رئیس موساد برای انتقال مردم غزه دست به دامان ترامپ شد

کشورهای عربی، متحدان آمریکا (بریتانیا، فرانسه و آلمان) چین و روسیه، با تأکید بر راهحل دو کشوری، این طرح را رد کردند
هفت صبح| هرچند پیشتر هم پیشنهاد و فشار به منظور جابهجایی فلسطینیان از غزه شکست خورده بود اما به گزارش اکسیوس، رئیس موساد مجدداً از واشنگتن خواسته تا کشورهایی مانند اتیوپی، اندونزی و لیبی را با مشوقهایی به پذیرش فلسطینیان غزه ترغیب کند. این درخواست بخشی از ماموریت نتانیاهو به موساد برای یافتن مقاصدی برای انتقال ساکنان غزه است.
دونالد ترامپ نیز پیشتر ایدهای جنجالی برای «به دست گرفتن کنترل غزه» و اسکان فلسطینیان در کشورهای دیگر مطرح کرده بود، طرحی که او آن را تبدیل غزه به «ریویرای خاورمیانه» توصیف کرد. این پیشنهاد با هدف بازسازی غزه بهعنوان منطقهای تفریحی مطرح شد اما با محکومیت گسترده بینالمللی مواجه شد.
انتقال اجباری و نقض قوانین بینالمللی
طرح رئیس موساد کپیبرداری از طرح دونالد ترامپ با هدف انتقال اجباری فلسطینیان است. همان زمان آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل و ولکر تورک کمیسر عالی حقوق بشر، این اقدام را نقض قوانین بینالمللی و مصداق «پاکسازی قومی» خواندند. کشورهای عربی مانند مصر، اردن، عربستان و قطر، متحدان آمریکا (بریتانیا، فرانسه و آلمان) و رقبایی مانند چین و روسیه، با تأکید بر راهحل دو کشوری، این طرح را رد کردند. محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، غزه را بخشی جداییناپذیر از دولت فلسطینی دانست و این پیشنهاد را غیرقانونی خواند. این واکنشها فشار سنگینی بر آمریکا و اسرائیل وارد کرد تا جاییکه ترامپ از آن عقبنشینی کرد.
حمایت داخلی اسرائیل و مخالفت در آمریکا
بهرغم انتقادات گسترده از کوچاندن اجباری مردم فلسطین اما در اسرائیل، سیاستمداران راستگرا مانند ایتمار بنگویر و بزالل اسموتریچ از طرح ترامپ استقبال کردند و آن را پاسخی به حملات حماس دانستند. بنگویر حتی بازگشت به دولت را مشروط به اجرای این طرح کرد اما در آمریکا، دموکراتها واکنش تندی نشان دادند.
الیزابت وارن این طرح را «خطرناک» و الکساندر گرین آن را «پاکسازی قومی» خواند. حتی جمهوریخواهانی مانند مایک جانسون و مارکو روبیو وزیر خارجه جدید، با احتیاط از ایده تصرف غزه فاصله گرفتند و آن را بهعنوان پیشنهادی برای بازسازی تفسیر کردند. این اختلافات داخلی، موضع واشنگتن را تضعیف کرد.
عقبنشینی اجباری ترامپ و شکست دیپلماتیک
مواجهه با محکومیت جهانی و فقدان حمایت بینالمللی، ترامپ را وادار به عقبنشینی از این طرح کرد. پیشتر هم مصر، اردن، لیبی و عربستان به عنوان کشورهای پیشنهادی، تمایلی به پذیرش فلسطینیان نشان ندادند و مشوقهای مالی یا سیاسی واشنگتن نیز نتوانست آنها را متقاعد کند لذا چنین به نظر میرسد که تلاش اسرائیل به منظور کوچاندن فلسطینیان به اتیوپی، اندونزی و لیبی هم با شکست مواجه شود.
پیشتر کییر استارمر نخستوزیر بریتانیا و دیوید لمی وزیر خارجه این کشور، بر حق فلسطینیان برای بازسازی غزه و راهحل دو کشوری تأکید کردند. فرانسه و آلمان نیز جابهجایی اجباری را بیثباتکننده منطقه دانستند. این شکست دیپلماتیک، محدودیتهای رویکرد غیرمتعارف ترامپ در سیاست خارجی را آشکار کرد.
دیپلماسی یا تنش؟
شکست طرح اخراج فلسطینیان بار دیگر بر اهمیت پایبندی به حقوق بینالملل و راهحل دو کشوری تأکید کرد. سازمان ملل تخمین زده که بازسازی غزه ممکن است ۲۰ سال طول بکشد و بدون مشارکت فلسطینیان، هر طرحی محکوم به شکست است. فشارهای جهانی و موضع قاطع کشورهای عربی نشان میدهد که جابهجایی اجباری نهتنها غیرقانونی، بلکه غیرعملی است. برای آمریکا، این عقبنشینی فرصتی است تا رویکردی متعادلتر در پیش گیرد اما ادامه حمایت از سیاستهای اسرائیل میتواند تنشها را تشدید کند. آینده غزه به احترام به حقوق فلسطینیان و پیشرفت مذاکرات صلح بستگی دارد.