داستان رقابتی پنهان در پشت پرده اپراتورها
روزنامه هفت صبح، ساعد برقی | وزیر جوان، بذرپاش؛ رقابتهای سیاسی ، سرویسهای وس و بقیه ماجراها …
میخواهیم برایتان یک داستان تعریف کنیم. داستان رقابتی پنهان در پشت پرده اپراتورها و رگولاتورها، داستانی که میتواند پیشزمینهای برای انتخابات سیاسی بهخصوص انتخابات سال ۱۴۰۰ باشد. حجم منابع مالی در اپراتورها و نقش بزرگشان در مهندسی افکار عمومی آنها را به صحنه اصلی جدال گروههای مختلف سیاسی و اقتصادی از دو اردوگاه بدل ساخته است.
اما این بار اردوگاه چپ از اصلاحطلبان خالی است. حزب اعتدال و توسعه که حزب حاکم بر قوه مجریه طی بیش از ۶ سال گذشته بوده است با دقت و ظرافت اجازه نداده کنترل وزارت ارتباطات از محدوده این حزب خارج شود. واعظی یکی از قدرتمندترین مردان دولت بعد از حضور ۴ ساله در این وزارتخانه، آن را به دست معتمد جوان خود یعنی آذری جهرمی سپرد. عدالت و توسعه همیشه نشان داده که میتواند وزنههایی بیشتر از ظرفیت خود بلند کند و یا حداقل وانمود به بلند کردن کند.
این در حالی است که مهمترین بازیگر فضای مجازی یعنی همراه اول و مخابرات ایران در اختیار جناح راست قرار دارد. در اختیار اعتماد مبین است که خود اعتماد مبین کنسرسیومی متشکل از ستاداجرایی فرمان امام و بنیاد تعاون سپاه بود. که خب بنیاد تعاون در آبان ۹۷ از این کنسرسیوم خارج شد تا مخابرات به شکل کامل به ستاد اجرایی فرمان امام منتقل شود. میبینید؟ جهرمی با چالش بزرگی رودررو بود. چالش ژورنالیستی اینجا شکل میگیرد که مهرداد بذرپاش چهره جوان جناح اصولگرا در هیات مدیره اعتماد مبین قرار دارد.
یعنی مهمترین چهره بخش خصوصی ما، جوانترین چهره معتمد نظام در جناح راست است! جهرمی حالا باید محدوده حرکات حریف را محدود میکرد. تاکتیک هردو نفر هم کاملا متفاوت بود. بذرپاش آرام و با چراغ خاموش و جهرمی همیشه زیر نور اصلی صحنه. اولین مواجهه جواد و مهرداد زمانی بود که سال پیش که مدیرعامل همراه اول بعد از ۱۲ سال قرار بود جایش را به مدیر جدید بدهد، اخبار ضدونقیضی از مدیرعاملی مهرداد در همراه اول منتشر شد اما در آخرین لحظات با اصرار وزیر ارتباطات این اتفاق نیفتاد و سهامداران عمده همراه اول ترجیح دادند از سهام حداکثری خود برای تعیین مدیرعامل همسو با خود چشمپوشی کنند تا وزیر جوان با این اپراتور چپ نیفتد.
نتیجه این شد که مدیرعامل سابق رایتل، به همراه اول آمد. شخصی که همسو با وزیر جوان هم بود. (هفته پیش این نوع واکنش را آذری جهرمی در مورد رایتل و مدیر عامل انتخابی هیات مدیره یعنی مهرنوش هم نشان داد و آن قدر فشارآورد که او برکنار و یا مستعفی شود.)
مواجهه دوم زمانی بود که وزیر ارتباطات بعد از تقابل با صداوسیما در موضوع پیام رسانهای داخلی، دست روی پاشنه آشیل صداوسیما گذاشت؛ یعنی ستاره مربعها که تقریبا همه صداوسیما را گرفته بود و شرکت توسکا به عنوان مجری انحصاری آن به نوعی به مهرداد بذرپاش نزدیک بود و وزیر جوان همه آنها را در یک جبهه میدید.
مواجهه سوم که همین الان در جریان است، از سال پیش شروع شده بود. زمانی که کسب و کار پنهان سرویسهای ارزش افزوده به جان قبض موبایلهای مردم افتاده بودند و حالا مشخص شده حداقل ۳ هزار میلیارد تومان درآمد بین اپراتورها و شرکتهای تولید کننده محتوا و واسط در یک سال تقسیم شده. آذری جهرمی برنامه برخورد با متخلفان را اعلام کرد و در نهایت به این رسید که ۶ شرکت متخلف در اپراتور همراه اول نزدیک به ۳۵ میلیارد تومان پول ناخواسته از مردم گرفتهاند و باید آن را پس بدهند.
