اعترافات آتشین شاهزاده هری در کتاب «اسپیر»
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی| روزنامه تایمز، انتشار کتاب شاهزاده را «ویرانگرترین افشاگریهای سلطنتی برای بیش از یک دهه» دانسته و روزنامه «آی»، دیگر روزنامه بریتانیایی میگوید نهاد سلطنت در این کشور با بدترین بحران 30 ساله خود مواجه شده. چه شده است؟
داستان یک کتاب: هری، نوه پادشاه بریتانیا و ملکه درگذشته این کشور، در گفتوگو با یک خاطرهنویس مشهور بهنام جیآر موهینگر، خاطرات خود را بیان کرده و حالا این خاطرات تبدیل به یک کتاب شده است که شرکت معتبر انتشاراتی پنگوئن رندوم هاوس آن را در روز هشتم ژانویه یعنی دوشنبه 19 دیماه به بازار عرضه خواهد کرد. نام این کتاب «اسپیر» است بهمعنای اضافی.
در حالیکه قرار بود محتوای کتاب تا روز انتشار آن کاملا محرمانه باقی بماند، روزنامه گاردین میگوید نسخهای از این کتاب را دیده و از روی آن یک گزارش تدوین کرده که بهشدت جنجالی شده است. چه چیزهایی در این کتاب جنجالی است؟ حقیقت این است که کتاب هنوز بهطور کامل خوانده نشده ولی بخشهایی از آن بیرون آمده و دستکم در پنج بخش بهشدت جنجالی بوده است.
اول؛ دعوا با ویلیام
باید در این بخش یک پیشزمینه یا به اصطلاح بکگراند به خوانندگانی بدهیم که ممکن است قصه را ندانند. ملکه بریتانیا پسری دارد بهنام چارلز که اکنون، بعد از مرگ او پادشاه این کشور شده است. چارلز 74 سال سن دارد و تاکنون دو بار ازدواج کرده است. یک بار با زنی بهنام دایانا و بار دیگر با زنی بهنام کامیلا. ازدواج اول او در حدود سال 1360 شمسی بوده و ازدواج دوم در حدود سال 1386.
دایانا زنی محبوب در بریتانیا بود. عمدتا بهخاطر خیرخواهی و نوعدوستی او و نیز رفتارهایی که خلاف پروتکلهای سفت و سخت سلطنتی میکرد و او را به چهرهای مردمی تبدیل کرد. از اینرو طلاق چارلز از دایانا در سال 1996 و مرگ دایانا در سال 1997، بهعنوان یک توطئه از سوی ملکه بریتانیا دانسته شد.
چارلز از دایانا دو پسر دارد که میشوند ویلیام و هری. ویلیام متولد سال 1982 است و هری متولد سال 1984. این دو عمدتا بهخاطر همسرانشان و عروسیهای سلطنتیشان شناخته شدند. ویلیام در سال 2011 با کاترین میدلتون ازدواج کرد. کاترین فرزند یک خانواده اصالتا متعلق به طبقه متوسط بود که البته بعدها میلیونر شده بودند و فرزند خود یعنی همین خانم کاترین را به دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند فرستاده بودند.
جاییکه برخی از اعضای خاندان سلطنتی در آنجا درس خواندند. مثل همین شاهزاده ویلیام. از همان زمان تحصیل در این دانشگاه یعنی از حدود 19 سالگی هر دو، این دو با هم دوست شدند تا اینکه در سال 2011 رابطه آنها رسمی شد. هری اما چنین ازدواجی نکرد. او در سال 2018 با مگان مرکل ازدواج کرد. مگان از نظر خاندان سلطنتی پنج ایراد مهم داشت: انگلیسی نبود و در لسآنجلس به دنیا آمده بود، خانوادهای اشرافی نداشت چون مادرش مربی یوگا بود و پدرش مدیر فیلمبرداری در هالیوود، سه سال بزرگتر از هری بود، قبلا یک بار با ترور انگلسون، تهیهکننده سینما، ازدواج کرده بود و شاید بدتر از همه اینکه یک هنرپیشه درجه دو و سه در هالیوود بود. با این حال، هری اصرار کرد و این ازدواج سر گرفت.
