احتمال قطعی برق؛ لنگ چند مگاوات برق هستیم؟
روزنامه هفت صبح | از هفته آینده با گرم‌تر شدن هوا باید منتظر تکرار پدیده ناخوشایند قطع برق در نقاط مختلف کشور باشیم. این هشدار تلخی است که از الان مسئولان وزارت نیرو و صنعت برق کشور ارائه داده‌اند. وزیر نیرو هم در حاشیه جلسه دیروز هیات دولت صریحا اعلام کرد که قرار است برنامه تازه‌ای برای خاموشی‌ها اعلام شود که البته این الزاما به این معنی نیست این قطعی‌ها اعمال شود و صرفا جنبه آماده‌باش دارد.
اردکانیان دلایل مختلفی در مورد علت کمبود برق امسال ارائه کرده که در ادامه به آن می‌پردازیم اما الان می‌خواهیم ببینیم که چقدر برق نسبت به ظرفیت تولید در کشور کم داریم که باید با خاموشی دست و پنجه نرم کنیم. سخنگوی صنعت برق کشور پیش‌بینی کرده که در هفته آینده با افزایش دما در کشور مصرف برق به ۶۰ هزار مگاوات می‌رسد. حالا حداکثر ظرفیت تولید برق ما در کشور چقدر است؟ الان ظرفیت تولید برق کشور ۵۰ هزار مگاوات است.
در روزهای آینده هم پیش‌بینی شده با اتمام تعمیرات و اورهال نیروگاههای حرارتی این عدد به ۵۴ هزار مگاوات برسد. یعنی با این حساب روی کاغذ ۶ هزار مگاوات برق هنوز نسبت به پیش‌بینی مصرف هفته آینده کم داریم. حالا سوال پیش می‌آید که چطور پارسال ۵۸ هزار مگاوات برق تولید می‌کردیم و امسال این ظرفیت از دست رفته؟ این ۴ هزار مگاوات همان کمبودی است که به علت کاهش بارش از ظرفیت تولید نیروگاههای برق‌آبی کشور کاسته شده.
لب کلام اینکه از شنبه ۲۲ خرداد باید منتظر خاموشی‌های بعدی باشیم. با این حساب راه‌حل برای مقابله با این اتفاق چیست؟ یا باید نیروگاه جدید بسازیم که در این بازه زمانی طبعا امکان‌پذیر نیست و ۲۵۰ هزار میلیارد تومان هم اعتبار نیاز دارد. یا باید در میزان مصرف صرفه‌جویی کنیم. یک راه‌حل ساده که مدیرعامل توانیر ارائه داده این است که کولرهای گازی روی ۲۵ درجه تنظیم شوند و کولرهای آبی روی دور کُند کار کنند. اگر همین دو اقدام ساده بین همه مصرف‌کنندگان خانگی و غیرخانگی انجام شود احتمالا از قطعی برق و گرمای طاقت‌فرسای هفته آینده خلاص می‌شویم.
دیروز وزیر نیرو هم درباره علل قطع برق توضیحاتی ارائه داد. رضا اردکانیان در حاشیه جلسه هیات دولت نکاتی درباره علت کمبود برق در سالجاری بیان کرد که بخش‌هایی از آن را در ادامه به نقل از خبرگزاری ایسنا می‌خوانید:
* ما امسال با وجود آنکه پیش بینی‌هایی داشتیم با چند وضعیت روبه‌رو شدیم. یکی گرمای زودرس بود به گونه‌ای که فروردین ماه پنج درجه افزایش دما داشت که این به معنای استفاده زودتر از وسایل سرمایشی است که بار قابل ملاحظه‌ای را نیاز دارد.
* از طرفی خشکسالی سال ۱۴۰۰_۱۳۹۹ موجب کاهش قابل ملاحظه‌ای در تولید برق آبی شد و ظرفیت دستگاه‌های برق آبی نصب شده ما ۱۲ هزار مگاوات است و وقتی همه سدها پر باشند، حدود۱۰ هزار مگاوات می‌توانیم برق تولید کنیم.
