امارات؛ متهم ردیف اول تب دنگی| پشه آئدس چه فرقی با پشه معمولی دارد؟

هفت صبح| در روزهای گذشته ویدئویی از یک خانم جوان در مطب یک دکتر منتشر شد که مدتی پیش به تب دنگی مبتلا شده و به نظر حالا در سلامت کامل به سر می‌برد. او در این ویدئو از علائم خود می‌گوید که ابتدا نصف‌شب تا پنج صبح تب و لرز شدید گرفته و بدن درد زیادی را تحمل کرده است.

این وضعیت بین چهار تا پنج روز ادامه داشته؛ علائم او با بی‌حالی در صبح شروع می‌شده، ظهر کاهش می‌یافته اما شب تب و لرز، تعریق و بدن درد شدید دوباره شروع می‌شده است. نکته قابل توجه حرف‌های او این است که در امارات به این بیماری مبتلا و همانجا تست ابتلای او مثبت شده؛ کشوری که طبق آمار اعلام شده، اصلی‌ترین عامل انتقال این بیماری به ایران بوده است.

به گفته بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا به حال 149 نفر ابتلا در کشور شناسایی شده که 130 نفر از آن‌ها سابقه سفر به امارات داشتند. یعنی بیش از 87 درصد از آن‌ها در امارات مورد گزش پشه آئدس قرار گرفتند.

پس از سیل بی‌سابقه اخیر در امارات، موارد ابتلا در این کشور هم زیاد شد. این سیل فقط باعث خرابی و مرگ شهروندان اماراتی نشد، بلکه آب‌های راکدی هم به جا گذاشت؛ بستری مناسب برای تخم‌گذاری و رشد پشه آئدس که می‌تواند بیماری تب دنگی را به انسان منتقل کند.

امارات بیش از 400 محل رشد این پشه را شناسایی کرد و از بین برد اما همچنان مناطقی هستند که دولت امارات به آن‌ها بی‌توجه مانده است. همچنین به نظر می‌رسد امارات سعی در پوشاندن میزان شیوع این بیماری دارد و گزارشی از آمار مبتلایان منتشر نکرده است. 

باقی مبتلایان یا از پشه‌های آلوده داخل کشور بیمار شدند یا از کشورهای گرم همسایه مانند پاکستان و عراق وارد کشور شده‌اند. تنها شهری که در ایران ابتلای محلی در آن گزارش شده بندر لنگه استان هرمزگان است که طبق آخرین آمار رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت 11 مورد بوده است.

به جز استان هرمزگان، سیستان و بلوچستان (به ویژه چابهار) بوشهر، خوزستان، گیلان، مازندران و گلستان درگیر این بیماری هستند. هرچند در استان‌های مازندران و گلستان پشه آئدس صید نشده است. یعنی مبتلایانی که در این استان زندگی می‌کنند در سفر به شهر یا کشور دیگری مورد گزش این پشه قرار گرفته‌اند.

در مشهد، شیراز و قم هم چند مورد ابتلا به تب دنگی شناسایی شده که همه آن‌ها به امارات سفر کرده بودند. تا به حال یک مورد فوتی در ایران ثبت شده که مربوط به یک خانم 80 ساله بوده است. او در امارات به این بیماری مبتلا شد و بعد از بازگشت به ایران جان خود را از دست داد.

پشه آئدس چه فرقی با پشه معمولی دارد؟

پشه آئدس با سایر پشه‌ها متفاوت است. در وهله اول ظاهرشان فرق می‌کند. روی بدنشان خطوط سفید وجود دارد و در جنوب کشور به پشه گورخری معروف است. اندازه آن‌ها معمولا بین چهار تا هفت میلی‌متر است و از پشه‌های معمولی بزرگتر هستند. تفاوت دوم در زمان فعالیت آن‌هاست. بیشترین زمان فعالیت پشه آئدس هنگام طلوع آفتاب است.

برعکس پشه‌های معمولی که در شب فعال هستند، آئدس‌ها در شب می‌خوابند و بین طلوع آفتاب تا قبل از غروب آفتاب فعالیت می‌کنند. آن‌ها همچنین برخلاف پشه‌های دیگر مهاجم هستند و مستقیما حمله می‌کنند. نیش آن‌ها هم کمی قرمز‌تر و با خارش بیشتر همراه است.

اما نیش هر پشه آئدس نمی‌تواند شما را به تب دنگی آلوده کند. این پشه در ابتدا باید یک فرد مبتلا به این بیماری را نیش بزند تا بتواند این بیماری را به فرد دیگری منتقل می‌کند. این بیماری از انسان به انسان منتقل نمی‌شود اما اگر فردی در استانی که پشه آئدس در آن زندگی می‌کند، به تب دنگی مبتلا شد بهتر است مواظب باشد که دوباره پشه‌ او را نیش نزد تا از انتقال این بیماری به دیگران جلوگیری شود. 

شیوع این بیماری فقط در مناطق گرمسیری اتفاق می‌افتد و توصیه می‌شود زنان باردار از سفر کردن به این مناطق خودداری کنند. با اینکه تب دنگی از انسان به انسان منتقل نمی‌شود اما مادر باردار می‌تواند این بیماری را به جنین منتقل کند.

همچنین باور غلطی وجود دارد که در صورت یک بار ابتلا به این بیماری، ایمنی بدن بالا رفته و احتمال ابتلای دوباره به صفر ‌می‌رسد. در صورتی که عفونت قبلی به ویروس دنگی ایمنی را بالا نمی‌برد و در صورت ابتلای دوباره ممکن است بیماری شدیدتر و خطرناک‌تر شود.   

افرادی که حداقل به مدت ۲ روز تب ۳۸ درجه دهانی داشته باشند، مشکوک به ابتلا به تب دنگی هستند. از دیگر نشانه‌های احتمال ابتلا به آن سردرد شدید، درد کاسه چشم، احساس ضعف و خستگی، علایم گوارشی (بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ، اسهال)، گرگرفتگی صورت، جوش‌های پوستی، درد عضلات، مفاصل و به ویژه درد شدید استخوانی است. در موارد شدید که برای درصد کمی از افراد با سیستم ایمنی ضعیف اتفاق می‌افتد، خونریزی لثه یا بینی و خون در استفراغ و مدفوع هم دیده می‌شود.