اما از همان ابتدا، رابطه بین هری و مگان با دیگر افراد خانواده سلطنتی کاملا شکرآب بود. بهخصوص با ویلیام و کیت که مشخص بود در صورت مرگ ملکه به ولیعهد و شاهدخت بعدی تبدیل خواهند شد و بعد از آنان نیز نوبت سلطنت به فرزندانشان خواهد رسید نه به هری و مگان.اختلافات در نهایت کار را بهجایی رساند که هری و مگان در سال 2020 از خانواده سلطنتی جدا شدند و از نظر مالی استقلال یافتند و حتی اکثر اوقات خود را در بریتانیا گذراندند.
این دو همچنین در برخی اقدامات رسانهای مثل یک مصاحبه با اپرا وینفری و یک مستند که نتفلیکس آن را پخش کرده به بیان انتقاداتی از خانواده سلطنتی پرداختند. با این پسزمینه طولانی حالا ببینیم که هری درباره ویلیام در کتاب خاطرات خود چه گفته است؟ هری داستان یک دعوا در سال 2019 در خانه خود در لندن را شرح داده است. دعوایی که بر سر مگان مرکل بوده است.
برادرم از ازدواج من با مگان مرکل انتقاد میکرد و او را «دیرجوش»، «بیادب» و «حرصآور» توصیف کرد. با تشدید درگیری لفظی بین ما، برادرم «همان روایت رسانهها در مورد مگان را طوطیوار تکرار میکرد». این درگیری لفظی به درگیری فیزیکی هم منجر شد. «او [لیوان] آب را روی میز گذاشت، من را به لفظ دیگری خطاب کرد و سپس به سمت من آمد.
همه چیز خیلی سریع اتفاق افتاد. خیلی سریع! بعد یقهام را گرفت و گردنبندم را پاره کرد و مرا به زمین انداخت، با پشت روی ظرف سگ افتادم که شکست و قطعاتش به تنم فرو رفت؛ لحظاتی مات و مبهوت بودم؛ بعد بلند شدم و به او گفتم که از خانهام برود».کاخ کنزینگتون، اقامتگاه پرنس ویلیام، و کاخ باکینگهام، مقر پادشاه بریتانیا گفتهاند در مورد این موضوع اظهارنظری نمیکنند. بهنظر میرسد نظر دربار این است که ادعاهای بحثبرانگیز بدون دریافت جواب زودتر فراموش میشود.
دوم؛ یک جلسه با ویلیام
در مستند هری و مگان در نتفلیکس هم، پرنس هری جلسهای را با برادر و پدرش- که اکنون پادشاه است- شرح میدهد. او این جلسه را که اوایل سال ۲۰۲۰ با حضور ملکه فقید برگزار شد «وحشتناک» توصیف کرده است. او گفته «این وحشتناک بود که برادرم بر سر من فریاد میزند و پدرم چیزهایی میگفت که اصلا درست نبود، و مادربزرگم بیسروصدا آنجا نشسته بود و در واقع همه چیز را میدید».
گاردین میگوید در اینجا هری جزئیات ملاقات با چارلز، پدرش، و پرنس ویلیام را پس از مراسم تشییع جنازه پدربزرگش، پرنس فیلیپ در آوریل ۲۰۲۱ شرح میدهد. اگر مطالب گاردین درست باشد، تلخترین وضعیت مربوط به چارلز سوم، پادشاه است که در وسط دعوا گیر افتاده است و از پسران متخاصم خود میخواهد که زندگی را به او «تلخ» نکنند. هری در تریلر یک مصاحبه که قرار است روز ۸ ژانویه قبل از انتشار کتاب پخش شود، گفته: «من میخواهم پدرم را باز هم پس بگیرم، دوست دارم برادرم را پس بگیرم».
سوم؛ جنایت در افغانستان
هری طی سالهای ۲۰۱3-۲۰۱2 بهعنوان خلبان هلیکوپتر جنگی خدمت کرده است و حالا در این کتاب برای اولین بار فاش کرده است که ۲۵ جنگجوی دشمن را کشته است. او نوشته است که «این آماری نبود که به آن احساس افتخار کنم و یا از آن شرمنده باشم.» او افزوده است که «وقتی در گرما و سردرگمی جنگ غوطهور شدم، به آن ۲۵ نفر به عنوان انسان فکر نمیکردم. آنها مهرههای شطرنج بودند که از روی تخته حذف شدند. افراد بد حذف شدند قبل از آنکه بتوانند افراد خوب را بکشند.»
