استرداد متهم ۴۰۰میلیون دلاری و چند ابهام
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | یک: روز پنجشنبه تصاویری در بخش‌های خبری سیما پخش شد از لحظه استرداد متهم اصلی یک پرونده کلاهبرداری ۱۲هزار میلیارد تومانی. بر اساس اعلام پلیس اینترپل این فرد متهم ردیف اول یک باند ۱۶نفره است که از تجار و صرافی‌های کشور ۴۰۰میلیون دلار کلاهبرداری کردند و متواری شدند. در بدو ورود این متهم که در روسیه دستگیر شده، خبرنگار صدا و سیما هم به پیشواز او رفت و پرسید به نظر شما با افرادی که از اموال مردم و بیت‌المال سوءاستفاده می‌کنند باید چه برخوردی شود؟
متهم هم پاسخ داد: «باید شدیدترین برخورد صورت بگیرد»؛ این واکنش توام با خونسردی او در شبکه‌های اجتماعی بازتاب قابل توجهی داشت و متهم در این مصاحبه کوتاه مدعی شد که از جزئیات این پرونده اطلاعی ندارد. به گفته مسئولان پلیس پنج نفر از متهمان دیگر این پرونده هم قبلا شناسایی شدند و به کشور بازگردانده شدند. ضمن اینکه مابقی همدستان این کلاهبردار هم شناسایی شدند و بعید نیست در آینده نزدیک شاهد استرداد آن‌ها به کشور باشیم.
دو: یک نکته عجیب در مورد استرداد این متهم به کشور، شیوه اطلاع‌رسانی ناقص و متناقض آن است. در وهله اول اینکه در خبرهای رسمی اطلاعاتی در مورد هویت این فرد داده نشده، در صورتی که از چند سال پیش با استناد به ماده ۳۶ قانون مجازات اسلامی تصاویر و اسامی همه متهمین پرونده‌های مفاسد اقتصادی رسما اعلام می‌شود. در مورد این متهم کلاهبرداری ۱۲هزار میلیارد تومانی اما تصاویر او شطرنجی شده و اسم او هم رسانه‌ای نشده است.
در مورد جزئیات پرونده هم هیچ توضیح خاصی داده نشده و مسئولان تنها به این نکته بسنده کردند که این شبکه با شرکت‌های جعلی از تجار و صرافی‌ها کلاهبرداری می‌کردند. حتی بخش‌های خبری صدا و سیما هم اطلاعات متناقضی به مخاطب دادند. به طور مثال در لحظه استرداد این متهم خبرنگار شبکه خبر که در محل حضور داشت و با آب و تاب این لحظه را گزارش می‌کردند دست کم دوبار تاکید کرد که این متهم در سال ۱۳۹۷ از کشور متواری شده است در صورتی که خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما که او هم در محل حضور داشت و از زاویه دیگری جداگانه گزارش می‌داد می‌گفت این متهم در سال ۱۳۹۹ از کشور متواری شده است.
سه: در مورد هویت این متهم از روی نشانه‌های موجود بعضی در حال گمانه‌زنی هستند. گروهی این فرضیه را مطرح کردند که این متهم در ارتباط با پرونده یکی از ارزهای مجازی جعلی است که اخیرا بعضی دیگر از دست‌اندرکاران آن هم دستگیر شدند. گفته می‌شود که این ارز دیجیتالی مرتبط با یکی از شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای است ودر هفته‌های اخیر هم مالباختگان آن چند مرتبه تجمع کرده بودند. گفته می‌شود شخص بازداشت شده از تجار مرتبط با این شبکه است که از مدت‌ها پیش به کشور سوئد هم رفت و آمد داشت.
در مورد صحت و سقم این فرضیه فعلا سند خاصی سراغ نداریم. گمانه‌زنی دوم می‌گوید این متهم ممکن است مربوط به پرونده موسسه ثامن‌الحجج باشد چون آنجا هم صحبت از اختلاس ۱۲هزار میلیارد تومانی بود و گفته شد سه تن از متهمین اصلی این پرونده متواری شدند. این مورد اما خیلی با اطلاعات مختصری که درباره کلاهبرداری از تجار و صرافی‌ها ارائه شده انطباق ندارد چون آنجا پای سپرده‌های مردم در میان بود.
فرضیه سوم که می‌تواند از بقیه معتبرتر باشد به خبرهایی که پارسال رسانه‌های روسی منتشر کردند تکیه دارد. تابستان پارسال رسانه‌های روسیه اعلام کردند که این متهم ایرانی به نام س.الف.ج در ۲۰۰ کیلومتری مسکو شناسایی و دستگیر شده که متهم به کلاهبرداری ۲۵۰ میلیون دلاری در ایران است. الان رسانه‌های روسیه خبری منتشر نکردند که این متهم همان فرد دستگیر شده است اما این احتمال وجود دارد این کلاهبردار یکسال اخیر را در روسیه زندانی بوده و حالا اقدامات مربوط به استرداد او انجام شده است.
در نهایت این نکته را هم بگوییم که خبرنگاران صدا و سیما اصرار داشتند که متهم بازداشت شده بزرگترین کلاهبرداری تاریخ ایران را انجام داده که این ادعا خیلی دقیق نیست. چون پیش از این ما به طور مثال بابک زنجانی را هم داشتیم که مبلغ بدهی او به وزارت نفت رسما ۲ میلیارد یورو اعلام شد یا در سال ۱۳۹۷ دادگاه پرونده پتروشیمی هم برگزار شد که مجموع آن بیش از ۶٫۶ میلیارد یورو بود.
