ابهامات انفجار عجیب نیونوکسای روسیه
روزنامه هفت صبح | روز هشتم ماه آگوست (۱۷ مرداد) در شهر نیونوکسا در یک تاسیسات نیروی دریایی روسیه انفجار بزرگی رخ داد. این شهر بندری در سواحل خلیج دوینا و در نزدیکی شهر سورودوینسک قرار دارد. در گزارشهای اولیه وزارت دفاع روسیه، شش نفر در اثر این انفجار زخمی شدند که دو تن از آنان پس از انتقال به مراکز درمانی جان خود را از دست دادند.
محل حادثه یک پایگاه نظامی در شمال روسیه گزارش شد که برای آزمایش موشکهای بالستیک مورد استفاده در زیردریاییهای اتمی روسیه اختصاص داشت. وزارت دفاع روسیه در مورد این انفجار گفت در جریان آزمایش یک موتور جت با سوخت مایع، انفجاری روی داد و محل آزمایش آتش گرفت.
همچنین یک مقام محلی اطمینان داد که در اثر این انفجار، آلودگی رادیو اکتیو در پی نداشته و در این مورد نگرانی وجود ندارد. انفجار در این مرکز آزمایش موشکی دومین حادثه در یکی از مراکز نظامی روسیه در کمتر از یک هفته بود. جمعه پیش از این اتفاق یک رشته انفجار در یک زاغه مهمات در سیبری روی داد و در نتیجه آن، چند هزار تن از ساکنان مناطق مجاور این مرکز تخلیه و نظامیان مستقر در این پایگاه به پناهگاههای زیرزمینی منتقل شدند.
*** ابهام بر سر حادثه روسی
مقامهای روسیه اعلام کردند به پنج دانشمند هستهای که بر اثر انفجار هنگام آزمایش سوخت جدید موشکی کشته شدند عنوان «قهرمان ملی» میدهد. این درحالی است که هر روز ابعاد دیگری از این ماجرا منتشر و از سوی دیگر به ابهامات پیرامون آن افزوده میشود. برخی کارشناسان هستهای مستقر در آمریکا به خبرگزاری رویترز گفتند که احتمالا این انفجار در زمان آزمایش سامانه جدید موشکی کروز با سوخت هستهای موسوم به «زیرکون» رخ داده است.
از سوی دیگر برخی مدعی شدند که شرکت «روس اتم» ماموریت داشت تا منبع انرژی ایزوتوپی را برای برنامه موشکی روسیه آزمایش کند. طبق گزارشها، انفجار با آتش گرفتن سوخت این موشک آغاز و باعث پرتاب شدن چند نفر به دریا میشود.یکشنبه شب یک مقام روس برای نخستین بار تایید کرد یک «رآکتور هستهای کوچک» در جریان آزمایشی در دریای سفید منفجر شد و مقامات در حال بررسی علت آن هستند.
ویاچسلاو سولوویف مدیر علمی مرکز هستهای فدرال روسیه که پنج دانشمند کشته شده در آن فعالیت میکردند، در گفتوگوی ویدئویی با یک روزنامه محلی افزود: «این موسسه در حال مطالعه منابع انرژی در مقیاس کوچک با استفاده از مواد شکافت پذیر هستهای است.»
طبق نوشته نیویورک تایمز، مقامات اطلاعاتی آمریکا احتمال میدهند انفجار رخ داده مربوط به نمونه ابتدایی نوعی سلاح باشد که ناتو آن را SSC-X-9 Skyfall مینامد. این سلاح طبق نوشته نیویورک تایمز نوعی موشک کروز است که رئیسجمهوری روسیه مدعی است میتواند به هرنقطه از جهان برسد.
طبق گفته سازمان صلح سبز، سطح تشعشعات اتمی، ۲۰ برابر بالاتر از حد معمول بوده است. این سازمان بینالمللی غیردولتی از مقامهای روسیه خواسته است به آنها بگویند که دقیقا چه نوع پرتویی آزاد شده و آیا برای ساکنان منطقه خطرناک است؟ اما مقامهای اورژانس محلی میگویند سطح تشعشعات خطری برای ساکنان محلی ندارد و از سطح عادی فراتر نرفته است.
این تناقضها تا جایی است که آژانس رسمی ایمنی اتمی نروژ در تاریخ ۹ اوت (۱۸ مرداد) یعنی یک روز پس از این اتفاق تاکید کرد حسگرهای این سازمان از روز گذشته هیچگونه افزایش تشعشعی را گزارش نکردهاند. همچنین در ادامه اعلام شد هیچگونه اخطار رسمی از روسیه در مورد هر حادثه احتمالی دریافت نشده است.
*** هجوم مردم برای خرید ید برای مقابله با خطرات احتمالی تشعشعات رادیواکتیو
شهر سورودوینسک در نزدیکی محل حادثه ۱۸۰ هزار سکنه دارد. این انفجار باعث هجوم مردم این شهر برای خرید یُد در راستای مقابله با خطرات احتمالی تشعشعات رادیواکتیو شده است.
این شهر خود محل کارخانه دو شرکت بزرگ کشتیسازی است که اقدام به ساخت و تعمیر زیردریاییهای مجهز به انرژی هستهای و کشتیهای دیگر میکند. گروههای زیست محیطی در سالهای اخیر بارها نسبت به افزایش سطح تشعشعات اتمی در آبهای اطراف این شهر هشدار میدهند.
پایگاه نظامی نیونوسکا که انفجار در آن روی داده یک پایگاه تست و پرتاب آزمایشی موشکهای روسی است که سال ۱۹۵۴ افتتاح شده و اغلب موشکهای بالستیک در آنجا آزمایش میشود.این انفجار چند روز پس از حادثهای دیگر در یک انبار مهمات در منطقه کراسنویارسک واقع در منطقه سیبری روی داد. حادثه سیبری با انفجارهای مهیبی همراه بود و ترکشهای ناشی از این حادثه تا شعاع چندین کیلومتری پرتاب شد که یک کشته و هشت مجروح برجای گذاشت.