* حدود ۷۳ هزار مگاوات هم نیروگاه نصب شده حرارتی داریم که البته از ظرفیت نیروگاه حرارتی کاهش توان خروجی هم داریم و حداکثر خروجی ما در این بخش حدود ۵۰ هزار مگاوات است و در مجموع ظرفیت نیروگاه حرارتی و برق آبی، ۶۰ هزار مگاوات ظرفیت تولید برق داریم، اگر همه سدها پر باشد و همه نیروگاههای حرارتی در حال فعالیت باشند.
* ماینرهای مجاز حدود ۳۲۰ مگاوات بود ولی براساس برآوردهایی که صورت گرفت، مشخص شد که ۱۰درصد انرژی مصرفی برای تولید رمز ارزها از ایران است. حدود ۲ هزار مگاوات صرف تولید رمز ارز می‌شود که ۳۲۰ مگاوات آن مجاز است که آنها هم همکاری خوبی داشتند و دستگاه‌ها خاموش شد.
* این اوج بار سال قبل در خرداد و سال قبل تر در تیرماه ایجاد شده بود اما این بار در اردیبهشت ماه رخ داد. ما پیش بینی‌هایی برای جلوگیری از قطعی برق داشتیم، به طور مثال از سال گذشته سیصد هزار قرارداد با مصرف کنندگان عمده برق امضا کردیم که ساعات اوج مصرف برق را رعایت کنند و به جای آن از برق رایگان یا ارزان‌تر بهره‌مند شوند. روی همراهی مصرف کنندگان خانگی و تجاری هم حساب کردیم که دستگاه‌های سرمایشی روی عدد ۲۴ یا ۲۵ تنظیم شود. صادرات را به میزان زیادی کاهش دادیم و حتی ممکن است به صفر برسانیم. واردات را در حد مقدور افزایش داده‌ایم. مذاکراتی هم با مقامات آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان داشتیم که به نتیجه رسیده‌اند. ادامه در صفحه ۰۳
* عموما شبکه‌های برق در دنیا هر ۱۰سال یکبار شرایط فروپاشی شبکه برق را تجربه می‌کنند اما شبکه برق ما امسال هفدهمین سال دورماندن از فروپاشی عمومی را سپری می‌کند. اگر خاموشی خارج از برنامه اتفاق افتاد به دلیل دستور کارهای شرکت مدیریت شبکه برق است. الان هم برنامه خاموشی احتمالی داده می‌شود که به معنای خاموشی قطعی نیست زیرا اگر محاسبات ما برای همکاری صنعت و معدن جواب نداد، ناچار می‌شویم خاموشی موضعی داشته باشیم.
* درباره تعمیرات نیروگاههای بخار این نیروگاه‌ها به مرور به تعمیرات رفته و به مرور هم از تعمیرات بازمی‌گردند و برنامه رفت و برگشت آنها این است که اولین واحدها در مهر به تعمیر رفته و آخرین واحدها در خرداد بازمی‌گردند که با مشکل خاموشی مواجه نشویم اما کمبود گاز این برنامه را دچار تغییراتی کرد. پارسال به دلیل افزایش سرما و افزایش مصرف گاز خانگی نیروگاه‌ها با کمبود گاز مواجه شدند و نیروگاه‌هایی که سوخت مایع می‌توانستند مصرف کنند به تعمیرات نرفتند تا تولید برق داشته باشند و خاموشی ایجاد نشود، البته همان واحدها هم زودتر از برنامه تعمیرات به مدار برگشتند. الان عمده نیروگاه‌ها در مدار است.
* پنج سال پیش مقدمات استفاده از وام دولتی پنج میلیارد یورویی از فدراسیون روسیه را با تصویب مجلس شورای اسلامی آماده کرده‌ایم. پروژه‌هایی تعریف شد اما مشکلاتی از قبیل بوروکراسی پیچیده حاکم بر فرایند نهایی کردن این وام‌ها در وزارت اقتصاد، دولت و برخی تغییرات مدیریتی و تغییر پیمانکار وجود داشت. هفته پیش در این زمینه با مسئولان روسیه جلسه داشتم و فردا پروژه نیروگاه ۱۴۰۰ مگاواتی هرمزگان شروع و اجرایی می‌شود و همه مقدمات آن فراهم شده است. احداث این نیروگاه حدود چهار سال زمان می‌برد. همچنین فردا ۵۶ امین سد مخزنی دولت تدبیر و امید در استان ایلام وارد شبکه می‌شود.
