تصمیم عجیب ۲۳ هزار دکتر برای مهاجرت!
روزنامه هفت صبح | آمار‌حیرت‌آور‌رئیس دانشگاه تهران از تقاضای مهاجرت تحصیلی.
* یک: رئیس دانشگاه تهران، دیروز آماری تکان دهنده از میزان تمایل به خروج از کشور و مهاجرت در میان دانش‌آموختگان کشور اعلام کرد و در کنفرانس خبری خود گفت: در حال حاضر فارغ التحصیلان دکترا هم در حال پیدا کردن شغل در خارج از کشور هستند. طبق آخرین آمارها از سازمان دانشجویی ۲۳ هزار نفر دانشجو مدرک خود را جهت خارج از کشور تبدیل مدرک کردند که اغلب از دانشگاه تهران و امیر کبیر (و صنعتی شریف) بودند.
* دو: رقم حیرت‌آور ۲۳ هزار نفر تقاضای مهاجرت آن هم از سوی دانش‌آموختگان دکترا، البته برای کسانی که ناظر فضای دانشگاهی کشور به خصوص در حوزه تحصیلات تکمیلی بودند، عجیب نیست. بعد از آن که در میانه دهه هشتاد، غول کنکور از دوره کارشناسی گذشت و کم کم ظرفیت کارشناسی بر میزان تقاضای آن پیشی گرفت، حالا کم کم این سیل لیسانسه‌ها بودند که برای پیدا شدن مزیت نسبی در بازار کار، تلاش می‌کردند به دوره کارشناسی ارشد راه پیدا کنند. تب این ماجرا را البته خیلی زودتر از دانشجویان، موسسات کنکوری فهمیدند که با تبلیغات مکرر و پیوسته در صداوسیما توانستند نامشان را در میان مردم جا بیندازند.
* سه: اما ماجرا به اینجا ختم نشد. بسیاری از کسانی که تا کارشناسی ارشد آمده بودند حالا می‌خواستند یکی از شغل‌های ایده‌‌آل خانواده‌های ایرانی یعنی استادی در دانشگاه را برای خود انتخاب کنند و از این رو به سمت کنکور دکترا رفتند. نتیجه، رقم حیرت آور ۱۰۰ هزار فارغ التحصیل دکترای عمومی و ۶۰ هزار دانشجوی دکترا (البته در سال گذشته) است.
* چهار: این افراد اما به زودی فهمیدند که در باغ سبز به آن‌ها نشان دادند ولی در عمل خبر خاصی هم نبوده است. آمارهای رسمی می‌گفت ۲۰ درصد از کل دکتراها عضو هیات علمی می‌شدند و تازه جذب و ارتقای هیات علمی آن قدر دشوار بود که خود آن (به خصوص بخش تامین مقاله‌های علمی‌اش) به یک کسب و کار تبدیل شد. از آن سو، وضعیت مالی دانشگاه‌ها به خصوص دانشگاه‌های غیرانتفاعی که نیاز به هیات علمی زیاد داشتند به خاطر کاهش تقاضای کارشناسی و خالی ماندن ظرفیتشان، به هم ریخت و حتی شنیده شد که برخی دانشگاه‌ها در اطراف تهران با حق التدریس ساعتی ۱۰ هزار تومان با اساتید خود کار می‌کنند.
* پنج: به این ترتیب هدایت تحصیلی نامناسب و البته حرص و طمع برای رسیدن به هیات علمی کار را به جایی رساند که رئیس معتبرترین نهاد علمی کشور خبر از تبدیل مدرک یک چهارم کل فارغ‌التحصیلان دکترای کشور برای مهاجرت به خارج از کشور بدهد. مهاجرتی که شاید برای آن دانشجوی بیکار مانده نان داشته باشد ولی برای دانشگاه و دولتی که دست کم ۲۲ سال تمام برای رسیدن این فرد به دکترا خرج داده و یارانه پرداخت کرده و زحمت کشیده، هیچ ثمری نخواهد داشت.
