جرزنی در اکران آنلاین به‌سبک «زیر نظر» و «تورنا ۲»
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر | در ظاهر دارد یک اتفاق طبیعی رقم می‌خورد. دو فیلم «زیر نظر» و «تورنا۲» متقاضی اکران آنلاین هستند همانطور که «خروج » و «طلا» در این طرح به نمایش درآمدند. تفاوت اما فاحش است؛ این دو فیلم پیش‌تر روی پرده رفته‌اند و اکران‌شان در سینماها رو به پایان بوده است.
برخی همکاران در چند رسانه رسمی نوشته‌اند «زیر نظر» فقط یک هفته فرصت اکران داشت و به‌خاطر کرونا نمایش آن ادامه نیافت. در تنظیم این خبر یک اشتباه سهوی رخ داده است چراکه فیلم مجید صالحی از چهار دی روی پرده رفت. با علم به این موضوع ابهاماتی در اکران آنلاین«زیر نظر» و «تورنا۲» وجود دارد.
*** مورد اول | پول مضاعف
نخستین ایرادی که به اکران آنلاین «زیر نظر» و «تورنا۲» وارد است، به یک چرخه ناقص برمی‌گردد. به این معنا که وقتی یک فیلم به اندازه کافی روی پرده بوده است، طبق روال معمول وارد شبکه خانگی می‌شود. مخاطب برای نسخه دی و‌دی آن پول پرداخت می‌کند اما در سامانه‌های پخش فیلم (وی او دی) به دلیل داشتن حق اشتراک، پولی مجزا پرداخت نمی‌کند.
ماجرا برای فیلم‌های اکران آنلاین متفاوت است. به دلیل عرضه مستقیم، کاربر هزینه‌ای به عنوان بلیت سینما پرداخت می‌کند. قیمت مناسب (۱۰ و ۱۵ هزار تومان) به همراه امکان تماشای فیلم به تعداد نامعدود، اکران آنلاین را برای مخاطبان جذاب کرده است. نتیجه‌گیری این چند سطر روشن است: چرا مخاطب به‌جای دریافت رایگان «زیر نظر» و «تورنا۲» باید پول بلیت پرداخت کند؟
*** مورد دوم |مسئله کیفیت
فیلم «زیر نظر» مجید صالحی ۴ دی ۹۸ اکران عمومی شد. فیلم به دلیل داشتن رضا عطاران شروع خوبی داشت اما در ادامه فروش آن افت کرد. سازندگان دلیل را به اتفاق‌های فرامتن جامعه ربط می‌دهند که خب نمی‌توان آن را نادیده گرفت. با این حال، در همان برهه فروش «مطرب» ادامه داشت تا این سوال پیش بیاید چرا چنین اتفاقی برای «زیر نظر» رخ نداد؟
برای رسیدن به پاسخ اصلی باید به کیفیت فیلم نگاه کرد. مجید صالحی در اولین تجربه کارگردانی خود در سینما موفق عمل نکرده و در ساخت یک فیلم کمدی متفاوت ناکام بوده است. حجم کامنت‌های منفی به همراه ایرادها از بازی تکراری رضا عطاران موید این اتفاق است. دومین پرسش درباره عدم وجاهت «زیر نظر» همین جا شکل می‌گیرد که کاربر چرا باید برای فیلم بی‌کیفیتی که یک بار اکران شده، پول بلیت پرداخت کند؟
*** مورد سوم| ابهامات قانونی
«زیر نظر» دو ماه روی پرده بود و با فروشی نزدیک به هشت میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در رتبه دهم جدول فروش سال پیش قرار گرفت. «تورنا۲» سید‌جواد هاشمی هم ۱۵ آبان سال پیش اکران عمومی شد و در نهایت به فروش یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومانی رسید. کارگردان مدعی است فیلم طی چهار ماه اکران فروش خوبی داشته و به همین خاطر باید اکران آن ادامه یابد! اکران آنلاین تازه آغاز به کار کرده است و هنوز قانون روشنی ندارد. از جمله اینکه چرا باید از مخاطب پول مضاعف گرفته شود؟
آیا مسیری که این دو فیلم در پیش گرفته‌اند، منجر به یک بدعت اشتباه نمی‌شود؟ مثلا صاحبان بقیه فیلم‌ها، به‌جای فروش رایت و در اختیار گذاشتن نسخه اینترنتی، از جیب کاربران دنبال سود مضاعف خواهند بود؟ همانطور که رامبد جوان یکی از تهیه‌کنندگان «طلا» به هفت‌صبح گفته بود، اکران آنلاین برای تهیه‌کنندگان سودآور است. احتمالا موفقیت مالی «طلا» او و همکارش محمد شایسته را به این صرافت انداخته که شکست «زیر نظر» در سالن‌های سینما را با اکران آنلاین جبران کنند.
*** مورد چهارم | لطمه به اکران آنلاین
برگ برنده «خروج» و «طلا» این است که اکران عمومی نشده بودند و به همین خاطر مخاطب با علاقه به استقبال آنها رفته است. وانگهی استفاده از فیلم‌هایی که اکران عمومی نداشته‌اند، به اکران آنلاین وجاهت می‌دهد. «زیر نظر» و «تورنا۲» از این حیث هم به اکران آنلاین لطمه می‌زنند چراکه همه طراوت و هیجان این طرح اکران فیلم‌های تازه است که به نوعی حس اکران‌های جدید سالن‌های سینما را زنده و تداعی می‌کند.
*** مورد پنجم | ایجاد ترافیک
به‌تازگی مسعود نجفی مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی اعلام کرده بیش از ۱۰ فیلم متقاضی اکران آنلاین هستند. در این شرایط چرا فرصت در اختیار دو فیلم اکران شده قرار می‌گیرد؟! از آن سو، به‌جای این دو، فیلم‌های دیگری هستند که فقط حدود ۱۰ روز روی اکران ماندند و به دلیل کرونا اکران‌شان ادامه نیافت:« نرگس مست، بی‌وزنی، یادم تو را فراموش و پالتو شتری .»
شاید گفته شود صاحبان این آثار خودشان متقاضی اکران آنلاین نبوده‌اند. اولا یادآوری این نام‌ها صرفا برای روشن شدن صورت مسئله است. دوما با دلایلی که عنوان شد، «زیر نظر» و «تورنا۲» شرایط اکران آنلاین را ندارند. با استدلال صاحبان این دو فیلم، «مطرب» هم می‌توانست اکران آنلاین شود! چراکه فروش آن در سالن‌های فرعی ادامه داشت و به دلیل کرونا سر از شبکه نمایش خانگی درآورد.
