ایده صادرات سگ‌های ولگرد چقدر شدنی است؟
روزنامه هفت صبح، فاطمه رجبی| اینطور که مجتبی ذوالنور عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس می‌گوید لایحه حمایت از حقوق عامه در برابر حیوانات وحشی مراحل نهایی تدوین را طی می‌کند و نماینده‌هایی که سفت و سخت پای تصویب این لایحه جنجالی ایستاده‌‌اند اصرار دارند که حتی خارج از نوبت در صف بررسی قرار بگیرد. لایحه‌ای که درباره‌اش حرف می‌زنیم همان است که پیش نویسش مدتی پیش منتشر شد و سر و صدای زیادی هم به راه انداخت چون شرایط را برای نگهداری از حیواناتی مانند سگ و گربه سخت می‌کرد.
حالا ذوالنور به بعضی از جزئیات این لایحه اشاره کرده مثلا گفته که صاحبان سگ‌ها باید مجوز بگیرند و نظارت روی فعالیتشان وجود داشته باشد چون خیلی از آنها توله‌های سگ‌ها را رها می‌کنند و با این کار جان بقیه را به خطر می‌اندازند. ضمن اینکه در دادن مجوز باید دقت لازم صورت بگیرد که این سگ به چه منظوری قرار است نگهداری شود اما بخش جالب حرفهای او به موضوع صادرات سگ‌ها اختصاص داشته که گفته:
«تولید و تکثیر سگ ممنوع است اما اگر کسانی بخواهند از میان سگ‌های موجودی که امکان نگهداری آن را ندارند به کشورهای دیگر صادر کنند، از نظر ما نه تنها منعی ندارد بلکه حتی مشوق آنها نیز خواهیم بود چرا که این امر علاوه بر جلوگیری از هزینه‌های تحمیلی از جمله جمع آوری و نگهداری سگ‌های ولگرد، به نوعی تضمین حقوق این حیوانات نیز خواهد بود. چرا که حیوان در اسلام صاحب حقوقی است و باید به این مسئله فکر کرد که سرنوشت این حیوانات جمع آوری شده از جمله غذا و شرایط نگهداری و… چه خواهد شد و طبیعتا نباید به گونه‌ای باشد که حیوان آسیب ببیند. لذا بحث صادر کردن این سگ‌ها یکی از راه حل‌های موجود است که از آن حمایت می‌کنیم.»
این بخش از حرفهای ذوالنور درباره صادرات سگ حاشیه‌هایی داشته و از قضا بعضی افراد مذهبی در شبکه‌های اجتماعی به او خرده گرفته‌اند که پرورش سگ‌های غیر نگهبان از نظر شرعی مشکل دارد چه برای صادرات چه برای هر کار دیگری اما عده دیگری توضیح داده‌اند که شاید منظور ذوالنور سگ‌های نگهبان باشد چون اصولا نژادهای محبوب سگ ایرانی اصولا بزرگ جثه هستند. عده‌ای هم یادآوری کرده‌اند که اساسا او به سگ‌های ولگرد پرداخته است اما گذشته از همه اینها هدفگذاری صادرات سگ ایرانی چقدر منطقی است و تا الان این بازار چه گردشی داشته است؟
ایده صادرات سگ‌های ایرانی به کشورهای دیگر اواخر پارسال مطرح شد وقتی که خبرگزاری تسنیم کارزاری راه انداخت و در آن درخواست کرد سگ‌های ولگرد ایرانی را جمع آوری کرده و به کشورهایی مانند چین و کره جنوبی بفرستند چون این کشورها مصرف کننده سگ هستند. این خبرگزاری کشور مصر را هم به عنوان الگو معرفی کرد و نوشت از سال ۲۰۱۷ که مصر صادرات سگ به چین و کره جنوبی را شروع کرده جمعیت سگ‌های ولگرد در این کشور به شدت کاهش پیدا کرده است.
