بازگشت به ماه با پرچم آمریکا
روزنامه هفت صبح، رامتین لطیفی | پس از حدود نیم قرن از فرود موفقیت‌آمیز فضاپیمای آپولو بر سطح کره ماه، اکنون آمریکا قصد دارد در ۲۵ ژانویه یک کاوشگر فضایی را روی کره ماه فرود بیاورد. این فرودگر که «پرگرین» نام دارد و توسط شرکت آمریکایی «آستروبوتیکس» ساخته شده است، بدون سرنشین خواهد بود.
جان تورنتون، مدیر عامل این شرکت، گفته است که این فضاپیما ابزارهای ناسا را برای مطالعه محیط ماه پیش از انجام ماموریت‌های سرنشین‌دار آرتمیس حمل خواهد کرد. وی که در یک نشست مطبوعاتی صحبت می‌کرد، گفت: «یکی از چالش‌های بزرگ کاری که ما در اینجا انجام می‌دهیم، تلاش برای پرتاب و فرود بر سطح ماه با حداقل هزینه است.»
چندین سال پیش ناسا تصمیم گرفت برای ارسال آزمایش‌ها و فناوری‌های خود به سطح ماه از شرکت‌های خصوصی آمریکایی بهره بگیرد و از طریق ارائه قراردادهایی با قیمت ثابت، امکان توسعه اقتصادی ماه و ارائه خدمات حمل و نقل در آنجا با هزینه کمتر را فراهم کند. رئیس شرکت آستروبوتیکس اضافه کرد: «تنها نیمی از ماموریت‌هایی که به سطح ماه رفته‌اند، موفقیت‌آمیز بوده‌اند.
بنابراین مطمئناً این کار یک چالش دلهره‌آور است. من در هر مرحله از این یک ماموریت وحشت‌زده و هیجان‌زده خواهم شد.» برنامه بلند شدن این موشک جدید برای روز ۲۴ دسامبر برنامه‌ریزی شده است، با این حال «چند روز» طول خواهد کشید تا این کاوشگر به مدار ماه برسد و قبل از فرود در روز ۲۵ ژانویه نیز باید چند روز صبر کند تا شرایط نور در محل فرود مناسب شود.
مطابق اعلام مقامات شرکت، فرود به‌صورت مستقل و بدون دخالت انسان انجام خواهد شد اما تیمی از دانشمندان از مرکز کنترل زمینی بر آن نظارت خواهند کرد. پیش‌تر در بهار امسال یک شرکت دانش‌بنیان ژاپنی تلاش کرده بود به اولین شرکت خصوصی تبدیل شود که روی ماه فرود می‌آید، اما ماموریت آن با بروز یک سانحه به پایان رسید. سازمان فضایی اسرائیل نیز در سال ۲۰۱۹ در انجام کاری مشابه شکست خورد. تا‌کنون تنها چهار کشور آمریکا، روسیه، چین و هند با موفقیت روی ماه فرود آمده‌اند.
علاوه بر شرکت آستروبوتیکس، ناسا با شرکت‌های دیگری مانند «فایرفلای ائرواسپیس»، «دریپر» و «اینتوایتیو ماشینز» برای ارسال تجهیزات به ماه قرارداد امضا کرده است. قرار است کاوشگر شرکت دریپر ماه ژانویه با موشک اسپیس‌ایکس به پرواز درآید. کریس کولبرت، مدیر برنامه اعزام کاوشگران به ماه ناسا، گفت: «مدیران ناسا از خطرات چنین ماموریت‌هایی آگاه هستند و پذیرفته‌اند که برخی از آنها ممکن است موفقیت‌آمیز نباشند.»
او اضافه کرد: «با این حال حتی اگر تمامی فرودها نیز موفقیت‌آمیز نباشند، این برنامه تاثیر خود را بر زیرساخت‌های تجاری مورد نیاز جهت ایجاد یک اقتصاد فرازمینی در ماه خواهد گذاشت.» ناسا با برنامه آرتمیس خود قصد دارد در دهه بیست میلادی پایگاهی دائمی در ماه ایجاد کند. آپولو و آرتمیس در اساطیر یونان، خواهر و برادر بودند. آپولو خدای موسیقی و هنر بود و آرتمیس بانوی شکار، طبیعت و ماه. در دنیای امروز هم آپولو و آرتمیس همچنان خواهر و برادرند اما از پس داستان‌های اساطیری بیرون آمده‌اند و در نقش فضاپیماهای ناسا فرو رفته‌اند.