ماجرا به ظاهر تمام شد اما این سرویسها پررنگتر شد و در انتهای سال این بار وزیر با کد ستاره ۸۰۰ مربع به میدان آمد و از همه مردم خواست با شمارهگیری آن از سرویسهای عضو باخبر شوند و آنها را لغو کنند. وزیر جوان دو ماه پیش هم از موفقیت خود در رام کردن سرویسهای ارزش افزوده گفت و اعلام کرد درآمد این سرویسها ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته کمتر شده است. اما حقیقت این نبود و همانگونه که در هفت صبح مستند نشان دادیم درآمد همراه اول طی چهار ماه اول نه تنها کاهش نیافته بود بلکه ۱۷ درصد افزایش پیدا کرده بود.
مخالفان وزیر ادعا میکردند که برخورد با آن شرکتهای متخلف گزینشی بوده و تیمهای نزدیک به وزیر همچنان در سرویس ارزش افزوده فعال هستند. اما تیم وزیر هم برخورد با متخلفان و راه اندازی سرویس لغو عضویت را به عنوان برگ برنده خود همیشه رو میکرد.
چند هفته پیش، پس از داغ شدن اخبار و گزارشها در رد ادعای وزیر مبنی بر کاهش درآمد سرویسهای ارزش افزوده، آذری جهرمی به سبک خود که همیشه شروع کننده داستان است با هشتگ پایان وس به میدان آمد.
موضوعی که خود ما در هفتصبح نوشتیم به جای ساختن هشتگ پایان وس باید سازمان تنظیم مقررات به عنوان مرجع نظارت بر اپراتورها کوه یخ بیزینس وس را شفاف کند، شرکتهای فعال را معرفی کند و نظارت دقیق داشته باشد تا هم تبلیغات گمراه کننده نباشد و هم به صورت ناخواسته افراد عضو نشوند. اما وزیر به نوعی سنگ بزرگ را یعنی پایان وس برداشت.
اما مهرداد بذرپاش که مدیر یکی از هلدینگهای سرمایهگذاری ستاد اجرایی است و یکی از شرکتهای تابع ستاد به نام مبین وان در سرویس وس کار میکند، طی شش ماه گذشته به دلیل فعالیت شرکت توسکا در ستاره مربع و مبین وان در سرویس ارزش افزوده در نوک پیکان انتقادها قرار داشت و البته هیچ واکنشی نداشت.
ماجرا از زمانی داغتر شد که نامه تحویل ۲۰۰ لپتاپ با سفارش وزیر از همراه اول به نهاد ریاست جمهوری افشا شد. وزیر شکست در این راند را پذیرفت و طی نامهای دستور داد لپتاپها برگردد و به دفتر خود تذکر داد.در یک حمله محدود دیگر بعد از ماجرای لپتاپها استفاده از بودجه همراه اول برای پرداخت هزینه یک هواپیمای اختصاصی برای تیم آقای وزیر هم وارد حواشی رسانهای شد. گرچه هیچ سندی از آن منتشر نشد و در حد یک ادعا ماند. اما جهرمی در ضد حمله خود همزمان به دو نکته کلیدی گیر داد. اول ۵ هزار میلیارد تومانی که در زمان واگذاری شرکت مخابرات به عنوان ودیعه مردم بابت خطوط تلفن همراه مبهم مانده بود و دوم پایان وس.
این فشار رسانهای بالاخره بذرپاش را به صدور اطلاعیهای در تکذیب فعالیتش در حوزه وس واداشت.آخرین مواجهه این دو نفر دیروز در تغییر هیات مدیره همراه اول رخ داد.اول اعلام شد یک نفر تغییر کرده و بعد گفتند این تغییر نیازمند تایید وزارت ارتباطات است. همان مواجهه اول گویا از سر گرفته شده و مالکان سهام حداکثری همراه اول این بار قصد داشتند ترکیب هیات مدیره را تغییر دهند و بعد مدیرعامل همسو با وزیر را.
آنچه مشخص است سالانه حداقل ۳ هزار میلیارد تومان از جیب مردم از طریق سرویسهای ارزش افزوده موبایلی کسر و به حساب اپراتور و شرکتهای بی نام و نشان میرسد و این کسب و کار بزرگ اما مبهم و پنهان، هر چه مواجهه سیاسیتر باشد، کمتر اصلاح خواهد شد. اتفاقی که گویا افتاده و موضوع اصلی یعنی ساماندهی و اصلاح سرویسهای ارزش افزوده به حاشیه رفته و در واقع در نسل اندازی سیاستمداران و بازیگران اصلی حالا با صف آرایی جوانانی از جناحهای مختلف روبهرو هستیم؛ عموما متولد دهه ۶۰٫ جوانانی که به حوزههای جذاب، زودبازده و تاثیرگذار در عرصه اجتماع و البته اقتصاد کوچ کردهاند. به اپراتورها و صدا و سیما. این طلیعه جدال بزرگ ۱۴۰۰ است.