«خیابان‌های آرام» رفع توقیف می‌شود؟
روزنامه هفت صبح، مرجان فاطمی | این احتمال وجود دارد در طرح هر روز یک فیلم تازه در شبکه نمایش خانگی، خیابان‌های آرام هم در کنار فیلم‌های توقیفی دیگر توزیع شود؟ در حال حاضر با توجه به شیوع ویروس کرونا و تشویق مردم به قرنطینه خانگی، سازمان سینمایی طرح «هر روز یک فیلم تازه در شبکه نمایش خانگی» را کلید زده و اعلام شده برخی فیلم‌های اکران نشده و توقیفی هم در فهرست توزیع هستند.
بعد از اعلام رفع توقیف فیلم «مارمولک» و توزیع آن در شبکه نمایش خانگی، گمانه‌زنی‌های مختلفی درباره سایر فیلم‌های توقیفی به گوش می‌رسد. با این حال اما همچنان نامی از فیلم «خیابان‌های آرام» کمال تبریزی نیست. پیش از این هم هیچوقت نام این فیلم در فهرست فیلم‌های توقیفی که احتمال اکرانشان وجود دارد نبوده است.
*** اولین و آخرین نمایش فیلم
کمال تبریزی «خیابان‌های آرام» را یک سال بعد از حوادث انتخابات ۸۸ ساخت. آن زمان به این شرط مجوز گرفت که فیلم را خارج از ایران بسازد و زمان و مکان و شخصیت‌ها کاملا نامشخص باشند. به همین دلیل هم فیلم در ارمنستان تولید شد و به هیچ زمان و مکان خاصی اشاره نداشت و شخصیت‌هایش هم بی‌نام و نشان بودند. از ابتدای جشنواره بیست‌ونهم درباره اینکه آیا احتمال نمایش این فیلم وجود دارد یا خیر، بحث و نظرهای زیادی وجود داشت اما نمایش آن تا روز آخر طول کشید و نهایتا در آخرین روز جشنواره، در کاخ جشنواره و سینماهای مردمی به نمایش درآمد اما در هیچ رشته‌ای نامزد دریافت جایزه نشد. این اولین و آخرین نمایش فیلم بود.
*** توقیف به شیوه سنتوری
یک ماه بعد از جشنواره اعلام شد که «خیابان‌های آرام» قرار است اکران شود. همه چیز برای اکران فیلم مهیا بود تا اینکه یک هفته مانده به اکران جلوی نمایش آن گرفته شد. درست مثل فیلم «سنتوری» داریوش مهرجویی که تا یک هفته پیش از توقیف قرار بود اکران شود اما هیچوقت روی پرده نرفت. در حال حاضر ۱۰سال از توقیف «خیابان‌های آرام» می‌گذرد و هنوز هیچ صحبتی درباره اکران یا توزیع آن در شبکه نمایش خانگی نیست.
*** مورد مشابه به رنگ ارغوان
در ابتدای دولت حسن روحانی، حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی اعلام کرد که قصد دارد پرونده فیلم‌های توقیفی را به جریان بیندازد. به دنبال این مسئله، اکران ویژه‌ای برای اهالی سینما و کارشناسان ترتیب داده شد تا فیلم‌های توقیفی را ببینند و نظر دهند اما هیچ اسمی از «خیابان‌های آرام» نبود. از آن به بعد هم هروقت صحبت درباره فیلم‌های توقیفی به میان می‌آید باز هم نامی از این فیلم نیست.
علت نبودن نام «خیابان‌های آرام» در فهرست فیلم‌های توقیفی این است که گویا این فیلم از سوی وزارت ارشاد توقیف نشده و نهادی بالاتر از آن، روی توقیف این فیلم نظارت دارد. درست مثل اتفاقی که برای فیلم «به رنگ ارغوان» ابراهیم حاتمی‌کیا افتاد. این فیلم سال‌ها به دستور وزارت اطلاعات در توقیف بود. البته وزیر اطلاعات وقت درباره دلایل توقیف و عدم نمایش فیلم به رنگ ارغوان گفته بود:« این فیلم توقیف نشد بلکه وزارت اطلاعات با همکاری تهیه‌کننده فیلم آن‌را خریداری کرد.» مسئله هرچه که بود با مذاکره جواد شمقدری با وزارت اطلاعات حل شد و «به رنگ ارغوان» از محاق بیرون آمد.
*** امیدواری کمال تبریزی
نکته قابل توجه اینجاست که در این مدت محمود رضوی، تهیه‌کننده فیلم «خیابان‌های آرام» هیچوقت نسبت به توقیف فیلمش معترض نشد و هیچ مصاحبه‌ای علیه این مسئله انجام نداد. خود کمال تبریزی هم واکنش منفی خاصی در این رابطه نداشت. تا اینکه بعد از بیرون آمدن فیلم «آشغال‌های دوست داشتنی» از توقیف در مصاحبه‌ای گفت:« خیابان‌های آرام متفاوت‌ترین تجربه فیلمسازی من است و از آن بچه‌های شیطان و دوست داشتنی است! اخیرا به فکر امکان نمایش عمومی آن افتادم چون وقتی فیلم «آشغال های دوست داشتنی» در سینماها به نمایش درآمد به نمایش این فیلم هم که در محاق توقیف است، امیدوار شدم و باید حتما مجوز نمایش آن هم صادر شود.» این اظهارنظر برای ۹ ماه پیش است و تا الان که چنین اتفاقی نیفتاده است.
*** توزیع می‌شود؟
فیلم داستانی ملتهب دارد البته با گذشت سال‌ها از این التهاب کاسته شده و طبیعتا اگر حالا اقدام به نمایش آن کنند چندان هم مسئله ملتهبی به نظر نرسد. ماجرا از این قرار است که یک خبرنگار، یک روز از صبح تا شب در سطح شهر تردد می‌کند و خودش را با اتفاق‌های آن زمان البته به صورت اغراق شده و خنده‌دار مواجه می‌بیند. در حال حاضر بعد از بیرون آمدن «مارمولک» از محاقی چند ساله باید منتظر باشیم و ببینیم آیا قرعه به نام «خیابان‌های آرام» کمال تبریزی هم می‌افتد و این احتمال وجود دارد که در ایام تعطیلات این فیلم هم در شبکه نمایش خانگی توزیع شود یا خیر!
