تنبیه وزیر برای مدیران شرکت ارتباطات زیرساخت
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | بعد از اختلال یک‌ساعته اینترنت کشور، وزیر ارتباطات توئیت کرد: «اختلال یک‌ساعته در اینترنت، این‌‌بار اشتباه از شرکت ارتباطات زیرساخت! شرمنده آقای وزیر! گفتن مدیران زیرساخت، به درد مردم نمی‌خورد و مشکل حل نمی‌شود. باید تنبیه شوند تا حواسشان بیشتر جمع شود: خداحافظ کارانه این ماه هیات مدیره و مدیران مربوطه! #حق‌الناس»
واکنش یک گروه از کاربران در شبکه‌های اجتماعی اینطور بود که اصلا چرا مدیران زیرساخت جریمه شوند؟ وزیر چرا از کارانه خودش صرف نظر نکرده؟ مگر نه اینکه خود او به‌عنوان وزیر ارتباطات در این اشتباه(به تعبیر خود وزیر) مقصر است؟ به‌خصوص که از چندروز پیش بنا به دلایل دیگری هم انتقادات از وزیر ارتباطات بالا گرفته.
آذری جهرمی در یک مصاحبه تصویری با ایرنا تلویحا تایید کرده بود که چندمرتبه قطع اینترنت در گذشته به علت تست شبکه ملی ارتباطات بوده. محتوای صحبت او البته این بود که شبکه اینترنت در ایران مستقل است و در شرایط خاص برای کشور مشکلی پیش نمی‌آید اما خب قطعی تعمدی اینترنت کشور موضوعی نیست که کاربران به آن علاقه داشته باشند. ضمن اینکه قبلا این موضوع با دلایلی مثل پاره‌شدن کابل خلیج فارس به علت برخورد کشتی‌ها توجیه می‌شد.
* یک: از موضوع قطع اینترنت فاصله بگیریم، باز خود ماجرای کارانه هم محل سوال است. یک گروه دیگر از کاربران پرسیدند اصلا این کارانه یعنی چه؟ چرا باید این مدیران مبالغ کلانی را مازاد بر حقوق دریافت کنند؟ از طرفی این دیگر چه تنبیه خفیفی است؟ خب مشخص است برای کسی که حقوق کلان دریافت می‌کند، حذف‌شدن این مبلغ کارانه از حقوق یک‌ماه اهمیتی هم ندارد. بعضی هم که به قوانین مسلط‌تر بودند، این سوال را مطرح کردند که مگر این مدیران بزرگوار به‌طور ماهانه کارانه دریافت می‌کردند؟ اگر اینطور باشد که خودش یک نوع تخلف محسوب می‌شود.
* دو: ما هم رفتیم دنبال این پرسش که این کارانه دیگر چه صیغه‌ای است؟ یک عده از کاربران معتقدند این یکی هم اسم رمز دیگری برای دریافت حقوق‌های نجومی و رعایت‌نکردن سقف حقوق‌ها است. این ایده البته خیلی هم از واقعیت دور نیست. فوق‌العاده کارایی، کارانه، بهره‌وری، پاداش، فوق‌العاده شغل، حق آکورد و … همه تقریبا یک معنی را می‌دهند.
مسئله روی کاغذ اینطور است که در مقاطع مختلف مبلغی به حقوق کارکنان اضافه شود تا نیروها برای تلاش بیشتر و بازدهی بالاتر انگیزه پیدا کنند. طبعا این مبلغ هم باید طبق یک ضوابط و قوانین مشخص به نیروهای بدنه و رده‌پایین یک سازمان یا شرکت تعلق بگیرد اما در عمل اما اینطور نیست. حداقل از توئیت وزیر ارتباطات می‌توانیم اینطور برداشت کنیم که این مبالغ به دستمزد همان مدیران رده‌بالا اضافه می‌شود که در حالت عادی هم حقوق خوبی می‌گیرند.
* سه: اینجا ما درباره موضوع جنجالی کارانه پزشکان بحث نمی‌کنیم. چون چندسال پیش و بعد از به‌راه‌افتادن طرح تحول سلامت، درآمد‌های چند‌ده میلیونی بعضی پزشکان شاغل در بخش دولتی که تحت عنوان کارانه به آن‌ها پرداخت می‌شد، جنجالی شده بود. الان محل سوال کارانه یا فوق‌العاده کارایی در دستگاه‌های عمومی و دولتی است. البته در بخش خصوصی هم از این بند مندرج در فیش حقوقی استفاده دیگری به سود کارفرما می‌شود.
اکثر شرکت‌های خصوصی برای اینکه حق بیمه و سنوات و عیدی کارکنان مشمول قانون کار را براساس حقوق پایه وزارت کار پرداخت کنند، حقوق کارکنان را در دومرحله پرداخت می‌کنند. یکبار حقوق پایه را واریز می‌کنند و مابقی دستمزد کارکنانشان را جداگانه تحت عنوان پاداش یا همین کارانه یا بندهای فوق‌العاده دیگر واریز می‌کنند. بین مدیران رده‌بالای بخش دولتی یا عمومی و بانک‌ها و بنگاه‌های اقتصادی متمول اما قضیه فرق می‌کند. آن‌ها از این موضوع به‌عنوان ترفندی برای تقسیم حقوق‌های کلان بین مدیران و اعضای هیات‌مدیره استفاده می‌کنند.
* چهار: برای اینکه ببینیم این فوق‌العاده کارایی با استناد به چه قانونی پرداخت می‌شود و آیا سقفی برای پرداخت آن وجود دارد، ناچاریم مراجعه کنیم به قانون مدیریت خدمات کشوری. در ماده ۶۸ این قانون در چندبند فوق‌العاده‌هایی برای پرداخت به کارمندان تعریف شده؛ آخرین‌بار جزئیات آن را سازمان امور اداری استخدامی کشور در دی‌ماه سال ۹۵ منتشر کرده.
در این ماده چند‌نوع فوق‌العاده برای مناطق کمتر توسعه‌یافته یا ایثارگران و … وجود دارد و بعد می‌رسیم به بند شش آن و بحث شیرین فوق‌العاده کارایی. بر این اساس هر دستگاه می‌تواند به حداکثر ۷۰درصد کارکنانش هر سه‌ماه یکبار با توجه به امتیازدهی و ارزشیابی عملکرد کارمندان تا ۲۰درصد حقوق ثابت او را به‌عنوان فوق‌العاده کارایی پرداخت کند. البته همه دستگاه‌ها مجاز به پرداخت این مبلغ به ۷۰درصد کارکنان نیستند.
یک سیستم درجه‌بندی در سه‌سطح متوسط، خوب و عالی وجود دارد که به‌ترتیب می‌توانند به ۳۰درصد، ۵۰درصد و ۷۰درصد کارکنان این مبلغ را پرداخت کنند. پس طبق چیزی که ما دستگیرمان شد، هر دستگاه و سازمان دولتی و عمومی می‌تواند معادل ۲۰درصد حقوق ثابت کارکنانش را هر سه‌ماه یکبار پرداخت کند. حالا اینکه چطور و چرا بعضی‌ها تا دوبرابر حقوق‌شان را به‌عنوان کارانه می‌گیرند، ما سر درنمی‌آوریم!
