شیرهایی که می‌خوریم سالم است؟
روزنامه هفت صبح، آرش غفاری- فرید عطارزاده | همانطور که قول‌اش را داده بودیم بالاخره نتیجه اولین آزمون بزرگ «هفت‌صبح» مشخص شد. آزمونی که می‌توانیم ادعا کنیم در فضای رسانه‌های امروز ایرانی جزو اولین فعالیت‌های مدرن رسانه‌ای و نزدیک به استانداردهای بین‌المللی است. سختی‌های زیادی داشتیم.
برای آنکه ماجرا دستتان بیاید، یک شرح کوچک می‌دهیم که چه کاری انجام دادیم. در این ۹ ماه که صفحه صنایع غذایی روزنامه هفت‌صبح راه افتاد، متوجه شدیم مخاطبان بسیار علاقه دارند متوجه شوند محصولاتی که در حال مصرف آنها هستند، چقدر از نظر سلامت و ایمنی غذایی قابل اطمینان است. در مرحله اول برای پاسخ به دغدغه‌های شما، ستون «توئیتست» را راه انداختیم و هر هفته درباره سلامت مواد غذایی نوشتیم.
در گام بعدی، از مخاطبان هفت‌صبح نظرسنجی کردیم که علاقه دارند برای قدم بعدی، چه محصولی را مورد آزمایش قرار دهیم. نظر اکثر خوانندگان هفت‌صبح این بود که شیر را مورد بررسی قرار دهیم. در مرحله بعد، رفتیم سراغ این موضوع که کدام برندها را بیشتر مصرف می‌کنید تا آنها را آزمایش کنیم. در جمع‌بندی به سه محصول رسیدیم: شیر پرچرب کاله، شیر پرچرب ماهشام و شیر نیم چرب کوهپناه.
از قرار این سه برند مورد توجه ویژه مخاطبان هفت صبح هستند. این شما و این جواب آزمایش‌ها که اولین قدم ما در این راه بزرگ است. این نکته را مدنظر داشته باشید؛ برای آنکه جواب آزمایش‌ها کاملا دقیق باشد و خدای نکرده اشتباهی صورت نگرفته باشد، این آزمایش‌ها را دوبار و در دو آزمایشگاه مجزا انجام دادیم.
*** چرا به فکر انجام آزمایش‌ها افتادیم؟
در ابتدا کنجکاوی شخصی باعث شد که از دوستان بپرسیم: چه محصولاتی را در اولویت سبد خرید خود قرار داده‌اند یا چه نام‌های تجاری در ذهن‌شان به عنوان نام‌های مثبت و قابل اعتماد حک شده است. در کامنت‌ها می‌دیدم که معمولا نحوه خرید هدفمند نیست. یعنی اینکه در صورتی که به نام تجاری خاصی علاقه‌مند باشند، به کیفیت مستمر و حتی قیمت خرید خود توجه نمی‌کنند.
از افرادی که از افت کیفیت محصول مورد علاقه‌شان گله داشتند، می‌پرسیدم: تاکنون این محصول را آزمایش کرده‌اید؟خب طبیعتا با توجه به عدم آگاهی حرفه‌ای بسیاری از مردم نسبت به حقوق خود و شرایط آزمایش‌ها پاسخ معمولا خیر بود.از طرفی هزینه‌های آزمایشگاهی با شرایط معمولی اقتصادی بسیار سنگین است.
بنابراین تصمیم گرفتیم که این کار را در اندازه کوچک اما امکان‌پذیر انجام و نتیجه آن را در اختیار خوانندگان روزنامه و شبکه‌های اجتماعی خود قرار دهیم. معتقدیم با ادامه دادن این راه می‌توان بخش بزرگی از جامعه را با محصولات سالم و با کیفیت آشنا و از مصرف محصولات تقلبی یا مضر برحذر داشت.
این کار در آینده‌ای نزدیک به تبعاتی مانند سلامتی عمومی جسمی و روحی افراد بیشتری در اجتماع، بازگشت اعتماد به مصرف کالای با کیفیت داخلی نسبت به کالای خارجی، ایجاد رقابت سالم در تولیدکنندگان برای افزایش کیفیت محصولات خود، رونق تولید در کارگاه‌ها و کارخانجات کمتر دیده شده در سراسر کشور که به کیفیت خود اهمیت می‌دهند و شکستن انحصار و تمرکز گرایی و… منجر خواهد شد.
* نکته مهم: تولیدکنندگان بدانند که در این امر ما به هیچ عنوان، احساس و نظر شخصی خود را در نتایج دخیل نمی‌کنیم زیرا اعتقاد داریم هر تولیدکننده در شرایط جنگ اقتصادی موجود به نوبه خود تمام تلاش خود را در جهت افزایش کیفیت خود انجام می‌دهد.هدف ما نشانه رفتن بخش متقلب تولید زیرزمینی و کارگاهی و حذف آن از سبد خرید سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای است .
زیرا همانگونه که تولیدکنندگان ما بهتر می‌دانند، تولید زیرزمینی و بی‌کیفیت با هزینه بسیار پایین و حاشیه سود بسیار بالاتر از تولید اصولی، به دست واسطه و زنجیره توزیع کالا می‌رسد. این امر در نهایت باعث پر شدن فضای موجود در مراکز فروش از محصولات بی‌کیفیت و تنگ شدن جا برای محصولات شما خواهد بود.
