بررسی تغییرات قیمت مواد اولیه بر بورس تهران
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | قیمت نفت برنت افزایش پیدا کرد،مس گران شد و تقاضا برای اتیلن بالا رفت. شاید این جملات را هر روز از زبان کارشناسان یا رسانه‌های بورسی بشنوید اما واقعا تغییرات قیمت مواد اولیه در بازارهای جهانی چه تاثیری بر بورس تهران می‌گذارند؟ در این گزارش سعی کردیم با بررسی تغییرات قیمت مواد اولیه یا اصطلاحا کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی ببینیم هرکدام از آنها دقیقا روی کدام نمادهای بورسی تاثیر مثبت یا منفی می‌گذارند.
گروه‌های فرآورده‌های نفتی، محصولات شیمیایی و فلزات اساسی از گروه‌های اصلی هستند که به عنوان کامودیتی‌ها شناخته شده و علاوه بر تغییرات قیمت در بازارهای جهانی، تاثیر زیادی از افزایش قیمت دلار می‌گیرند. قیمت‌ها در این گزارش برپایه معاملات بورس کامودیتی‌های چین یا شرق آسیاست و باید توجه داشته باشید که قیمت فوب ایران یا محصولات صادراتی کشورمان به خاطر تحریم‌ها عموما پایین‌تر از بازار جهانی است.
*** تاثیر مثبت نفت برنت بر گروه پالایشگاه‌ها
قیمت هر بشکه نفت برنت در طول سه ماه گذشته از حدود ۵۰دلار به محدوده ۶۷دلار رسیده است.افزایشی که می‌تواند تاثیر زیادی در درآمدهای دولت داشته باشد اما تاثیر بیشتر آن بر شرکت‌های گروه فرآورده‌های نفتی است.با اینکه این شرکت‌ها از نفت به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کنند و در ظاهر افزایش قیمت آن باید به ضرر پالایشگاه‌ها باشد اما در ایران ماجرا برعکس است.پالایشگاه‌ها پول نفت را به ریال و با تخفیف بالایی روی قیمت منطقه پرداخت می‌کنند و محصولات آنها صادراتی است و با رشد نفت برنت، افزایش قیمت پیدا می‌کند. برای همین نفت برنت تاثیر مستقیمی بر شرکت‌های پالایشی می‌گذارد.
* نمادهای تاثیرپذیر: شپنا، شتران، شبندر، شبریز، شراز و شاوان
*** تاثیر مثبت مس بر گروه فلزات اساسی
بیشترین کاربرد فلز مس در صنعت مربوط به صنایع مرتبط با برق است. از مس برای ساخت کابل استفاده می‌شود و از آنجایی که شرکت‌های بزرگ بورس تهران صرفا تولیدکننده مس هستند و نامی از کارخانجات تولید کابل در بین شرکت‌های بزرگ بورسی به چشم نمی‌خورد،می‌توان افزایش قیمت مس را به نفع بورس دانست.قیمت فلز مس در بازارهای جهانی طی سه ماه گذشته از محدوده هفت هزار و ۸۰۰دلار برای مدتی به بیش از ۹هزار و ۵۰۰دلار رسید و اکنون بعد از کمی عقب‌نشینی در محدوده هشت هزار و ۸۰۰دلار قرار دارد.
* نمادهای تاثیرپذیر: فملی و فباهنر
*** تاثیر مثبت روی بر گروه فلزات اساسی
روی پس از آهن، آلومینیوم و مس، چهارمین فلز مصرفی جهان و عمده کاربرد آن تهیه آلیاژ است چراکه زنگ نمی‌زند و به آلیاژ موردنظر استحکام می‌دهد. تعداد زیادی از شرکت‌های حاضر در گروه فلزات اساسی، فلز روی تولید می‌کنند و از افزایش قیمت آن تاثیر مثبت می‌گیرند.در بازارهای جهانی مواد اولیه، روی مثل دیگر فلزات موفق نبوده. قیمت آن سه ماه پیش حدود دو هزار و ۸۰۰دلار بود و بعد از فرود و صعود در بازه دو هزار و ۵۵۰ تا دو هزار و ۹۰۰دلار، در حال حاضر مثل سه ماه پیش دو هزار و ۸۰۰دلار قیمت دارد. موردی که نشان می‌دهد تغییرات بازارهای جهانی سیگنال خاصی برای نمادهای بورس تهران به همراه ندارد.
