این هفته حواستان به بازارهای جهانی باشد
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | حمله روسیه به اوکراین باعث سقوط ۴۷درصدی شاخصهای بورس مسکو شد. این اتفاق در دیگر بازارها هم تاثیر زیادی گذاشت. قیمت نفت و گاز تا ۳۰درصد افزایش پیدا کرد و اونس طلا به نزدیکی دو هزار دلار رسید. شاید فکر کنید این گزارهها تنها برای سرمایهگذاران فارکس و بازارهای جهانی اهمیت دارد.
اما بسیاری از شرکتهای حاضر در بورس تهران هم از این قیمتها تاثیر میگیرند و در نتیجه جنگ روسیه و اوکراین میتواند در نهایت باعث افزایش یا کاهش قیمت سهام آنها شود. بر این اساس لازم است تا این هفته ششدانگ حواسمان به بازارهای جهانی باشد. نفت، ورق گرم، اسلب، پلیاتیلن و … از جمله مهمترین کامودیتیها هستند که بیشترین تاثیر را بر بورس تهران میگذارند.
تاثیر نفت بر گروه فرآوردههای نفتی
افزایش قیمت نفت میتواند تاثیر زیادی در درآمدهای دولت داشته باشد اما تاثیر بیشتر آن بر شرکتهای گروه فرآوردههای نفتی است. با اینکه این شرکتها از نفت به عنوان ماده اولیه استفاده میکنند و در ظاهر افزایش قیمت آن باید به ضرر پالایشگاهها باشد اما در ایران ماجرا برعکس است. پالایشگاهها پول نفت را به ریال و با تخفیف بالایی روی قیمت منطقه پرداخت میکنند و محصولات آنها صادراتی است و با رشد نفت برنت، افزایش قیمت پیدا میکند. برای همین افزایش قیمت نفت تاثیر مثبتی بر شرکتهای پالایشی میگذارد.
نمادهای تاثیرپذیر: شپنا، شتران، شبندر، شبریز، شراز و شاوان
تاثیر ورق گرم، اسلب و بلیت بر گروه فلزات اساسی
ورق گرم، اسلب و بلیت از انواع فولاد هستند که توسط شرکتهای گروه فلزات اساسی تولید میشوند. فولاد بزرگترین تولیدکننده ورق گرم است و دیگر نمادهای فولادی از جمله کاوه، فخوز و … عمده فعالیتشان تولید اسلب و بلیت است. هر سه این موارد آلیاژهایی از فولاد هستند که کاربردهای متفاوتی دارند. کارخانههای فولاد، از بزرگترین شرکتهای بورسی هستند.
نمادهای تاثیرپذیر: فولاد، کاوه، فخوز
تاثیر پلی اتیلن بر گروه محصولات شیمیایی
کاربرد اصلی پلیاتیلن در صنعت، تولید لوازم پلاستیکی مثل لولههای آب، خرطومی کابل برق و همچنین ساخت بدنه پلاستیکی لوازم خانگی است. این ماده پلیمری به دو صورت سبک و سنگین تولید میشود. شکبیر، آریا و جم پلیاتیلن سبک تولید میکنند که قیمت آن طی سه ماه اخیر از هزار و ۷۷۰دلار تا هزار و ۶۵۰دلار کاهش پیدا کرده و مدتی است در مدار صعودی قرار دارد و حالا قیمت آن به هزار و ۹۰۰دلار رسیده است. علاوه بر این سه شرکت، شاراک و مارون در حوزه تولید پلیاتیلن فعالیت میکنند که قیمت آن طی سه ماه گذشته از هزار و ۲۷۰دلار به حدود هزار و ۴۳۰دلار افزایش پیدا کرده است.
نمادهای تاثیرپذیر: شکبیر، آریا، جم، شاراک و مارون
تاثیر پارازایلین بر گروه محصولات شیمیایی
ترکیب شیمیایی پارازایلین عمدتا مصرف صنعتی دارد و از آن برای تولید محصولات شیمیایی دیگری استفاده میکنند. ملموسترین کاربرد آن برای ما بطریهای آب معدنی و نوشابه است. دو شرکت پتروشیمی نوری و شصفها به عنوان تولیدکننده پارازایلین و شگویا به عنوان مصرفکننده آن از تغییرات قیمت این ماده شیمیایی تاثیر میگیرند. از آنجا که شگویا و نوری هر دو جزو شرکتهای بزرگ گروه محصولات شیمیایی هستند، تغییرات قیمت پارازایلین هم به سود و هم به ضرر بورس تهران است.
نمادهای تاثیرپذیر: نوری، شصفها و شگویا
تاثیر مس بر گروه فلزات اساسی
بیشترین کاربرد فلز مس در صنعت مربوط به صنایع مرتبط با برق است. از مس برای ساخت کابل استفاده میشود و از آنجایی که شرکتهای بزرگ بورس تهران صرفا تولیدکننده مس هستند و نامی از کارخانجات تولید کابل در بین شرکتهای بزرگ بورسی به چشم نمیخورد، میتوان افزایش قیمت مس را به نفع بورس دانست چراکه دو نماد مهم گروه فلزات اساسی تولیدکننده مس هستند و طبیعتا از تغییرات قیمت آن تاثیر میپذیرند.