آپولو محصول دوران رقابت تسلیحاتی و ژئوپلیتیکی آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق بود. این رقابت طولانی و فرسایشی که به جنگ سرد مشهور شد و تا فروپاشی شوروی نیز ادامه داشت، از رقابت بر سر جنگ‌افزارها شروع شد و به رقابت فضایی کشیده شد. هدف هر ۲ کشور فرستادن اولین انسان به سطح ماه و البته قدرت‌نمایی بود. این رقابت نزدیک و نفسگیر فضایی که هزینه‌های گزاف و بسیاری هم روی دست دولتمردان هر ۲ کشور گذاشته بود، در سال ۱۹۶۹ و با پرواز آپولو ۱۱ و پا گذاشتن نیل آرمسترانگ بر روی سطح ماه به پایان رسید.
۴ سال پس از راهپیمایی کوتاه آرمسترانگ بر روی ماه و کوباندن پرچم آمریکا بر روی خاک آن، پروازهای قمری هر ۲ کشور متوقف شد. حالا با گذشت بیش از ۵ دهه، نوبت به آرتمیس و از سرگیری دوباره پروازهای قمری رسیده است. شرایط ناپایدار زمین و کمبود منابع سبب شد تا کشورهای قدرتمند جهان نیم نگاهی به خارج از جو کره زمین بیاندازند و منابع مورد نیاز بشر برای ادامه حیاتش را خارج از زمین جست‌وجو کنند.
از این‌رو ناسا تصمیم به از سرگیری پروازهای قمری و فرود دوباره انسان بر روی سطح ماه گرفت. این پروژه در درجه اول قرار است منابع موجود بر روی ماه را به بشر نشان دهد و در درجه بعدی مقدمه‌ای برای فرود انسان بر روی مریخ و کشف و استخراج منابع غنی و ارزشمند موجود بر روی این سیاره باشد. اولین پرواز اين پروژه با فضاپیمای آرتمیس ۱ و در سال ۲۰۲۲ صورت گرفت. البته این پرواز، یک پرواز آزمایشی بود و هیچ فضانوردی در آن حضور نداشت.
هدف اصلی این پرتاب، آزمایش سپر حرارتی فضاپیمای اوریون و محک زدن آن برای ماموریت‌های بعدی بود. به علاوه نحوه فرود کپسول در اقیانوس آرام پس از انجام عملیات و بازگشت به زمین نیز برای ماموریت‌هایی که انسان در آن حضور دارند مورد آزمایش قرار گرفت. گفتنی است آرتمیس ۱ توانست تمام ماموریت‌های خود را به بهترین نحو انجام دهد و فضا را برای ماموریت آرتمیس ۲ و همچنین برای پرواز دوباره انسان به سمت ماه آماده کند.
بر اساس آخرین گزارش ناسا، ماموریت آرتمیس ۲ در ماه نوامبر سال ۲۰۲۴ انجام خواهد گرفت. ناسا برای انجام این ماموریت ۴ فضانورد را انتخاب کرده است. جالب است بدانید این ۴ فضانورد پس از ۵ دهه ماموریتی را بر عهده خواهند داشت که تنها ۲۴ نفر دیگر در جهان موفق به انجام آن شدند.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد حضور اولین زن، اولین سیاهپوست و اولین غیر‌آمریکایی در این ماموریت است. از این رو این پرواز مضاف بر اهمیت پیشین خود، حس کنجکاوی علاقه‌مندان به سفرهای فضایی را نیز بیش از پیش تحریک کرده است. رید وایزمن، ویکتور گلاور و کریستینا کخ، ۳ عضو آمریکایی این پرواز و جرمی هانسن نیز از آژانس فضایی کانادا، ۴ سرنشین این پرواز را تشکیل می‌دهند.
بر اساس اطلاعات و گزارش‌های منتشر شده توسط ناسا، آرتمیس ۲ مسیری مشابه ماموریت آپولو ۸ در سال ۱۹۶۸ را دنبال خواهد کرد. لازم به ذکر است که آپولو ۸ اولین فضاپیمایی بود که انسان را با خود به سمت ماه برد و زمینه را برای پرواز آپولو ۱۱ و فرود بر روی سطح ماه فراهم کرد. آرتمیس ۲ نیز همانند آپولو ۸، پس از پرتاب، ۲۵۰ هزار کیلومتر را طی می‌کند و خود را به مدار ماه می‌رساند. این پرواز نیز مقدمه‌ای برای پرواز آرتمیس ۳ در سال ۲۰۲۵ و قدم گذاشتن دوباره انسان بر روی ماه است.
