کرونا علیه صندوق‌های بازنشستگی
روزنامه هفت صبح | شیوع کرونا می‌تواند بین ۷۱۸ تا ۱۸۵۵ میلیارد تومان به صندوق‌های بازنشستگی ضرر بزند. شیوع کرونا در کشور و عواقب ناشی از آن در سال‌های آینده صندوق‌های بازنشستگی را درگیر مشکلات زیادی می‌کند. همینطوری هم البته دخل و خرج خیلی از این صندوقها با هم نمی‌خواند اما در سال‌های آینده به واسطه شیوع کرونا اوضاع بدتر می‌شود.
چرا؟ چون میانگین سنی فوت شده‌ها در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی حدود ۵۰سال در نظر گرفته شده و این گروه حداقل تا پنج سال آینده می‌توانستند حق بیمه بپردازند اما بعد از فوت آن‌ها باید صندوق‌های بیمه‌گر به بازمانده‌ها مستمری پرداخت کنند. البته آمارهای وزارت بهداشت می‌گوید میانگین سنی مبتلایان ۵۴ است و میانگین سنی جانباختگان ۶۷ سال.
از طرفی در دوران رکود اقتصادی ناشی از کرونا افراد زیادی شغل‌شان را از دست می‌دهند و دست کم برای سه ماه باید صندوقها به این گروه حقوق بیکاری پرداخت کنند. حالا مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی منتشر کرده و با در نظر گرفتن سه سناریوی مختلف در مورد آمار فوتی‌ها پیش‌بینی کرده که این اتفاقات چه بار مالی‌ای برای صندوقها در پی خواهد داشت.
* یک: قبل از اینکه سراغ این سه سناریو برویم این نکته را در نظر داشته باشیم که تعداد افراد بیمه‌پرداز صندوق‌های بازنشستگی (شامل تامین اجتماعی، بازنشستگی کشوری، لشگری و روستاییان و عشایر) حدود ۱۷میلیون و ۶۰۰هزار نفر و میانگین حقوق دریافتی آن‌ها در سال‌جاری حدود ۲میلیون تومان است.
طبق محاسبات مرکز پژوهش‌ها اگر تا سال ۱۴۰۳ به طور متوسط ۱۵درصد به حقوق‌ها اضافه شود، درگذشت هزار نفر از مردم بر اثر بیماری کرونا می‌تواند ۱۳۰میلیارد تومان برای صندوق‌های بازنشستگی بارمالی اضافه داشته باشد. البته این آمار خیلی خوشبینانه است چون تا همین تاریخ مجموع فوتی‌های ما به ۶۱۱ نفر رسیده.
* دو: در سناریوی دوم آمار فوتی‌ها ۲هزار نفر در نظر گرفته شده است. البته تعداد افرادی که مشمول دریافت حقوق می‌شوند در تمام این موارد ۷۰درصد باید لحاظ شود. یعنی فرض بر این است که ۳۰درصد فوتی‌ها اصلا تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی نیستند که بخواهند مستمری دریافت کنند. بنابراین تا سال ۱۴۰۳ صندوقها ۲۹۸٫۲ بار مالی اضافه خواهند داشت.
البته این رقم منهای حق بیمه‌ای است که اگر این افراد زنده مانده بودند تا فرا رسیدن دوره بازنشستگی پرداخت می‌کردند. سناریوی سوم هم با فرض ۴هزار نفر فوتی نوشته شده که اگر این حالت رخ بدهد ۲۸۰۰نفر به افراد مشمول مستمری اضافه خواهد شد و درگذشت این افراد در بازه زمانی تا سال ۱۴۰۳ مجموعا ۶۷۹٫۲میلیارد تومان برای صندوقها بار مالی اضافه به همراه خواهد داشت.
* سه: بخش دیگری از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به افزایش آمار بیکاری ناشی از کرونا اختصاص دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد هر یک درصد کاهش تولید ناخالص داخلی می‌تواند به بیکاری ۱۰۰هزار نفر منجر شود. پیش‌بینی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی می‌گوید کرونا باعث افت ۱٫۵درصدی اقتصاد جهان خواهد شد.
بنابراین اینجا هم سه سناریوی مختلف باید در نظر بگیریم. کاهش یک درصدی، ۱٫۵درصدی و ۲درصدی که به ترتیب منجر به بیکاری ۱۰۰هزار نفر، ۱۵۰هزار نفر و ۲۰۰هزار نفر در کشور خواهد شد. حالا اگر صندوقها مجبور به پرداخت سه ماه حقوق بیکاری معادل کف حقوق یعنی یک میلیون و ۵۶۰هزار تومان بشوند، بارمالی صندوقها به این ترتیب خواهد شد:
سناریوی اول ۴۶۸میلیارد تومان. سناریوی دوم ۷۰۲میلیارد تومان و سناریوی سوم ۹۳۶ میلیارد تومان. به موازات این اتفاقات صندوقها به مدت سه ماه از این افراد نمی‌توانند حق بیمه بگیرند که به ترتیب در این سه حالت ۱۲۰میلیارد تومان، ۱۸۰میلیارد تومان یا ۲۴۰میلیارد تومان ضرر متوجه آن‌ها می‌کند.
* چهار: حالا نتیجه‌گیری کلی. شیوع کرونا در خوشبینانه‌ترین حالت یعنی فوت هزار نفر و بیکاری ۱۰۰هزار نفر، ۷۱۸میلیارد تومان بار مالی خواهند داشت. در سناریوی دوم یعنی فوت ۲هزار نفر و بیکاری ۱۵۰هزار نفر ۹۲۶ میلیارد تومان ضرر مالی به آن‌ها تحمیل خواهد شد. در نهایت هم طبق بدبینانه‌ترین حالت و فوت ۴۰۰۰ نفر و بیکاری ۲۰۰هزار نفر صندوقها ۱۸۵۵میلیارد تومان متضرر خواهند شد.
