در عراق همه چیز درهم است
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | اعتراضات در بغداد، ناصریه و چند شهر دیگر بالا گرفته و به تیراندازی مستقیم پلیس به معترضان انجامیده است. از اواسط هفته گذشته اوضاع در بغداد به هم ریخت. وضعیت اقتصادی مردم عراق و بیکاری بسیاری از آنها را به خیابان کشاند تا نسبت به دولت مرکزی اعتراضشان را اعلام کنند.
اما بلافاصله اعتراضات به مسائل معیشتی تبدیل به تسویه حساب برخی گروههای سیاسی شد، پای پلیس به میان آمد و دو طرف دست به اعمال خشونت علیه یکدیگر زدند. این اعتراضات در چهار روز گذشته دستکم۴۷ کشته و بیش از هزار زخمی(به گزارش الجزیره) داشته است. در عراق رشد اقتصادی چشمگیر است، فروش نفت بدون مشکل پیش میرود اما بیکاری گاهی حتی تا چهل درصد هم میرسد و وضعیت آب و برق چندان تعریفی ندارد.
*** ماجرا از کجا شروع شد؟
تنها در روز سهشنبه و چهارشنبه ۲۱ نفر در درگیریها کشته شدند. هنوز مشخص نیست که از این تعداد چه کسانی معترض و چه کسانی نیروهای پلیس بودند. ابتدا اعتراضات در بغداد و بعد بابل و نجف به وجود آمد و بعد ناصریه هم به آنها پیوست. حالا بیشترین تعداد کشته شدهها در یک شهر متعلق به همین ناصریه است که در آن هجده نفر کشته شدهاند. نجف زودتر آرام گرفت و عراق در دوروز آخر هفته آرامتر بود.
تظاهرات در عراق اتفاق عجیبی نیست اما این میزان از خشونت بعد از پایان کار صدام، سابقه نداشته و بسیاری را به این اتفاقات مشکوک کرده است. همزمانی این اتفاقات با نزدیک شدن اربعین و راهپیمایی باشکوه آن هم باعث شد تا بسیاری از ناظران به دنبال رد پای این اتفاقات در جای دیگری به غیر از نارضایتیهای اقتصادی و معیشتی بگردند.
*** چه کسانی پشت اعتراضات هستند؟
برخی به سفارتهای کشورهای عربی مشکوکند و برخی هم دستهای از رهبران عراقی را مقصر میدانند. در این میان در داخل عراق افراد معدودی قصد دارند که اعتراضات را ضد ایرانی جلوه دهند.کسی که بیشتر از دیگران در معرض اعتراض است، عادل عبدالمهدی است. شعارهایی در مورد استعفای او داده میشود و برخی ازرسانهها دست به انتشار فیلمهایی میزنند که اشخاصی خواهان تغییر نظام در ایران هستند.
دیروز خبرگزاری فارس از قول یک اکانت توئیتری که خود را روزنامهنگار معرفی کرده و سیزده هزار دنبالکننده دارد، نوشته که ۷۶درصد از توئیتهایی که در توئیتر در حمایت از خشونتها در عراق شده از عربستان بوده است. این توئیت شائبه دست داشتن قدرتها و سفارتخانههای خارجی در به خشونت کشیده شدن این اعتراضات را تائید میکند. «jamal cheaib» با انتشار یک عکس نوشته ۲۰۰ «ربات» اقدام به بازنشر ۱۳۰۰۰ پیام با موضوع تظاهرات در عراق کردهاند. چنین الگویی نخستین نشانهای است که احتمال ماشینی بودن تلاش برای پررنگ کردن یک هشتگ را تقویت میکند.
اما عکسالعمل مقتدی صدر هم در این میان جالب توجه بود. او از تجمع پارلمانی تحت نظر خود (ائتلاف سائرون) خواست عضویتشان در پارلمان تا زمانی که دولت عادل عبدالمهدی به مطالب معترضان جامه عمل بپوشاند را تعلیق کنند. به اعتقاد برخی او از دولت عبدالمهدی و به ویژه از تلاشهای او در خصوص میانجیگری میان تهران و ریاض ناراضی است و این ابتکار عمل خون صدر را به جوش آورده است.
به هر حال بسیاری در منطقه دست صدر را هم در این ناآرامیها میبینند به ویژه که نسبت به برخی از اعضای گروه او بدبینیهایی وجود دارد.گروهی دیگر به نام الصرخیه هم که مشکوک به ارتباط با سفارتهای خارجی هستند، دست به تهیه اعلامیههای تندی زدهاند. نام برخی از دیپلماتهای آمریکایی هم در حمایت از این اتفاقات به میان آمده است. شایعههایی عجیب که در خصوص ایران در عراق رواج گرفته نشان میدهد که اتفاقات اخیر و ضدیت با ایران در بغداد و دیگر شهرها اتفاقی نیست و میتواند پشتوانه خارجی داشته باشد.
همه این اتفاقات در نخستین سالگرد انتخاب عبدالمهدی شکل گرفته و نزدیکی آن به اربعین سوءظنها را بیشتر کرده است. اما یک اتفاق دیگر هم که باید از آن نام برد برکنار کردن یکی از ژنرالهای عراق، عبدالوهاب الساعدی فرمانده نیروهای ضد تروریسم، از سوی عادل المهدی به اتهام راهاندازی کودتا بود.
تظاهراتی که با فراخوانهای اینترنتی برپا شد خیلی زود تبدیل به خشونت شد و تعداد کشتهها با خشونت دو طرفه بالا گرفت. اگر کمی در اینستاگرام و توئیتر جستجو کنید، عکسهایی از مواد منفجره در صفحات برخی از معترضان میبینید که از آن به نام وسایل آزادی نام میبرند.