آیا بایدن در پروژه واکسیناسیون موفق بود؟
روزنامه هفت صبح، رامتین لطیفی | درست یک سال پیش و در چنین روزی خبر اولین مرگ در آمریکا بر اثر نوشیدن مواد جرم‌گیر برای جلوگیری از ابتلا به کرونا منتشر شد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دو روز پیش از این اتفاق در نشست خبری روزانه‌اش، خود را فردی معرفی کرد که همیشه «با کله و زرنگ» بوده و ایده‌های نادری به ذهنش خطور می‌کند و پس از این مقدمه که خودستایی در آن موج می‌زد، گفت: «امروز ما می‌بینیم که مواد ضدعفونی‌کننده تنها در یک دقیقه این ویروس را نابود می‌کنند، فقط یک دقیقه. بررسی این هم جالب است که ببینیم آیا راهی هست که در این مورد هم کاری بشود کرد، مثلا تزریق این مواد به بدن برای چیزی شبیه پاکسازی».
این اظهارات مناقشه‌برانگیز ترامپ واکنش‌های بسیاری را برانگیخت و برخی نسبت به عواقب این سخنان بی‌پایه هشدار دادند و برخی از حضور ترامپ در کسوت رئیس‌جمهور آمریکا تاسف خوردند. جو بایدن همان روز و در واکنش به ترامپ در حساب توئیتر خود نوشت: «تزریق ماده ضدعفونی‌کننده!؟ این هم شد نظر؟ آقای رئیس‌جمهور چیزی که ما به آن احتیاج داریم تست‌های بیشتر و امکانات حمایتی و حفاظتی برای کادر درمان است».
حالا که بایدن جایگزین ترامپ در کاخ سفید شده است، می‌توان شعارها و نقطه‌نظرهای او درباره مدیریت بحران کرونا را بررسی و راستی‌آزمایی کرد. باید خاطرنشان کرد که هر رئیس‌جمهور جدیدی در عرف سیاسی آمریکا سعی می‌کند تمام توان و اراده خود برای تغییرات موثر را در برنامه و اقدامات ۱۰۰ روز اول دولتش بگنجاند. بایدن غول بزرگی به نام کرونا را در حالی در مقابل خود داشت که آمریکا را در بدترین وضع آمار ابتلا و مرگ در جهان به دست گرفت.
در روزهای ابتدایی دولت بایدن شیب ابتلا و مرگ بر اثر کرونا همچنان افزایشی بود، اما او خیلی زودتر از آنچه توقع می‌رفت توانست با انجام واکسیناسیون این روند را کاهش دهد و کنترل کند. طی فرمان بایدن به فرمانداران ایالت‌ها، تمام افراد بالای ۱۶ سال آمریکا باید تا تاریخ ۱۰ می که دو هفته به سررسید آن زمان باقی است واکسینه شوند. آمریکایی‌ها تا امروز تنها واکسن‌های ساخت کشور خودشان که شامل واکسن‌های دو دوزی فایزر و مدرنا و واکسن تک‌دوزی جانسون اند جانسون می‌شود و همچنین دو واکسن آسترازنکا و نواوکس را تزریق کرده‌اند.
طبق آمار تا امروز ۸۴ میلیون آمریکایی که حدود یک‌سوم جمعیت بزرگسال این کشور را تشکیل می‌دهند تمام دوزهای واکسن خود را دریافت کرده‌اند. به‌علاوه ۴۳ میلیون نفر نیز یک دوز از واکسن‌های دو دوزی را دریافت کرده‌اند و حداکثر تا دو هفته دیگر به جمع افراد واکسینه اضافه خواهند شد. با احتساب این افراد، بیش از ۴۰ درصد از جمعیت بزرگسالان آمریکا به طور کامل واکسینه می‌شوند.
فرمانداران ۳۱ ایالت به بایدن اعلام کردند که تا تاریخ ۱۰ می به تعهدات خود عمل می‌کنند و تمام افراد بزرگسال این ایالت‌ها را واکسینه می‌کنند، اما در مورد دیگر ایالت‌ها بعید است که بتوان به برنامه رسید. به نظر می‌آید نیوهمپشایر یا مینه‌سوتا اولین ایالت‌هایی باشند که تمام جمعیت بزرگسالان را واکسینه کرده‌اند. با اینکه واکسن فایزر- بیون‌تک حدود ۲۰ دلار، مدرنا ۱۵ دلار و جانسون اند جانسون ۱۰ دلار قیمت‌گذاری شده است، واکسیناسیون در آمریکا حداقل تا پایان سال ۲۰۲۱ رایگان است. دولت آمریکا تا امروز ۲۲ میلیارد دلار برای پیگیری برنامه درمان و واکسن در این کشور هزینه کرده است.
با توجه به آنچه گفته شد، واضح است آمریکا سعی دارد ابتدا کشور خود را عاری از کرونا کند و سپس به صادرات و دست‌گیری از دیگر کشورهای جهان روی بیاورد. هرچند می‌توان از نگاه داخلی و از دید شهروندان آمریکا این برنامه را بسیار موفقیت‌آمیز و موثر خواند، اما منتقدان اجتماعی و انجمن‌ها و فعالان حقوق بشر این رفتار آمریکا را مورد انتقاد قرار دادند؛ برای مثال دولت بایدن برای اعمال ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها در مورد صادرات مواد نفتی و مواد اولیه مورد نیاز برای تولید واکسن به کشور هند مورد انتقاد و فشار شدیدی از جانب فعالان حقوق‌بشری و جامعه جهانی قرار گرفته است.
اما همچنان سخنگوی وزارت امور خارجه گفته است که تمرکز ما روی واکسینه کردن مردم آمریکاست و این برنامه تاکنون طبق قانون پیش رفته است. قانونی که ند پرایس از آن سخن می‌گوید، مربوط به قوانین تولید دفاعی است که دونالد ترامپ در زمان ریاست‌جمهوری خود آن را به اجرا گذاشت و در آن زمان بایدن این رویکرد را مورد انتقاد قرار داد. اما امروز با توسل به همین قانون و بدون اعتنا به آنچه که در جهان، بالاخص هند می‌گذرد، در حال ایمن‌سازی کشور خود است. به نظر می‌آید پس از اتمام برنامه واکسیناسیون سراسری در آمریکا، وضعیت مهار کرونا در جهان هم بهبود یابد. ازاین‌رو همه منتظر اتمام این عملیات و موفقیت روزافزون برای دولت بایدن هستند.
