این چهار شگفتانگیز زرد برزیلی
روزنامه هفت صبح، آرتین ابراهیمی| در فوتبال روز دنیا، «ثبات» رکن اصلی موفقیت فردی است که لازمه آن اخلاق و رفتار حرفهای در زمین بازی و زندگی شخصی است. به این معنا، برخی بازیکنان در تاریخ فوتبال ماندگار میشوند و در حرفه مربیگری هم به اوج میرسند و برخی دیگر با وجود استعداد زیاد و بازیهای درخشان، ره به جایی نمیبرند. هدف این مقاله، گروه دوم بازیکنان یادشده است که خیلی کوتاه درخشیدند و امروز بسیار کمرنگ و ناپیدا هستند.
شاید مهمترین آنها پل گاسکوین باشد که سالهاست ناپدید شده؛ اما در این مجال به اِدر آلیکسو دی آسیس Éder Aleixo de Assisملقب به «اِدر» هافبک تهاجمی چپپای تیم رویایی برزیل در جام جهانی 1982 میپردازیم که در کنار دکتر سوکراتس، فالکائو و زیکو، شاید بهترین خط میانی تاریخ فوتبال را تشکیل داده بودند؛ هافبکهایی که با گلهای زیبای خود، ضعف عجیب دو مهاجم گلنزن آن زمان برزیل، سرجینیو و پائولو ایزیدورو را پوشش میدادند.
از این جمع، زیکو موفقتر بود و بعد بازی در فلامینگو و اودینزه، در تیم ملی ژاپن، فنرباغچه، زسکا مسکو، المپیاکوس، تیم ملی عراق، الغرافه مربیگری کرد و این اواخر هم مدیر فنی کاشیماآنتلرز ژاپن بود.پائولو روبرتو فالکائو هم بعد بازی در سائوپائولو و رم، در تیمهای اینترناسیونال، ژاپن و باهیا مربیگری کرد و البته توفیقی بهدست نیاورد.دکتر سوکراتس هم بعد بازی در چند تیم بزرگ برزیلی نظیر بوتافوگو، کورینتیانس، فلامینگو، سانتوس و البته فیورنتینای ایتالیا، ترجیح داد که در دوران پس از فوتبال به حرفه دندانپزشکی بپردازد و خیلی زود هم با زندگی وداع کرد.
اِدر آلیکسو
این چپپای هنرمند برزیلی که هماینک 65 ساله است، در تیمهای مطرح برزیلی چون گرمیو، اتلتیکو مینیرو، اینترناسیونال، پالمیراس، سانتوس، بوتافوگو، اتلتیکو پارانائنزه و کروزیرو بازی کرده و 52 بار هم پیراهن تیم ملی برزیل را بر تن کرده و 8 گل زده است.(از جمله دو گل تاریخی به شوروی و اسکاتلند در جام جهانی 1982) اِدر در دوران بازی نسبتاً کوتاه خود در پست وینگر چپ و مهاجم مکمل چون ستارهای درخشان بود که کمتر مدافعی توان ایستادگی در برابر او را داشت.
این برزیلی تکنیکی اگرچه خیلی سریع نبود، اما بسیار خلاق بود، مهارتهای فنی خیرهکنندهای داشت. در کنترل توپ عالی بود و شوتهای دقیق و قدرتمندی با پای چپ میزد؛ بهگونهای که یکی از شوتهایش رکورد 174 کیلومتر در ساعت را ثبت کرده است. طرفداران فوتبال برزیل او را با لقب O Canhão میخواندند که در زبان پرتغالی معادل توپ است. این شماره 11 تاریخی برزیلی در حالی با پای چپ خود ضربات حیرتانگیزی به توپ میزد که پای راست ضعیفی داشت.
اِدر البته روی ضربات آزاد پشت 18 قدم توانایی خاصی داشت و گلهای زیبایی را به ثمر میرساند. همینطور ضربات ایستگاهی، کرنرها و پاسهای بلند و دقیق او زبانزد همگان بود. این هافبک تهاجمی پُرتوان با وجود همه تواناییهای فنی خود، شخصیت و خلقوخوی خوبی نداشت و در داخل و خارج از زمین بیانضباط بود و معمولاً با مربیان و مدیران تیم خود به مشکل برمیخورد؛
به همین دلیل مجموعهای از باشگاههای برزیلی را دور زد و حتی به لیگهای ضعیف یوگسلاوی و ترکیه هم رفت و در نهایت، تنها در اتلتیکو مینیرو آرام گرفت که در دوران فوتبال نه چندان طولانی خود 4 بار به این تیم پیوست؛ 124 بازی انجام داد و 35 گل زد.این آمار برای بازیکن نخبهای چون اِدر آلیکسو بسیار ناچیز و ضعیف است و دلیل آن در رفتار غیرحرفهای او خلاصه میشود که با وجود ظاهری آرام، عصبی و پرخاشگر بود؛ به شبنشینی و میهمانی علاقه زیادی داشت و در یک کلام قدر خود را ندانست تا به سادگی از او بگذرند و رهایش کنند.
