دیکشنری آنلاین اصولگرایان؛ مبنا، شریان و رقابت داخلی راست
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی| فصل انتخابات نزدیک شده و در شرایطی که اصلاح‌طلبان، در خوف مشروعیت از دید شورای نگهبان و بررسی صلاحیت‌های آن نهاد و نیز مقبولیت پایگاه رای‌شان به اصل انتخابات و معدود نامزدهایشان هستند؛ اصولگرایان به‌شدت در حال رقابت با هم هستند تا بتوانند سهم بیشتری از مجلس آینده داشته باشند. فعلا آن چیزی که معلوم است آن است که اصولگرایان در چهار دسته و گروه برای انتخابات برنامه دارند: «مبنا، شریان، پایداری، این‌بار فرق می‌کند»؛ این فهرست‌ها از سوی چه کسانی ارائه شده و چه افراد شاخصی در این فهرست‌ها قرار دارند؟
یک: قبل از هر چیز تاریخچه‌ای از ائتلاف‌های اصولگرایان، تاکنون را باید مرور کنیم. اصولگرایان تا به‌حال شش نهاد برای ائتلاف ساخته‌اند:
* نخستین آن «جبهه پیروان خط امام و رهبری» با محوریت اصولگرایان سنتی (موتلفه و باهنر) بود که در سال ۱۳۷۸ تاسیس شد و هنوز هم برقرار است ولی موفقیتی نداشته است.
*دو سال بعد از این از سال ۱۳۸۰ و با محوریت جامعه روحانیت مبارز (ناطق نوری) یک تشکل جدید به‌نام «شورای هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی» ایجاد شد که توانست در شورای شهر دوم و مجلس هفتم موفق باشد ولی عدم ائتلاف در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۴ باعث تعطیلی آن شد.
اصولگرایان پس از آن در انتخابات مجلس هشتم به نهاد دیگری به‌نام «جبهه متحد اصولگرایان» رفتند که محوریت آن با اصولگرایان سنتی (موحدی‌کرمانی و علی‌اکبر ولایتی) بود و توانستند موفقیت در انتخابات مجلس قبل را تکرار کنند اما این‌بار عدم ائتلاف در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲ باعث فروپاشی این نهاد شد.
* پس از آن بود که اصولگرایان با محوریت موحدی‌کرمانی و حدادعادل به سمت چهارمین نهاد خود رفتند و «ائتلاف بزرگ اصولگرایان» را تاسیس کردند ولی در انتخابات مجلس دهم و نیز ریاست جمهوری یازدهم توفیقی کسب نکردند.
* پس از آن بود که حداد عادل با توجه به خلأ ناشی از فوت آیت‌الله مهدوی‌کنی و حبیب‌الله عسگراولادی و کاهش دامنه نفوذ جامعه روحانیت و طیف سنتی اصولگرایان وارد حوزه لیدری اصولگرایان شد و «جبهه مردمی نیروهای انقلاب» یا «جمنا» در سال ۱۳۹۵ تاسیس شد. این جبهه توانست کار خود را با راضی کردن قالیباف به انصراف به‌نفع رئیسی در هفته آخر مانده به انتخابات ۱۳۹۶ انجام دهد ولی رئيسي آن انتخابات را نبرد تا عمر این نهاد نیز تمام شود.
* و پس از آن بود که «شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی» یا «شانا» تاسیس شد که توانست مجلس را در اختیار بگیرد و پس از آن‌هم کار راحتی برای انتخابات ریاست جمهوری و شورای شهر داشت و شهرداری تهران نیز در حال حاضر در اختیار این گروه است.
دو: «مبنا» اما جدیدترین نهاد برای ائتلاف اصولگرایان است. مبنا مخفف «مجمع بيداري نيروهاي انقلاب» است. این گروه نخستین نشست خود را در چهار آبان امسال با حضور چهار هزار نفر در مرقد امام برگزار کرده است. هنوز رئيسی برای آن تعیین نشده ولی با توجه به حضور حدادعادل در صف اول این نشست می‌توان حدس زد که ریاست در ادامه مسیر با حداد باشد. البته که قالیباف را هم می‌توان به‌عنوان مرکزی دیگر برای این گروه در نظر گرفت.
اما چه شده که اصولگرایان باز هم نیاز دیدند که نهاد دیگری به‌نام شورای ائتلاف سابق ایجاد کنند؟ آنان در واقع با این کار می‌خواهند برخی را از فهرست خود بیرون کنند و برخی دیگر را وارد کنند. در واقع مبنا تمایل دارد بیشتر به سمت مرکز بردار سیاسی ایران حرکت کند و از رادیکالیسم راست فاصله بگیرد و به همین دلیل حتی نام نواصولگرایی برای آن انتخاب شده است.