*** این سه آزمایش بزرگ
ما برای آزمایش ابتدا سه محصول شیر پرچرب ماهشام،کاله و نیم چرب کوهپناه را از فروشگاه‌های زنجیره‌ای تهیه کردیم.دلیل اینکه محصولات از فروشگاه‌های زنجیره‌ای خریداری شدند،این بوده که معمولا فروشگاه‌ها طی قرارداد و به‌صورت بی‌واسط از خود شرکت‌ها خرید را انجام داده و بنابراین به تاریخ تولید و مصرف توجه ویژه دارند.
این امر باعث می‌شود که احتمال اشتباه فردی، آلودگی یا خرابی در انبارهای واسط به حداقل رسیده و در نتایج آزمایشات به‌صورت تصادفی اشتباه اینچنینی صورت نپذیرد. سپس در همان روز محصولات را به آزمایشگاه معتمد وزارت بهداشت تحویل دادیم. با توجه به شرایط تولید و سال جهش تولید که در آن قرار داریم برآن شدیم که مجددا- با آنکه سری آزمایشات هزینه سنگینی را برمجموعه تحمیل می‌کند- مجددا محصولات را آزمایش کنیم زیرا بر این عقیده‌ایم که ممکن است شرایط تولید در یک روز تفاوتی آشکار به دلایل بسیاری با شرایط روزهای دیگر داشته باشد.
* ماهشام: شیر ماهشام از قرار طرفداران پروپاقرصی دارد. خوشبختانه این شیر درآزمایشات دوگانه ما تقریبا همان چیزی بود که ادعا می‌کرده است که این جای خوشحالی دارد. چربی این شیر به نظر از رقم معمول بالاتر است. این خبر خوبی برای کسانی است که شیر پرچرب دوست دارند. اما شاید کسانی هم باشند که این حجم چربی شیر را دوست نداشته باشند.
در مورد لاکتوز خوشبختانه کمترین میزان لاکتوز در ماهشام رویت شد. در مورد افلاتوکسین هم رقم موجود در شیر ماهشام حدودا یک ششم اندازه مجاز است. این مقدار ناچیز افلاتوکسین می‌تواند بر اثر مصرف مقداری علوفه کهنه در دامداری‌ها و مسائل دیگر اتفاق بیفتد. در مورد سرب هم اندازه موجود بسیار ناچیز و در واقع مطلوب است. تنها نکته،لزوم کنترل چربی شیر در حد استانداردهاست. چربی بالای ۴ می‌تواند تا حدی کنترل شود.
* کاله: شیر پرچرب کاله به لحاظ چربی به رقم‌های استاندارد شیر پرچرب نزدیک است و از این لحاظ وضعیت بهتری دارد. افلاتوکسین هم در شیر کاله یافت نشد. اما به لحاظ لاکتوز رقمش از ماهشام بیشتر است که برای معدودی از مصرف‌کننده‌ها می‌تواند قابل ملاحظه باشد. در مورد سرب هم عدد بیشتری نسبت به ماهشام در این شیر وجود دارد اما در حد مجاز و استاندارد است. میزان کالری این شیر نیز قابل توجه است.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد کاله در مجموع استانداردهای رسمی را رعایت می‌کند.
* کوهپناه: شیر نیم چرب است و عدد ۲٫۵۴ عدد قابل قبولی به لحاظ چربی است. لاکتوز کوهپناه از ماهشام بیشتر اما از کاله کمتر است. افلاتوکسین در این شیر دیده نشد. به لحاظ سرب نیز عدد بسیار ناچیزی به دست آمده که نشان از شرایط خوب این شیر دارد.
*** به تولیدکنندگان اعتماد داریم
این آزمایشات روی محصولاتی انجام شده که در یک روز تولید و به بازار عرضه شده‌اند. در هر روز از تولید خطاهای انسانی یا تغییر کیفیت مواد اولیه می‌تواند رخ دهد.این اتفاق، اجتناب‌ناپذیر است. بنابراین کیفیت پایین‌تر یا بالاتر یک محصول کاملا می‌تواند تصادفی بوده و نمی‌شود این کیفیت را به کلیت تولید یا کالاهای تولید شده در سال تعمیم داد.
به همین دلیل ما آزمایش‌های کیفی خود را به صورت اتفاقی و در دوره‌های متناوب روی همین محصولات انجام داده و اطلاع‌رسانی می‌کنیم که بتوانیم اعتماد خوانندگان خود را همیشه داشته و از رشد کیفی محصولات آزمایش شده، مطلع کنیم. تا آزمایش بعد!
*** چگونه آزمایشگاه پیدا کردیم؟
پیدا کردن آزمایشگاه مستقل که کیفیت صنایع غذایی را بسنجد، کار بسیار دشواری است و برخی آزمایشگاه‌ها به دلایلی که احتمالا حدس می‌زنید حاضر نیستند کیفیت محصولات برندهای بزرگ را بسنجند.
از سوی دیگر، تولیدکنندگان پس از آنکه پروانه ساخت خود را گرفتند و شروع به تولید کردند، معمولا نیازی به آزمایش اجباری مجدد کیفیت محصولات خود را ندارند و قوانینی در این زمینه تعریف نشده است. فقط هر زمان که شکایتی علیه یک برند تنظیم شود یا سازمان غذا و دارو و استاندارد تصمیم به آزمایشات دوره‌ای بگیرند، این کار انجام خواهد شد.
توضیحات
*
توضیحات
*
توضیحات
*
توضیحات
*
