درخشش تازه وارد پرحاشیه در لیگ قهرمانان اروپا
روزنامه هفت صبح، آرش پورابراهیمی | درخشش تیم شریف تیراسپول احتمالا یکی از موارد جذاب هفته نخست لیگ قهرمانان اروپا بود. باشگاه شریف که در لیگ مولداوی بازی میکند پس از نخستین بازیاش در مرحله گروهی جام قهرمانان اروپا موفق شد در صدر گروهی قرار بگیرد که رئالمادرید و اینترمیلان در آن حاضرند.
اینکه تیمی کوچک و ناشناخته از کشوری کوچک ناگهان ظهور کند و برای تیمهای پرسابقه و متمول اروپایی شاخ و شانه بکشد، یادآور همه استدلالهایی است که حامیان لیگ قهرمانان در مخالفت با سوپر لیگ اروپا بهکار میبردند. با این حال بهتر است در مورد ذوقزده شدن بهخاطر درخشش شریف خویشتنداری بهخرج بدهیم چراکه داستان ظهور و درخشش شریف تیراسپول با مجموعهای از پرسشهای اقتصادی و سیاسی همراه است.
باشگاه شریف تیراسپول چندان شناخته شده نیست اما نام این باشگاه در کتاب «مکمافیا» آمده که یکی از شناختهشدهترین کتابهای مربوط به جرایم سازمان یافته، محسوب میشود. نخستین نکته جالب درباره باشگاه شریف این است که این باشگاه نه در کشور مولداوی بلکه در «کشور ترانسنیستریا» قرار دارد. به روایت دقیقتر، ترانسنیستریا نام منطقهای مورد مناقشه است در مرز دو کشور اوکراین و مولداوی. البته این منطقه بهعنوان کشور در سازمان ملل ثبت نشده و در بسیاری از موارد بخشی از مولداوی محسوب میشود.
اعلام استقلال این منطقه در دهه ۱۹۹۰ به یک درگیری خونین انجامید. همانطور که میتوان انتظار داشت روسیه هم در ترانسنیستریا حضور قابل توجهی دارد و در واقع نبرد میان جدایی طلبان ترانسنیستریا و ارتش مولداوی در نهایت با دخالت روسها به یک آتشبس ختم شد. از آن زمان و با توجه به نزدیکی ترانسنیستریا به بندر اودسا در اوکراین، روایتهای بسیاری درباره تجارت غیرقانونی از سیگار گرفته تا اسلحه در این منطقه منتشر شده است.
یکی از موفقترین تاجران ترانسنیستریا فردی است بهنام ویکتور گوسان که رادیو آزاد اروپا از او بهعنوان افسر سابق کاگب یاد کرده است. آقای گوسان مالک باشگاه شریف هم محسوب میشود و طی بیش از ۱۰ سال اخیر این باشگاه را به یکی از مجهزترین و ثروتمندترین باشگاههای اروپای شرقی تبدیل کرده است. میشا گلنی در کتاب «مکمافیا: سفری درون جهان تبهکاری» شرح میدهد که هزینه ساخت ورزشگاه اختصاصی باشگاه شریف حدود ۱۸۰ میلیون دلار بوده و بودجه سالانه این باشگاه هم بیش از ۲۰۰ میلیون دلار است.
همین بودجه قابل توجه باعث شده که تیم شریف بسیاری از استعدادهای اروپای شرقی مانند منطقه بالکان و همچنین بازیکنان آفریقایی را به خدمت بگیرد. همه این مخارج در حالی است که مولداوی بعد از کوزوو فقیرترین کشور اروپا از نظر درآمد سرانه بهحساب میآید. هدف باشگاه شریف از ابتدای تاسیس در سال ۱۹۹۷ هم حضور در جام قهرمانان اروپا بود اما برای رسیدن به این هدف باشگاه شریف باید در لیگی حاضر میبود که مورد تایید یوفا باشد.
به همین خاطر تیم شریف تیراسپول حاضر شد در لیگ مولداوی حاضر شود (تیراسپوال مرکز منطقه خودمختار خوانده ترانسنیستریا محسوب میشود). از آن زمان قهرمانیهای پیاپی در لیگ مولداوی باعث شد که باشگاه شریف چندینبار بتواند شانسش برای حضور در مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا را امتحان کند، اتفاقی که بالاخره در فصل جاری لیگ قهرمانان تحقق یافت.
در واقع داستان باشگاه شریف، شباهت چندانی به داستان پریانی که در آن ساکنان حاشیهای اروپا توانسته باشند به سطح اول فوتبال این قاره برسند نیست، بلکه بیشتر روایت حضور تیمی از منطقهای پرمناقشه و در مرکز تجارتهای سوالبرانگیز مانند تجارت اسلحه است که بهطوری غیرطبیعی ثروتمند است.