* نمادهای تاثیرپذیر: فاسمین، کروی، کاما، کبافق، کیمیا، زنگان، فروی، فرآور و فسرب
*** تاثیر مثبت آلومینیوم بر گروه فلزات اساسی
سبکی و در عین حال استحکام و همچنین قابلیت بازیافت،آلومینیوم را به ماده اصلی در صنعت تولید خودرو،ساخت کشتی و همچنین حمل و نقل ریلی تبدیل کرده است.از آنجا که شرکت‌های ایرانی مصرف‌کننده آلومینیوم مثل خودروسازی‌ها زیان‌ده یا چندان بزرگ نیستند، رشد آلومینیوم تاثیر منفی در بورس تهران نمی‌گذارد. قیمت فلز آلومینیوم در سه ماه گذشته رشد قابل قبولی داشته.سه ماه پیش قیمت آلومینیوم در بازارهای جهانی حدود دو هزار دلار بود و حالا این رقم به دو هزار و ۱۷۰دلار رسیده است.آلومینیوم در حال حاضر روند صعودی دارد و روی بعضی نمادهای گروه فلزات اساسی تاثیر مثبت گذاشته است.
* نمادهای تاثیرپذیر: فایرا، فنوال و فمراد
*** تاثیر مثبت متانول بر گروه محصولات شیمیایی
ایران یکی از قطب‌های تولید متانول در دنیاست. این ماده شیمایی نوعی الکل محسوب می‌شود که با فرآوری گاز طبیعی به دست می‌آید. مصرف اصلی آن تولید چسب‌های صنعتی، حلال و ضدیخ و همچنین پلاستیک است. پتروشیمی زاگرس یکی از بزرگترین مجتمع‌های تولیدی متانول در دنیا به حساب می‌آید.متانول علاوه بر روند صعودی در سه ماه گذشته،در هفته‌های اخیر رشد چشمگیری در بازارهای جهانی دارد.قیمت آن سه ماه پیش حدود ۳۴۵دلار بود و تا یک هفته قبل به ۳۵۵دلار رسیده بود و حالا بعد از جهشی قابل توجه به محدوده ۳۷۰دلار رسیده است.
* نمادهای تاثیرپذیر: زاگرس، شفن و شخارک
*** تاثیر مثبت اوره بر گروه محصولات شیمیایی
بیش از ۹۰درصد اوره تولیدی در جهان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و کاربرد آن تولید کود شیمیایی است.هرچند برای تولید پلاستیک و چسب هم از این ماده شیمیایی استفاده می‌شود. حدود ۴۰درصد اوره کشور در پتروشیمی پردیس تولید می‌شود و این شرکت بیشترین تاثیر مثبت را از تغییرات قیمت جهانی اوره می‌پذیرد.در سه ماه اخیر قیمت اوره در بازارهای جهانی در محدوده ۲۸۰دلار بود و بعد از صعود تا ۳۴۰دلار، حالا در محدوده ۳۲۰دلار قرار دارد.شاروم از جمله شرکت‌هایی است که از اوره به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کند و افزایش قیمت آن برایش تاثیر منفی دارد.
* نمادهای تاثیرپذیر: شپدیس، کرمانشا، شیراز، خراسان، شلرد و شاروم
*** تاثیر دوگانه اتیلن بر گروه محصولات شیمیایی
عمده مصرف گاز اتیلن در صنعت پتروشیمی و تولید ترکیبات آلی است. طوری که یک شرکت پتروشیمی آن را تولید و یک شرکت پتروشیمی دیگر برای تولید محصولاتش از آن استفاده می‌کند. برای همین افزایش قیمت آن تاثیر دوگانه‌ای بر گروه محصولات شیمیایی بورس تهران دارد. مارون و جم به عنوان بزرگترین تولیدکنندگان اتیلن از رشد قیمت آن تاثیر مثبت و شکبیر و شغدیر به عنوان بزرگترین مصرف‌کنندگان آن از رشد قیمت اتیلن تاثیر منفی می‌گیرند. قیمت اتیلن سه ماه پیش در محدوده هزار و ۱۵۰دلار بود و بعد از کاهش تا هزار و ۵۰دلار الان در مسیر صعودی قرار دارد و حدود هزار و ۲۹۰دلار می‌ارزد.
* نمادهای تاثیرپذیر: مارون، جم، شکبیر و شغدیر
*** تاثیر منفی کائوچو بر گروه لاستیک و پلاستیک
شرکت‌های بورسی عموما مصرف‌کننده کائوچو هستند. عمده کاربرد این محصول در صنعت، تولید تایر خودرو است و از این نظر افزایش قیمت آن روی شرکت‌های گروه لاستیک و پلاستیک تاثیر منفی می‌گذارد. قیمت کائوچوی مصنوعی در طول سه ماه گذشته از محدوده هزار و ۸۰۰ به دو هزار و ۲۲۰دلار رسیده است. شجم به عنوان تولیدکننده کائوچو از افزایش قیمت این محصول شیمیایی تاثیر مثبت می‌گیرد. کائوچو همچنین به صورت طبیعی هم وجود دارد. قیمت کائوچوی طبیعی در سه ماه گذشته حدود دو هزار دلار قیمت داشت و بعد از صعود کوتاه مدت در محدوده دو هزار و ۵۰۰دلار حالا حدود دو هزار و ۲۰۰دلار است.
