از یاسین ۱۰۵ تا شلوار سه خطی آدیداس
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی| جنگ شهری در غزه از شامگاه روز پنجشنبه وارد فاز بیمارستانی شده است. به این معنا که ارتش اشغالگر، با ادعای اینکه بیمارستان‌ها یا فضای زیر آن‌ها در حال استفاده توسط نیروهای حماس است، اطراف چند بیمارستان مهم را در این شهر بمباران کرد که طبق گفته وزارت بهداشت فلسطین باعث شهادت دست کم یک نفر در یکی از بیمارستان‌ها هم شده است.
بیمارستان‌هایی که پنجشنبه شب به شدت مورد حمله قرار گرفتند عبارت بودند از بیمارستان اندونزیایی در نزدیکی شهر بیت لاهیا در شمال غزه و بیمارستان‌های النصر و حمد بن خلیفه (اهدایی دولت قطر) در نوار ساحلی غربی شهر. مدیر بیمارستان شفا، یکی از مهم‌ترین بیمارستان‌های غزه که اسرائیل مدعی است مقر اصلی حماس زیر آن قرار دارد (و البته این ادعا حتی توسط یک پزشک نروژی که بیش از ۱۵ سال در این بیمارستان کار کرده نیز رد شده) گفته نیروهای اسرائیلی با این بیمارستان سه کیلومتر فاصله دارند. به این ترتیب می‌توان تایید کرد که اسرائیل در اشغال نوار غزه دست کم تا حاشیه شهر غزه در شمال این منطقه پیشروی داشته است.
یک اشغال پرتلفات
اما این پیشروی اولا ظرف حدود ۹ روز و ثانیا بسیار دشوار به دست آمده است. برای اینکه یک ارزیابی دقیق میدانی داشته باشیم تمام اظهارات رسانه‌ای را کنار گذاشتیم و صرفا به منابع رسمی دو طرف درگیری یعنی نیروی دفاعی اسرائیل و گردان‌های عزالدین قسام توجه کردیم. نیروی (به اصطلاح) دفاعی اسرائیل خود گفته که ۴۶ نیروی خود را از ۲۰ اکتبر یعنی ۲۰ روز پیش تاکنون از دست داده است. توجه کنید که این عدد مربوط به سربازان یا نیروهای کشته شده در نبرد روز هفتم اکتبر نیست.
مجموع کشته‌شده‌های این نیرو تاکنون ۳۵۶ نفر است ولی ۴۶ نفر از آنان از ۲۰ اکتبر یعنی دو هفته بعد از درگیری اولیه تاکنون کشته شدند. اگر روز اول نوامبر را هم به عنوان روز آغاز نبرد زمینی در نظر بگیریم این نیرو تاکنون، ۲۵ نفر تلفات داشته است. باز هم توجه کنید که نیروی دفاعی اسرائیل رسما اعلام کرده این آمار صرفا آمار نیروهایی است که مرگ آنان را می‌شده اعلام کرد و قطعا آمار تلفات بیش از این‌هاست.
۱۱ ویدئوی حماسی
اما از آن سو نیروهای گردان عزالدین قسام تاکنون ۱۱ ویدئو از نبرد شهری خود در نوار غزه در کانال تلگرامی خود بارگذاری کردند که اطلاعات جالبی از نحوه نبرد آنان با اسرائیلی‌ها می‌توان از آن فهمید. قبل از هر چیز اطلاعاتی کلی در مورد این ویدئوها را با هم مرور کنیم. یازده ویدئو داریم که همه آن‌ها در ساعات بعدازظهر منتشر شدند.
اکثرا بین ساعت ۶ تا ۸ بعدازظهر. ویدئوها کوتاه است و طول بلندترین آن‌ها ۲ دقیقه و ۵۸ ثانیه است ولی بسیار باکیفیت است و برای دیدن کل ۱۹ دقیقه و ۱۰ ثانیه آن باید حدودا ۶۰۰ مگابایت ویدئو دانلود کنید. همه ویدئوها به دقت تدوین شده، آرم نبرد طوفان الاقصی دارد، صدای نظامیان گروه حماس در آن تغییر کرده تا شناسایی نشوند و صورت آنان به دقت سانسور شده است.
