بورس آمریکا قرمز شد
حمله ایران، وال‌استریت را لرزاند و بازارهای جهانی را نگران کرد
هفت صبح، محمد حاجی‌مومنی| در پی اجرای عملیات «وعده صادق ۳» از سوی جمهوری اسلامی ایران، بازارهای مالی جهان دستخوش نوسانات جدی شدند و سرمایه‌گذاران از شرق آسیا تا نیویورک به سرعت دست به تغییر استراتژی‌های معاملاتی خود زدند. بیشترین واکنش، نه در بورس تل‌آویو بلکه در وال‌استریت مشاهده شد؛ جایی که شاخص‌های اصلی بازار سهام آمریکا افتی معنادار را تجربه کردند.
در ساعات پایانی معاملات روز جمعه به وقت نیویورک، شاخص صنعتی داوجونز که یکی از قدیمی‌ترین و اثرگذارترین شاخص‌های بورس آمریکاست، با افت محسوسی روبه‌رو شد. صندوق قابل معامله SPDR Dow Jones Industrial Average با نماد DIA که نماینده مستقیم عملکرد این شاخص است، کاهش ارزش را ثبت کرد. در فضای اقتصادی آمریکا، چنین واکنش‌هایی معمولاً زمانی رخ می‌دهد که بازار نسبت به یک تحول ژئوپولیتیک، تهدید امنیتی یا بحرانی اقتصادی واکنش جدی نشان دهد.
تحلیلگران بازار سرمایه در گفت‌وگو با شبکه‌های مالی ایالات متحده، کاهش اخیر را ناشی از افزایش سطح تنش در خاورمیانه عنوان کردند. آن‌ها تصریح کردند که حمله ایران، پیام روشنی به حامیان منطقه‌ای اسرائیل، از جمله آمریکا، مخابره کرد و این پیام مستقیماً به بازارهای مالی هم سرایت کرده است. سرمایه‌گذاران، در مواجهه با بحران‌های امنیتی پیش‌بینی‌ناپذیر، معمولاً دارایی‌های پرریسک را رها کرده و به سمت دارایی‌های امن‌تر مانند طلا و اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا می‌روند؛ اتفاقی که دقیقاً در پایان هفته گذشته رخ داد.
ریزش بازار آمریکا را نباید صرفاً واکنشی لحظه‌ای به درگیری ایران و اسرائیل تلقی کرد. در واقع این کاهش نشانه‌ای از نگرانی عمیق‌تری است که به ماه‌ها حمایت بی‌قید و شرط کاخ سفید از سیاست‌های جنگ‌طلبانه تل‌آویو بازمی‌گردد. اقتصاددانان هشدار داده‌اند که ادامه تنش در منطقه بر هزینه‌های نظامی آمریکا، قیمت جهانی انرژی، نرخ تورم و سطح صادرات ایالات متحده تأثیر خواهد گذاشت؛ عواملی که همگی بر عملکرد آینده بازار سرمایه این کشور سنگینی خواهند کرد.
در کنار وال‌استریت، بازار سهام رژیم صهیونیستی نیز روز شنبه سقوط ۳ درصدی را تجربه کرد. بورس تل‌آویو که در ماه‌های گذشته از تبعات جنگ غزه، رکود شدید اقتصادی و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران آسیب دیده، حالا با یک شوک امنیتی جدید مواجه شده است. گزارش‌های داخلی رژیم اسرائیل از خروج سرمایه، افت ارزش شِکِل (واحد پول اسرائیل)، رشد تورم و کاهش رتبه اعتباری بین‌المللی حکایت دارند.
اقتصاد اسرائیل، که پس از عملیات «طوفان الاقصی» در مهرماه گذشته در وضعیت بی‌ثباتی قرار گرفته بود، اکنون با موج تازه‌ای از بحران مواجه شده است. شرکت‌ها یکی پس از دیگری فعالیت خود را متوقف می‌کنند، بخش مسکن در رکود عمیق فرو رفته و سرمایه‌گذاران خارجی تمایل چندانی به ادامه فعالیت در سرزمین‌های اشغالی ندارند. به اعتقاد تحلیلگران، هرچند دولت آمریکا همچنان میلیاردها دلار کمک مالی و نظامی را روانه تل‌آویو می‌کند، اما این حمایت‌ها نه موجب بازگشت ثبات شده و نه اعتماد عمومی را بازسازی کرده است.
از سوی دیگر، محافل اقتصادی در اروپا نیز تحرکات روزهای اخیر را با دقت رصد می‌کنند. بورس‌های لندن، فرانکفورت و پاریس روز جمعه با کاهش شاخص‌ها مواجه شدند. کارشناسان اروپایی نیز نسبت به تبعات امنیتی و اقتصادی هرگونه درگیری مستقیم میان ایران و اسرائیل هشدار داده‌اند، چرا که چنین درگیری‌ای می‌تواند تأمین انرژی و امنیت دریایی در منطقه خلیج فارس را با تهدید مواجه سازد.
در چنین شرایطی، عملیات وعده صادق ۳ اخیر ضربه‌ای دقیق به اعتبار اقتصادی رژیم صهیونیستی و ثبات روانی بازارهای مالی حامیانش نیز تلقی می‌شود. با توجه به سرعت تأثیر این عملیات بر بازارهای جهانی، به‌نظر می‌رسد که دوره «بی‌هزینه بودن» اقدامات نظامی اسرائیل به پایان رسیده است و تبعات تصمیمات نظامی در میدان‌های نبرد، مستقیماً به تالارهای بورس نیز انتقال یافته‌اند.