به این ترتیب مبنا، نسبتی مشخص با جبهه پایداری ندارد و از برخی گرایش‌های سیاسی تند در دولت و خارج از دولت که در ادامه آنان را ذکر خواهیم کرد نیز فاصله گرفته است. در ضمن مبنا بدش نمی‌آید که دو ائتلاف موازی اصولگرایان را نیز در خود هضم کند. منظور همان جبهه پیروان خط امام و رهبری و نیز شورای وحدت نیروهای انقلاب اسلامی است که با محوریت جامعه روحانیت مبارز در سال ۱۳۹۹ شکل گرفته است.
سه: اما حضور اصولگرایان رادیکال در دولت، باعث شده که آنان به فکر تسلط بر مجلس باشند. آنان در واقع منتقدان اصلی قالیباف در اصولگرایان هستند و معتقدند قالیباف بیش از اصولگرایی به رای فکر می‌کند و یک اصولگرای خالص نیست. قدیمی‌ترین نهاد در این دسته جبهه پایداری است که از سال ۱۳۹۰ و بعد از خانه‌نشینی احمدی‌نژاد شکل گرفت و محصول کار آنان را می‌توان در کمیسیون فرهنگی مجلس دید.
جایی که دبیر کل جبهه پایداری یعنی «مرتضی آقاتهرانی» ریاست کمیسیون را به‌عهده دارد و محصولاتی مثل طرح ظاهرا تصویب نشده صیانت از فضای مجازی، طرح حجاب و عفاف و طرح جمعیت و خانواده از محصولات این گروه است. این گروه البته با حضور وحید جلیلی در صداوسیما، جای پای محکمی نیز در این رسانه کشوری دارد.
دسته دوم در این گروه، «شریان» است که این روزها به خاطر اینکه خانم «منصوره معصومی» همان فردی که در تلویزیون گفته «مملکت مال حزب‌اللهی‌هاست» در شورای مرکزی آن حضور دارد، سر زبان‌ها افتاده است. شریان که مخفف «شبکه راهبردی یاران انقلاب اسلامی» به ظاهرا نسخه عملگراتر از جبهه پایداری است و رهبر معنوی آن مهرداد بذرپاش است. به جز بذرپاش چهره‌های شاخص این جریان حمید رسایی و مهدی هاشمی هستند که هر دو از اعضا یا چهره‌های سابقا نزدیک به جبهه پایداری بودند.
شریان در اسفند سال گذشته اعلام موجودیت کرده است. همین چند روز قبل حمیدرضا رسایی ویدئویی نسبتا طولانی را در فضای مجازی منتشر کرد که حاوی اتهامات سه‌گانه علیه قالیباف در مورد کنارگذاشتن سعید محمد، غلامرضا (معاون وزیر کشور) و یکی از معاونین دیوان محاسبات بود.
و بالاخره لیست سوم در این گروه، لیستی با عنوان «این‌بار فرق می‌کند» است که توسط رائفی‌پور و طرفداران وی حمایت می‌شوند. این گروه هنوز لیست مشخصی ندارد ولی به‌نظر می‌رسد که رائفی‌پور با تکیه بر شبکه طرفدارانی که معتقد است در فضای مجازی و واقعی دارد، تلاش می‌کند خود را از یک سخنران به یک بازیگر سیاسی تبدیل کند.
چهار: به این ترتیب چهره اصولگرایان در انتخابات آتی شامل لیستی با محوریت «قالیباف- حدادعادل» به‌عنوان نواصولگرایی، «آقاتهرانی» با عنوان جبهه پایداری، «بذرپاش» با عنوان شریان و «رائفی‌پور» با عنوان این‌بار فرق می‌کند که احتمالا باید در مقابل لیستی رسمی یا غیررسمی حاصل ائتلاف دو چهره قدیمی اصولگرا (و حالا در بخش معتدل سیاست ایران) یعنی «روحانی- لاریجانی» قرار بگیرند.
به نظر می‌رسد که دولت حتما با فهرست اولیه که قالیباف محوریت آن را داشته باشد زاویه داشته باشد و ترجیح آن یکی از سه لیست گروه دوم و احتمالا ترکیبی از لیست پایداری و شریان است. البته که دولتی‌ها و نیز «مبنا» هرگونه اختلاف با هم را تکذیب می‌کنند ولی هرکس که از لایه‌های سیاست در ایران اطلاع اندکی هم داشته باشد می‌داند که نظر دولت این نیست که دوره اول را خود را با مجلسی به پایان برساند که قالیباف رئیس آن است.