نخستین ویدئو در روز اول نوامبر و آخرین آن، تا زمان نگارش این مطلب، روز هشت نوامبر منتشر شده است. مکان ویدئوها تا عصر روز چهارم نوامبر یعنی شنبه عصر مربوط به درگیری در اراضی کشاورزی دو منطقه بیت حانون و حی الزیتون در شمال غرب و مرکز نوار غزه، اما در نقاط مرزی با سرزمین‌های اشغالی بوده است؛ اما از این روز روند معادله تغییر می‌کند و شاهد ویدئوهایی از منطقه الشاطی و رضوان در غرب خود شهر غزه هستیم.
ویدئوهای پایانی مربوط به درگیری در شمال غرب بیت لاهیا و نیز شمال و جنوب غزه است و در این میان یک ویدئو نیز مربوط به یک درگیری منحصر به فرد در خان یونس در جنوب است که فعلا جزو محورهای حمله نیروهای اشغالگر نیست و به نظر مربوط به حمله غافلگیرانه نیروهای فلسطینی به سربازان اسرائیلی در آن سوی مرز است. اما در ویدئوها چه می‌بینیم؟
اسلحه‌ها
نخستین موضوع قابل توجه اسلحه‌های مورد استفاده نظامیان حماس است. دو اسلحه در میان سلاح‌هایی که در این تصاویر دیده می‌شود بسیار مورد توجه قرار گرفته است. یکی سلاح ضد تانک یاسین و دیگری یک نارنجک ضد تانک. سلاح ضد تانک یاسین برخلاف آنکه بسیاری تصور می‌کنند سلاحی جدید نیست و نیروهای عزالدین قسام از سال ۲۰۰۴ از آن استفاده می‌کنند ولی نخستین استفاده رسمی از این سلاح در سال ۲۰۰۷ ثبت شده است.
این سلاح به نام رهبر معنوی حماس یعنی شیخ احمد یاسین نام‌گذاری شده است. گفته شده که مهندسی آن توسط عدنان الغول انجام شده است. نام دیگر او یحیی محمود الغول و متولد سال ۱۹۵۸ در غزه بود. الغول مهندس ارشد القسام و مخترع اولین نارنجک دستی فلسطینی (معروف به انار) و موشک قسام بود. او در اکتبر سال ۲۰۰۴ در غزه ترور شد. در همان سالی که شیخ احمد یاسین نیز در غزه مورد ترور قرار گرفت.
سلاح یاسین در واقع نوعی بازطراحی و بهینه‌سازی سلاح آر پی جی است. برد آن بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ متر بیان شده و با سرجنگی تقویت‌شده و نیز انفجار دو مرحله‌ای می‌تواند تهدید جدی برای تانک‌های مرکاوای اسرائیلی باشد. مدل ۱۰۵ از این سلاح برای نخستین بار در جریان عملیات طوفان الاقصی استفاده شده است. اسرائیل مدعی است که خودروهای زرهی جدید خود را برای مقابله با این موشک آماده کرده ولی در عمل می‌بینیم که دست کم تانک‌های معروف مرکاوای اسرائیل در برابر این سلاح بی‌دفاع هستند.
اما رونمایی دیگر گردان‌های عزالدین قسام در این عملیات از نارنجک ضدتانک بوده است. این نارنجک که ایده گرفته شده از نارنجک‌های ضد تانک در دوره جنگ جهانی دوم است به صورت بهینه باید پشت تانک‌های مرکاوا، دقیقا در نقطه‌ای که انبار مهمات تانک قرار دارد نصب شود و بعد از آن با انفجار خودکار آن یا انفجار به وسیله یک موشک یاسین، تانک آتش گرفته و دچار انفجار می‌شود و کمکی هم از ابزارهای زرهی آن برنمی‌آید.
