درس‌هایی که تازه در بورس یاد گرفتیم
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | شاخص بورس در پنج روز معاملاتی گذشته شش هزار و ۷۰۰واحد یعنی نیم‌درصد کاهش داشت. البته اغلب روزهای هفته شاخص بورس نزولی بود و تنها در روز سه‌شنبه جهش چشمگیر ۱۸هزار واحدی اتفاق افتاد. همین موضوع بود که باعث شد عملکرد هفتگی شاخص به کاهش نیم‌درصدی محدود شود.
این جهش خیلی از سهامداران بورس از جمله من را به اشتباه انداخت. چراکه فکر می‌کردیم شاخص بعد از رسیدن به محدوده ۱٫۲میلیون واحد دوباره می‌خواهد روند صعودی تازه‌ای را آغاز کند و برای همین دست به خرید سهام زدیم. درحالی که معاملات روز چهارشنبه نشان داد بورس فعلا خیال بازگشت به روند صعودی را ندارد.
این اتفاقات درس‌هایی برایمان داشت تا با مشاهده بازار سبزرنگ یک روزه فکر نکنیم همه‌چیز قرار است به بهترین شکل ممکن پیش برود. شاید اشتباه کرده باشیم. چراکه یک خبر معمولی نمی‌تواند روند بلندمدت بورس را تغییر دهد و حواسمان نبود برای رشد شاخص، باید حداقل نصف بازار در روند صعودی همراهی کنند و با معاملات پنج هزار میلیارد تومانی چنین اتفاقی امکان‌پذیر نیست.
*** دست به‌ماشه در انتظار روند صعودی
ابتدای هفته سبد دارایی‌های من تقریبا خالی بود و دست به نقد منتظر نشانه‌های بازگشت روند صعودی بودم. برای همین روزهای شنبه و یکشنبه دست به معامله نزدم، تا اینکه نشانه‌ها از روز دوشنبه خودشان را نشان دادند. در این روز با وجود روند نزولی در اغلب نمادها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری سبزرنگ بودند.
بعضی کارشناسان معتقدند با بررسی تغییرات قیمت واحدهای صندوق‌های ETF می‌تواند روند بورس در روزهای آینده را پیش‌بینی کرد. همین موضوع باعث شد روز سه‌شنبه وقتی شاخص کل در همان ۳۰دقیقه ابتدایی معاملات ۱۰هزار واحد رشد کرد، دست به خرید سهام بزنم. خیلی از سهامداران بورس شرایطی مشابه من داشتند و شاهد تشکیل صف خرید برای نمادهای شاخص‌ساز مثل شستا بودیم. علت این اتفاق را می‌توان در جلسه شبانه رئیس سازمان بورس با مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری پیدا کرد.
*** عامل جهش ۱۸هزار واحدی شاخص کل
دوشنبه شب، خبری از ساختمان سعادت‌آباد رسید که بر اساس آن شرکت‌های سرمایه‌گذاری وعده حمایت ۲۴هزار میلیارد تومانی داده بودند. در این جلسه قرار بر این شد که شرکت‌هایی از جمله شستا، با انتشار اوراق و فروش آن، منابعی را برای حمایت از بازار جمع‌آوری کنند. شستا به تنهایی قول داد تا ۱۰هزار میلیارد تومان برای حمایت از بازار سرمایه اختصاص دهد.
همین خبر کافی بود تا روز سه‌شنبه شاهد رشد شاخص کل باشیم، البته در این روز همچنان ۸۰درصد نمادها روند نزولی داشتند و دو سوم نمادها با صف فروش دست و پنجه نرم می‌کردند. با این حال سرمایه‌گذاران بورس تصمیم به خرید سهام گرفتند. من هم مثل خیلی از سهامداران دیگر، نیمی از سرمایه‌ام در بورس را سهام خریدم.
*** خرید سهام بعد از یک ماه و نیم
آخرین باری که سهامداران حقیقی دست به خرید زده بودند، مربوط به آخرین روز بهمن‌ماه سال ۹۹ است. از آن موقع تا روز سه‌شنبه دائما شاهد خروج پول توسط سهامداران حقیقی بودیم که نشان می‌دهد سرمایه‌گذارهای خرد امیدی به بورس ندارند و می‌خواهند پول‌هایشان را از بازار خارج کنند. تا اینکه روز سه‌شنبه بعد از یک ماه و نیم، همین سهامداران دست به خرید زدند و ۷۰میلیارد تومان پول را به بورس برگردانند. هرچند، این اتفاق می‌تواند اشتباه باشد.
*** چرا خرید سهام در روز سه‌شنبه اشتباه بود؟
رشد شاخص کل نمی‌تواند به تنهایی نشان‌دهنده بازگشت روند صعودی باشد. چراکه چند نماد به تنهایی می‌توانند این شاخص را چند هزار واحد تغییر دهند. اتفاقی که روز سه‌شنبه افتاد این بود که افزایش قیمت سهام معروف بورس مثل شستا، فولاد، فملی، تاپیکو، کچاد، فخوز و شپنا باعث شد شاخص کل افزایش پیدا کند.
اما کلیت بازار همچنان قرمزرنگ بود. بورس برای اینکه به روند صعودی برگردد علاوه بر نمادهای معروف، همراهی شرکت‌های کوچک را لازم دارد. همچنین حجم معاملات پنج هزار میلیارد تومان آنقدری بالا نیست که بتوان نسبت به آینده بورس امیدوار شد و برای روند صعودی، حداقل باید حجم معاملات به بالای ۱۰هزار میلیارد تومان برسد.
*** معاملات چهارشنبه آب پاکی را روی دستمان ریخت
اول صبح دیروز چهارشنبه من مثل خیلی از سهامداران دیگر سامانه معاملات را با چشمانی امیدوار باز کردم اما اثری از صف‌های خرید و جهش شاخص کل نبود. بلکه بازار به چالش بین سهامداران خرد و بازارگردان‌ها تبدیل شده بود. تا ساعات پایانی معاملات انگار نه انگار که همین دیروز شاخص ۱۸هزار واحد رشد کرده بود و اکثر نمادهای معروف مثل فملی، وبصادر، وتجات، شپنا، شتران، خودرو و خساپا به جایگاه همیشگی یعنی صف فروش برگشتند. ما ماندیم و سهم‌هایی که سه‌شنبه با قیمت بالا خریده بودیم.