این پیشنهاد با واکنش‌هایی مواجه شد و حتی در سایت کارزار که محل برگزاری کارزارهای مردمی است درخواستی برای مقابله با چنین تصمیمی مطرح شد. در این درخواست آمده بود که بهتر است دولت از تجربه موفق‌تر و انسانی‌تر یعنی جمع آوری، عقیم سازی و رهاسازی سگ‌ها استفاده کند تا به مرور جمعیت آنها کنترل شود اما حالا دوباره می‌بینیم که ایده صادرات سگ از طرف یک نماینده مجلس مطرح می‌شود اما چنین درخواستی و چنین جنجالی چقدر منطقی است؟
حسین نقدیان که در زمینه پرورش، واردات و صادرات سگ‌های نگهبان فعالیت می‌کند به هفت صبح می‌گوید: «اینکه ما سگ‌های ولگرد را بگیریم و به کشورهایی که مصرف گوشت سگ دارند صادر کنیم آنقدر خنده دار است که اصلا جای بحث ندارد ما حتی اگر این سگ‌ها را رایگان به چین و کره جنوبی هم بدهیم از ما قبول نمی‌کنند چون سگی که مصرف خوراکی دارد با همین هدف پرورش پیدا می‌کند و اصلا سگ‌های ولگرد به دلیل وضعیت بهداشتی که دارند مجوز ورود به کشورهای دیگر را پیدا نمی‌کنند.»
او در مورد صادرات سگ‌های غیر ولگرد هم می‌گوید: «ایران یکی دو نژاد سگ بزرگ جثه نسبتا محبوب دارد مانند سگ سرابی اما امکان صادرات آن در ابعاد زیاد وجود ندارد و ما فقط می‌توانیم آن را به کشورهای اطراف صادر کنیم آن هم به صورت موردی و درخواستی نه اینکه یک جریانی باشد که خیلی منظم سگ ایرانی به کشورهای دیگر بفرستد چون ساز و کار پرورش حرفهای سگ طبق استانداردهای جهانی در ایران چندان وجود ندارد اگر باشد مورد قبول خیلی از کشورها نیست اگر هم تلاش کنیم که همه این استانداردها را رعایت کنیم اصلا به صرفه نیست.
مثلا اگر شما بخواهید یک توله نژاد دار به کشورهای اروپایی یا حتی کشورهای آسیایی مثل همین کره صادر کنید باید شناسنامه بین‌المللی برایش داشته باشید که نژادش را تایید کند، در مرکزی پرورش پیدا کرده باشد که تاییدیه‌های لازم را داشته باشد و واکسن‌هایش را هم طبق استانداردها دریافت کرده باشد و همه اینها برای پرورش دهنده ایرانی با همه محدودیت‌ها صرفه چندانی ندارد. به همین دلیل بازار هدف پرورش دهنده‌ها داخلی است.»
کارنامه ایران در صادرات حیوانات
به طور کلی وقتی وضعیت صادرات حیوانات غیر دامی از ایران را مرور می‌کنیم می‌بینیم این بخش آنقدر ناچیز است که اغلب در حساب و کتاب‌های گمرکی اشاره‌ای به آن نمی‌شود و حیواناتی که در این فهرست می‌بینیم حتی اگر دام نباشند باز هم مصرف خوراکی دارند. مثلا ایران در سال گذشته نزدیک به دومیلیون قطعه ماهی زنده و ۴۰ هزارتن خرچنگ صادر کرده و سهم غیر خوراکی‌ها از این قرار بوده: ۹۰ هزار پرنده زینتی و فقط ۷۸۰ قلاده سگ. در عوض در زمینه واردات حیوانات غیر خوراکی اوضاع کاملا متفاوت است مثلا ایران سه سال پیش فقط در شش ماه نزدیک به ۱۰۰ هزار دلار میمون از هند وارد کرده بود یا یک میلیون و ۵۰۰ هزار دلار اسب خریده بود که بیشتر آنها از آلمان و روسیه وارد کشور شده بودند.