یکی از فرماندهان سابق ارتش بریتانیا میگوید شاهزاده هری با اظهاراتی در مورد کشتن جنگجویان طالبان در افغانستان، شهرت خود را «خدشهدار» کرده است. ریچارد کمپ، سرهنگ (دگروال) سابق ارتش بریتانیا، به بیبیسی گفت اظهارات هری در مورد این کشتهها «قضاوت ضعیف» بوده است. او افزود که این اظهارات ممکن است امنیت او را به مخاطره بیندازد و کسانی را به انتقامگیری برانگیزد.عبدالقهار بلخی، سخنگوی وزارت خارجه طالبان در واکنش به اظهارات شاهزاده هری در کتاب خاطراتش در مورد کشتن افراد طالبان، اظهارات شاهزاده هری را «تصویری» خوانده که نیروهای خارجی افراد را «بدون هیچ مسئولیتی میکشتند».
بلخی در پیامی که به بیبیسی فرستاده است میگوید: «اشغال افغانستان از سوی غرب واقعاً لحظهای نفرتانگیز در تاریخ بشریت است و اظهارات شاهزاده هری، تصویر کوچکی از تجربه تروما افغانهاست که بیگناهان به دست نیروهای اشغالگر، بدون هیچ مسئولیتی کشته میشدند.» او افزوده که «برخی از گزارشهای اخیر میزان کشتار توسط نیروی هوایی و حملات نیروهای خارجی را نشان میدهند ازجمله نیروهای بریتانیایی، همان که شاهزاده هری نیز در آن شرکت داشت.»
همچنین، بلال کریمی، معاون سخنگوی طالبان نیز در پیامی به بیبیسی گفت: «این موضوع تنها منحصر به هری نمیشود. نیروهای تمام کشورهای اشغالگر در کشور ما مرتکب همچون جنایاتي شدهاند.» او افزود که «قابل تاسف است که کشورهای غربی که خود را علمبردار حقوق بشری و بشریت میدانند در میدان عمل از چنین اخلاق در این سطح برخوردار هستند.» آقای کریمی تاکید کرد که «این اعتراف نشاندهنده این است که تمام کشورهای اشغالگر و نیروهایشان چنین داستانهای جنایتکارانهاي در کشور ما دارند.» سخنگوی وزارت دفاع بریتانیا در پاسخ به سوالی درباره تعداد افراد کشته شده توسط شاهزاده هری گفت: «ما به دلایل امنیتی در مورد جزئیات عملیاتی اظهارنظر نمیکنیم.»
چهارم؛ خلاف و رفتارهای غیراخلاقی
هری در این کتاب به برخی از رفتارهای خلاف قانون یا دستکم خلاف عرف خود (بهعنوان یکی از اعضای خانواده سلطنتی) نیز اشاره کرده است. او گفته در تابستان 2002 یعنی وقتی 17 ساله بوده کوکائین مصرف کرده و چند بار دیگر نیز این کار را انجام داده است. او همچنین گفته که نخستین بار در همان 17سالگی، رابطه جنسی را با یک زن مسنتر از خودش که ناشناس بوده، در یک مزرعه پشت یک میخانه، تجربه کرده است و این زن، مانند یک اسب با او رفتار کرده است و از آنجایی که این رفتار در ملأعام بوده و احتمالا کسی او را دیده بوده، یکی از محافظان خانواده سلطنتی، نزد او آمده تا در مورد این ماجرا از او تحقیق کند.
پنجم؛ رابطه با مادرخوانده
و بالاخره در این کتاب مشخص شده که نهتنها رابطه هری بلکه رابطه ویلیام هم با مادرخوانده خود یا زن بابایشان خیلی خوب نیست. هری گفته که او و ویلیام قبل از ازدواج پدرشان با کامیلا به او التماس کردند که چنین کاری را انجام ندهد.
چه خواهد شد؟ این کتاب احتمالا اندک پلهای باقیمانده برای بازگشت هری به خانواده سلطنتی را هم نابود خواهد کرد و تا مدتها نقل محافل بهخصوص محافل آمریکایی خواهد بود که بهشدت به اخبار خانواده سلطنتی بریتانیا علاقه دارند، هرچند که بهنظر نمیرسد واکنشی رسمی از سوی دربار بریتانیا یا ویلیام را شاهد باشیم.