اِدر در یکی از آخرین بازیهای ملی خود با پیراهن زرد طلایی که بازی تدارکاتی بود، یک پسربچه توپجمعکن را هل داد و همین باعث شد تا در لیست جام جهانی 1986 قرار نگیرد. او در آخرین بازی ملی خود مقابل پرو هم از زمین اخراج شد تا با خاطرهای تلخ از فوتبال ملی کنارهگیری کند.اِدر در دهه 90 میلادی، مدام تیم عوض میکرد، بدون این که بازی به او برسد تا سرانجام تصمیم به خداحافظی از فوتبال بگیرد. پس از آن، بیش از 20 سال خبری از او نشد تا در سال 2018 به عنوان یکی از دستیاران سرمربی اتلتیکو مینیرو، به کادر فنی این تیم ملحق شود.
اتلتیکو مینیرو
باشگاه اتلتیکو مینیرو Atlético Mineiro که در لفظ عامیانه با عنوان گالو GALO یا خروسها نامیده میشود، بزرگترین تیم منطقه بلوهوریزونته از ایالت میناس گرایس برزیل است که در سال 1908 توسط جمعی از دانشجویان محلی تاسیس شده و در طول 114 سال فعالیت، جایگاه خود را به عنوان یک باشگاه مردمی تثبیت کرده است.اتلتیکو مینیرو سال 2013 برای اولین بار برنده کوپا لیبرتادورس شده و دو بار هم جام باشگاههای آمریکای جنوبی یا کوپا کونمبول را در سالهای 1992 و 1997 فتح کرده است. آنها در سطح اول فوتبال برزیل هم موفقیتهای زیادی داشتهاند؛ از جمله دو جام قهرمانی سری آ برزیل، دو جام حذفی و یک سوپرکاپ برزیل. این تیم 47 بار نیز برنده لیگ ایالتی شده که در جای خود یک رکورد محسوب میشود.
اتلتیکو مینیرو در این فصل فوتبال باشگاهی برزیل با 58 امتیاز در جایگاه هفتم سری آ قرار گرفت؛ جایی که پالمیراس با 81 امتیاز اول شد.اتلتیکو مینیرو در حال حاضر در تدارک افتتاح ورزشگاه جدید خود با عنوان Arena MRV است که 48 هزار نفر گنجایش تماشاگر دارد.ژائو لیته با 684 بازی در تمامی مسابقات، رکورددار بازی در اتلتیکو مینیرو است؛ رینالدو هم با 255 گل، بهترین گلزن تاریخ باشگاه است. برنارد که با این تیم قهرمان کوپا لیبرتادورس 2013 شده نیز با 25 میلیون یورو رکورد نقل و انتقالات باشگاه را در اختیار دارد. تلهسانتانا سرمربی مشهور برزیلی هم باسابقهترین مربی تاریخ مینیرو است که طی سه دوره مربیگری، 434 بار روی نیمکت این تیم نشسته است.
برزیل با طعم آرژانتین
ادواردو کودت سرمربی فعلی اتلتیکو مینیرو، یک آرژانتینی 48 ساله است که در بیشتر دوران بازی خود عضو تیم روزاریو سانترال و ریورپلات بوده و در پست هافبک راست توپ زده است. او مربیگری را از روزاریو آغاز کرده و سپس روی نیمکت تیمهای تیخوآنا مکزیک، ریسینگکلاب آرژانتین، اینترناسیونال برزیل و سلتاویگو اسپانیا نشسته است. او از سال 2022 سکان رهبری تیم برزیلی مینیرو را برعهده گرفته است. در کادر فنی او، لوکاس گونچالوس برزیلی دستیار اول است و اِدر هم نقش دوم را ایفا میکند. دو دستیار دیگر کودت هم آریل بروگی و دیهگو موناریز آرژانتینی هستند.
معروفترین بازیکن فعلی اتلتیکو مینیرو، هالک مهاجم برزیلی اسبق تیمهای پورتو و زنیت است که سابقه 49 بازی ملی و ثبت 11 گل را در کارنامه خود دارد. او هماینک 36 ساله است. ادواردو وارگاس شیلیایی هم دیگر بازیکن مشهور این تیم است که سابقه بازی برای ناپولی، والنسیا و هوفنهایم را دارد. پائولینیو مهاجم 22 ساله لورکوزن که قرضی به مینیرو آمده هم یکی از بازیکنان مطرح این تیم برزیلی است. او سابقه درخشانی در تیمهای رده سنی برزیل دارد و 51 بازی انجام داده و 17 گل زده و یکی از استعدادهای درخشان فوتبال برزیل به حساب میآید.
پدرینیو هافبک تهاجمی 24 ساله این تیم که سابقه بازی در بنفیکا را دارد و قرضی از شاختار آمده هم از یاران شاخص اتلتیکو مینیرو است؛ مثل آلان که در 20 سالگی به لیورپول پیوست و چند سال به تیمهای مختلف قرض داده شد تا در مینیرو به ثبات برسد. این تیم برزیلی در ترکیب خود، تنها از دو بازیکن خارجی به نامهای ماتیاس زاراخو و کریستین پاون بهره میبرد که هر دو آرژانتینی هستند.به نظر میرسد که فصل جدید فوتبال برزیل، با اوجگیری مجدد اتلتیکو مینیرو همراه خواهد بود تا نام اِدر بعد سالها حاشیهنشینی، کمی بیشتر شنیده شود.