برندها؛ قدرت اقتصادی قرن دیجیتال

دارایی نامرئی برندها امروز تعیینکننده اقتصاد است؛ اپل، مایکروسافت و انویدیا پیشتاز و آسیا در حال صعود سریع
هفت صبح| در جهانی که گاه نام و نشان، ارزشی بیش از خود کالا دارد، تازهترین گزارش مؤسسه «برند فایننس» نشان میدهد مفهوم «ارزش برند» به یکی از شاخصهای اصلی قدرت اقتصادی ملتها بدل شده است. در تعریف ساده، برند فقط یک نام تجاری نیست؛ دارایی ناملموسی است که از اعتبار، اعتماد و جایگاه ذهنی در میان مردم شکل میگیرد. این سرمایهای است که اگر شرکتی از دستش بدهد، حتی با میلیاردها دلار دارایی فیزیکی نمیتواند آن را جبران کند.
بنابراین، ارزش برند حاصل پیوند میان بازاریابی، مدیریت مالی و فرهنگ و بازتابی از حس تعلق و وفاداری مشتریان در سراسر جهان است. طبق تازهترین گزارش جهانی برند فایننس، مجموع ارزش ۵۰۰برند برتر جهان در سال ۲۰۲۵ با رشدی ۱۰ درصدی نسبت به سال قبل، به رقم ۹ تریلیون و ۵۰۰ میلیارد دلار رسیده است، رقمی که بسیار فراتر از رشد اقتصادی جهانی (حدود ۳ درصد) است و نشان میدهد بدون هیچ شک و شبههای، برندها موتور محرک اقتصاد دیجیتال قرن بیستویکماند.
پنج تاجدار دنیای برندها
کماکان در صدر این فهرست، شرکت آمریکایی اپل ایستاده و بار دیگر تاج پادشاهی را برسر خود حفظ کرده است. ارزش برند اپل در سال جاری با افزایش ۱۱درصدی، به ۵۷۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار رسیده است. میزان آشنایی مصرفکنندگان با این برند در بازارهای مختلف جهان بیش از ۸ درصد برآورد میشود و در شاخص اعتبار نیز با امتیاز ۷.۷ از ۱۰، بالاترین جایگاه را میان برندهای فناوری دارد. با وجود فشارهای نظارتی در اروپا و چین، اپل هنوز توازن میان نوآوری، سودآوری و محبوبیت را بهتر از هر رقیبی حفظ کرده است.
در رتبه دوم، مایکروسافت با ارزش ۴۶۱ میلیارد دلار ایستاده است؛ شرکتی که از هوش مصنوعی و خدمات ابری، دو ستون تازه قدرت خود را ساخته است. پس از آن، گوگل با ارزش ۴۱۲ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار در جایگاه سوم قرار دارد و آمازون با ۳۵۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رتبه چهارم را حفظ کرده است.
شگفتی بزرگ امسال اما حضور والمارت است که با ارزش ۱۳۷ میلیارد و ۱۸۰ میلیون دلار از سامسونگ پیشی گرفته و برای نخستینبار وارد جمع ۵ برند برتر جهان شده است؛ موفقیتی که حاصل بازآفرینی دیجیتال این خردهفروشی در عصر هوش مصنوعی است. سامسونگ با ۱۱۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار، مانند سالهای پیشین در رتبه ششم ایستاده اما همچنان تنها برند آسیایی است که طی هفت سال گذشته در جمع پنج برند نخست حضور مداوم داشته است.
در ردههای بعدی، تیکتاک/دویین با ارزش ۱۰۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار و فیسبوک با ۹۱میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار جایگاههای خود را حفظ کردهاند اما پدیده واقعی امسال، انویدیا است، شرکت تولیدکننده تراشههای هوش مصنوعی که با جهشی ۹۸ درصدی نسبت به سال گذشته، به ۸۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار رسید و برای نخستینبار وارد فهرست ۱۰ برند برتر جهان شد. این درخشش انویدیا، نشانهای روشن از چرخش اقتصاد جهانی به محور هوش مصنوعی است.
خودروسازان: افول برندهای آلمانی، صعود قدرتهای آسیایی
در صنعت خودرو، روند نزولی در اروپا بهوضوح دیده میشود. بر اساس دادههای مؤسسه «اینتربرند»، برندهای آلمانی چون مرسدس بنز، ب.ام.و و پورشه در سال جاری بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از ارزش برند خود را از دست دادهاند. تسلا نیز با سقوطی ۳۵ درصدی روبهرو شده است، هرچند هنوز در صدر برندهای خودروهای برقی قرار دارد. در مقابل، فراری با رشد ۱۷درصدی، جایگاه خود را بهعنوان نماد لوکسترین خودروساز جهان تثبیت کرده است.
در شرق اما تصویر متفاوت است: شرکت چینی بیوایدی برای نخستینبار وارد فهرست ۱۰۰ برند برتر جهان شده و نشان داده است که چین بهسرعت در حال تبدیل شدن به یکی از قدرتهای فناوری خودروی برقی است. هیوندای موتور نیز با ارزش ۲۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار رکورد تازهای ثبت کرده و جایگاه کرهجنوبی را در نوآوری حملونقل آینده تقویت کرده است. بر اساس دادههای تازه هفته دوم اکتبر ۲۰۲۵، مجموع ارزش برندهای خودروسازی جهان حدود ۴۶۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
نبرد مد و پارچه؛ پیشتازی شانل و نایکی
در جهان مد و پوشاک، گزارش «برند فایننس اَپرل ۵۰» تصویر تازهای از قدرت مد جهانی ارائه میدهد. نایکی با امتیاز قدرت برند ۹۴.۷ از ۱۰۰ و کسب برترین رتبه (AAA+)، نهتنها قویترین برند پوشاک، بلکه دومین برند قدرتمند جهان پس از «ویچت» چینی است. در سوی دیگر، شانل با رشد ۴۵درصدی و ارزش ۳۷ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار، از لوییویتون پیشی گرفته و به ارزشمندترین برند پوشاک لوکس جهان تبدیل شده است.
فرانسه با تنها ۹ برند در این فهرست، در مجموع ۱۳۵ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار ارزش برند تولید کرده، رقمی که دو برابر مجموع برندهای پوشاک آمریکایی است. در میان برندهای ورزشی، شرکت بریتانیایی ریبوک با جهشی ۷۹درصدی و ارزش یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بیشترین رشد را ثبت کرده است. در آسیا نیز برند چینی بوسیدِنگ با ۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار در رتبه ۴۵، بهعنوان برند آسیایی در حال ظهور شناخته شده است. طبق برآوردهای تازه برند فایننس، صنعت پوشاک و کفش در سال ۲۰۲۵ بیش از ۳۶۶ میلیارد دلار ارزش برند تولید کرده که افزایشی ۸ درصدی نسبت به سال قبل رقم زده است.
آمریکا پیشتاز مطلق، آسیا در حال صعود
از میان ۵۰۰ برند برتر جهان، بیش از ۵۲ درصد متعلق به آمریکاست. پس از آن، چین با ۱۵درصد در رتبه دوم قرار دارد. جایگاههای بعدی به آلمان با ۵.۸ درصد، ژاپن با ۵.۱ درصد، فرانسه با ۴.۴ درصد و بریتانیا با ۲.۷ درصد اختصاص دارد. در آسیا، دو غول فناوری یعنی سامسونگ و هیوندای در کنار برندهای دیجیتال نظیر ویچت و تیکتاک چهرهای تازه از قدرت شرقی ساختهاند.