* نمادهای تاثیرپذیر: شجم، پتایر، پاسا، پکرمان، پسهند، پیزد و پکویر
*** تاثیر دوگانه پارازایلین بر گروه محصولات شیمیایی
ترکیب شیمیایی پارازایلین عمدتا مصرف صنعتی دارد و از آن برای تولید محصولات شیمیایی دیگری استفاده می‌کنند. ملموس‌ترین کاربرد آن برای ما بطری‌های آب معدنی و نوشابه است. دو شرکت پتروشیمی نوری و شصفها به عنوان تولیدکننده پارازایلین و شگویا به عنوان مصرف‌کننده آن از تغییرات قیمت این ماده شیمیایی تاثیر می‌گیرند. قیمت آن طی سه ماه گذشته عمدتا صعودی بوده و از محدوده ۶۲۰دلار تا ۸۵۰دلار افزایش پیدا کرده است. از آنجا که شگویا و نوری هر دو جزو شرکت‌های بزرگ گروه محصولات شیمیایی هستند، تغییرات قیمت پارازایلین هم به سود و هم به ضرر بورس تهران است.
* نمادهای تاثیرپذیر: نوری، شصفها و شگویا
*** تاثیر مثبت ورق گرم، اسلب و بلیت بر گروه فلزات اساسی
ورق گرم، اسلب و بلیت از انواع فولاد هستند که توسط شرکت‌های گروه فلزات اساسی تولید می‌شوند. فولاد بزرگترین تولیدکننده ورق گرم است و دیگر نمادهای فولادی از جمله کاوه، فخوز و … عمده فعالیتشان تولید اسلب و بلیت است. قیمت ورق گرم فولاد طی سه ماه گذشته تغییر چندانی نداشته و در بازه ۷۰۰ تا ۷۶۰دلار در نوسان است. در حال حاضر قیمت ورق فولادی در محدوده ۷۵۰دلار قرار دارد. در طرف مقابل اسلب و بلیت رشد قابل توجهی داشته‌اند. قیمت اسلب در بازارهای جهانی طی سه ماه گذشته از ۴۸۵دلار به حدود ۷۰۰دلار رسیده و قیمت اسلب از ۴۵۵دلار به ۶۰۰دلار افزایش پیدا کرده است.
* نمادهای تاثیرپذیر: فولاد، کاوه، فخوز
*** تاثیر مثبت پلی‌اتیلن بر گروه محصولات شیمیایی
کاربرد اصلی پلی‌اتیلن در صنعت، تولید لوازم پلاستیکی مثل لوله‌های آب، خرطومی کابل برق و همچنین ساخت بدنه پلاستیکی لوازم خانگی است. این ماده پلیمری به دو صورت سبک و سنگین تولید می‌شود. شکبیر، آریا و جم پلی‌اتیلن سبک تولید می‌کنند که قیمت آن طی سه ماه اخیر از هزار و ۷۷۰دلار تا هزار و ۶۵۰دلار کاهش پیدا کرده و مدتی است در مدار صعودی قرار دارد و حالا قیمت آن به هزار و ۹۰۰دلار رسیده است. علاوه بر این سه شرکت، شاراک و مارون در حوزه تولید پلی‌اتیلن فعالیت می‌کنند که قیمت آن طی سه ماه گذشته از هزار و ۲۷۰دلار به حدود هزار و ۴۳۰دلار افزایش پیدا کرده است.
* نمادهای تاثیرپذیر: شکبیر، آریا، جم، شاراک و مارون
*** تاثیر مثبت پی‌وی‌سی بر گروه محصولات شیمیایی
پلی وینیل کلراید یا پی‌وی‌سی نوعی ماده پلیمری است که برای ساخت قالب‌های پلاستیکی و همچنین در صنعت چاپ سه‌بعدی کاربرد دارد. از این ماده برای تولید اسباب‌بازی، پنجره، پوشش کابل برق، چرم مصنوعی لباس، ساخت محصولات پزشکی، بسته‌بندی و خودروسازی هم استفاده می‌شود.شغدیر و شپترو بزرگترین تولیدکنندگان پی‌وی‌سی در کشور هستند و از افزایش قیمت آن تاثیر مثبت می‌گیرند. قیمت این ماده سه ماه پیش حدود هزار و ۳۰۰دلار بود و بعد از کاهش قیمت توجه به محدوده هزار و ۱۰۰دلاری، حالا روند صعودی به خود گرفته و به هزار و ۳۲۰دلار برگشته است.
* نمادهای تاثیرپذیر: شغدیر، شپترو