نمادهای تاثیرپذیر: فملی و فباهنر
تاثیر روی بر گروه فلزات اساسی
روی پس از آهن، آلومینیوم و مس، چهارمین فلز مصرفی جهان و عمده کاربرد آن تهیه آلیاژ است چراکه زنگ نمیزند و به آلیاژ مورد نظر استحکام میدهد. تعداد زیادی از شرکتهای حاضر در گروه فلزات اساسی، فلز روی تولید میکنند و از افزایش قیمت آن تاثیر مثبت میگیرند. هرچند نمادهای شاخصساز در بینشان به چشم نمیخورند.
نمادهای تاثیرپذیر: فاسمین، کروی، کاما، کبافق، کیمیا، زنگان، فروی، فرآور و فسرب
تاثیر آلومینیوم بر گروه فلزات اساسی
سبکی و در عین حال استحکام و همچنین قابلیت بازیافت، آلومینیوم را به ماده اصلی در صنعت تولید خودرو، ساخت کشتی و همچنین حمل و نقل ریلی تبدیل کرده است. در هر جای دنیا افزایش قیمت آلومینیوم به ضرر کارخانهها و در نهایت به ضرر بازار آن کشور است، اما از آنجا که شرکتهای ایرانی مصرفکننده آلومینیوم مثل خودروسازیها زیانده یا چندان بزرگ نیستند، رشد آلومینیوم تاثیر منفی در بورس تهران نمیگذارد ولی به تولیدکننده آن کمک زیادی میکند.
نمادهای تاثیرپذیر: فایرا، فنوال و فمراد
تاثیر متانول بر گروه محصولات شیمیایی
ایران یکی از قطبهای تولید متانول در دنیاست. این ماده شیمیایی نوعی الکل محسوب میشود که با فرآوری گاز طبیعی به دست میآید. مصرف اصلی آن تولید چسبهای صنعتی، حلال و ضدیخ و همچنین پلاستیک است. پتروشیمی زاگرس یکی از بزرگترین مجتمعهای تولیدی متانول در دنیا به حساب میآید. هرچند نمادهای تولیدکننده متانول جزو نمادهای شاخصساز نیستند.
نمادهای تاثیرپذیر: زاگرس، شفن و شخارک
تاثیر اوره بر گروه محصولات شیمیایی
بیش از ۹۰درصد اوره تولیدی در جهان در بخش کشاورزی مصرف میشود و کاربرد آن تولید کود شیمیایی است. هرچند برای تولید پلاستیک و چسب هم از این ماده شیمیایی استفاده میشود. حدود ۴۰درصد اوره کشور در پتروشیمی پردیس تولید میشود و این شرکت بیشترین تاثیر مثبت را از تغییرات قیمت جهانی اوره میپذیرد. در طرف مقابل، شاروم از جمله شرکتهایی است که از اوره به عنوان ماده اولیه استفاده میکند و افزایش قیمت آن برایش تاثیر منفی دارد.
نمادهای تاثیرپذیر: شپدیس، کرمانشا، شیراز، خراسان، شلرد و شاروم
تاثیر اتیلن بر گروه محصولات شیمیایی
عمده مصرف گاز اتیلن در صنعت پتروشیمی و تولید ترکیبات آلی است. طوری که یک شرکت پتروشیمی آن را تولید و یک شرکت پتروشیمی دیگر برای تولید محصولاتش از آن استفاده میکند. برای همین افزایش قیمت آن تاثیر دوگانهای بر گروه محصولات شیمیایی بورس تهران دارد. مارون و جم به عنوان بزرگترین تولیدکنندگان اتیلن از رشد قیمت آن تاثیر مثبت و شکبیر و شغدیر به عنوان بزرگترین مصرفکنندگان آن از رشد قیمت اتیلن تاثیر منفی میگیرند.
نمادهای تاثیرپذیر: مارون، جم، شکبیر و شغدیر
تاثیر کائوچو بر گروه لاستیک و پلاستیک
شرکتهای بورسی عموما مصرفکننده کائوچو هستند. عمده کاربرد این محصول در صنعت، تولید تایر خودرو است و از این نظر افزایش قیمت آن روی شرکتهای گروه لاستیک و پلاستیک تاثیر منفی میگذارد. شجم به عنوان تولیدکننده کائئوچو از افزایش قیمت این محصول شیمیایی تاثیر مثبت میگیرد. کائوچو همچنین به صورت طبیعی هم وجود دارد.
نمادهای تاثیرپذیر: شجم، پتایر، پاسا، پکرمان، پسهند، پیزد و پکویر
تاثیر پیویسی بر گروه محصولات شیمیایی
پلی وینیل کلراید یا پیویسی نوعی ماده پلیمری است که برای ساخت قالبهای پلاستیکی و همچنین در صنعت چاپ سهبعدی کاربرد دارد. از این ماده برای تولید اسباببازی، پنجره، پوشش کابل برق، چرم مصنوعی لباس، ساخت محصولات پزشکی، بستهبندی و خودروسازی هم استفاده میشود. شغدیر و شپترو بزرگترین تولیدکنندگان پیویسی در کشور هستند و از افزایش قیمت آن تاثیر مثبت میگیرند.
نمادهای تاثیرپذیر: شغدیر، شپترو