مبارزه از فاصله صفر
اما دومین ویژگی مشاهده شده در این تصاویر این است که چه برای استفاده از موشک‌های یاسین و چه برای کار گذاشتن نارنجک ضد تانک، نیروهای قسام به اصطلاح از تاکتیک «فاصله صفر» استفاده می‌کنند و از فاصله‌ای بسیار نزدیک با تانک وارد جنگ می‌شوند. در مورد نارنجک که اساسا نام آن به عنوان سلاح چریکی هم معروف است؛ ویدئوی مشهوری دیده شد که یکی از مبارزان فلسطینی از تونل خارج شده و نارنجک را روی تانک کار می‌گذارد و بعد از بازگشت به دهانه تونل، مبارز دیگری با سلاح یاسین این تانک را مورد هدف قرار می‌دهد. این تصویر آن قدر در جهان مورد توجه قرار گرفت که سید حسن نصرالله نیز در سخنرانی معروف خود به آن ارجاع داد و شجاعت نظامیان حماس را به وسیله آن مثال زد.
تصویربرداری با گوپرو
اما ویژگی دیگر این تصاویر نحوه ضبط آن است. در واقع حماس از روز ابتدایی عملیات طوفان الاقصی بسیاری از نیروهای خود را به دوربین‌های روی سر یا بدن یا به اصطلاح دوربین‌های «گوپرو» مجهز کرده است. این دوربین‌ها علاوه بر دوربین نفراتی است که به عنوان نیروی بخش روابط عمومی یا اعلام العسکری در حماس مشغول کار هستند. حاصل کار این نفرات، همین ویدئوهای باکیفیت شده و حجم زیادی از آنچه این روزها از آن به عنوان زیر سوال رفتن توان نظامی و اطلاعاتی اسرائیل یاد می‌شود مدیون این ویدئوها است.
شلوارهای سه خطی
دو نکته حاشیه‌ای جذاب این ویدئوها نیز پوشش غالب رزمندگان حماس و سخنانی است که از آن‌ها شنیده می‌شود. در مورد پوشش باید گفت که از روز اول حجم زیادی از تصاویر منتشر شده که در آن نظامیان حماس شلوارهای راحتی یا گرمکن‌ها یا اسلش‌های معروف سه خطی آدیداس را پوشیده‌اند. البته که دست کم ما ایرانی‌ها به خاطر حجم بالای تولیدی‌های آدیداس (!) در منیریه تهران می‌دانیم که این شلوارهای آدیداس اصلی نیست ولی این تصاویر، این نوع شلوار را به یک المان مختص به این جنگ تبدیل کرده است.
دو آیه از قرآن
و از سوی دیگر در بسیاری از تصاویر دیده می‌شود که نظامیان حماس دو آیه از قرآن را می‌خوانند. در هنگام تیراندازی به خصوص با موشک‌های یاسین صدای خواندن بخشی از آیه ۱۷ سوره انفال شنیده می‌شود که در آن خداوند خطاب به پیامبر و برای اطمینان دادن به او برای کمک خود می‌گوید «وما رميت إذ رميت ولكن الله رمى» «و تو نبودی که تیر انداختی و خدا بود که آن تیر را روانه کرد» و در یک ویدئوی منحصر به فرد هم که یکی از نیروهای حماس به سمت یک بولدوزر اسرائیلی رفته و بخشی از آن را آتش می‌زند و پرچم سبز حماس را بر فراز آن به اهتزاز درمی‌آورد آیه نهم از سوره یاسین خوانده می‌شود که در آن خداوند می‌گوید:
«وجعلنا من بين ايديهم سدا ومن خلفهم سدا فاغشين هم فهم لا يبصرون» «و ما از پیش روى آنان حجابى و از پشت سرشان حجابى قرار داده‌ایم، به گونه‌اى که اطرافشان را پوشانده‌ایم، ازاین رو نمى‌بینند و هدایت نمى‌شوند.» اعتقاد عمومی مسلمانان این است که پیش از هجرت پیامبر به مدینه وقتی ابوجهل، از سران کفار، یا گروهی از قوم قریش، قصد جان پیامبر را کرده بودند، این آیه نازل شد و وقتی پیامبر آن را می‌خواند، آنان دیگر متوجه حضور پیامبر نمی‌شدند. از این رو مرسوم است که اگر مسلمانی بخواهد از دید ظالمی دور بماند، این آیه را بخواند و از خدا کمک بخواهد.
