افشای اسناد ترور جان اف کندی و جشن عاشقان تئوری توطئه
نیم قرن پس از حادثه‌ای که آمریکا را تکان داد، انتشار اسناد طبقه‌بندی‌شده ترور جان اف کندی همچنان بحث‌برانگیز است
ترور جان اف کندی، سی و پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده، در ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳، زخمی عمیق بر پیکر جامعه آمریکا برجای گذاشت. از آن زمان تاکنون، روایت‌های رسمی و غیررسمی متعددی در مورد این حادثه مطرح شده است. اکنون، با انتشار دسته‌ای دیگر از اسناد طبقه‌بندی‌شده‌ی مربوط به این ترور، بار دیگر بحث‌ها و گمانه‌زنی‌ها در مورد ابعاد پنهان این واقعه تاریخی بالا گرفته است.
دستور انتشار اسناد: گامی در جهت شفافیت یا ابزاری سیاسی؟
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، با امضای دستور اجرایی مبنی بر انتشار این اسناد، این موضوع را دوباره به سرخط خبرها آورد. او در زمان امضای این دستور گفت: «این یک موضوع بزرگ است، نه؟ خیلی‌ها سال‌ها و دهه‌ها منتظر این بودند.» این اقدام با استقبال تئوری‌پردازان توطئه و همچنین انتقاد برخی از جمله خانواده کندی مواجه شد. منتقدان بر این باورند که ترامپ از این موضوع به عنوان ابزاری سیاسی بهره می‌برد.
روایت رسمی و تئوری‌های توطئه: جدالی بی‌پایان
روایت رسمی حاکی از آن است که لی هاروی اسوالد، به تنهایی و با شلیک از ساختمان «انبار کتاب مدرسه تگزاس»، کندی را ترور کرده است. کمیسیون وارن نیز پس از تحقیقات، این نتیجه را تایید کرد. با این حال، از همان ابتدا تئوری‌های توطئه متعددی در مورد این حادثه شکل گرفت که روایت رسمی را به چالش می‌کشیدند. از جمله این تئوری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تئوری‌های اصلی توطئه
- تیرانداز دوم: برخی شاهدان عینی مدعی بودند که صدای شلیک از منطقه‌ای دیگر به نام «تپه علفی» شنیده‌اند که فرضیه وجود تیرانداز دوم را مطرح می‌کند.
- گلوله جادویی: نظریه‌ای مبنی بر اصابت یک گلوله هم به کندی و هم به فرماندار جان کانالی وجود داشت که بعدها با ادعای یک مامور سابق سرویس مخفی مبنی بر جابجایی گلوله، زیر سوال رفت.
- دخالت نهادهای دولتی: برخی تئوری‌ها، سازمان سیا، مافیا یا حتی دولت آمریکا را در این ترور دخیل می‌دانند. انگیزه‌های مختلفی از جمله نارضایتی از سیاست‌های کندی، انتقام‌جویی یا تلاش برای کسب قدرت، برای این دخالت‌ها مطرح می‌شود.
عدم اعتماد به دولت: بستری برای شکل‌گیری تئوری توطئه
دکتر دارن رید، استاد تاریخ و علوم سیاسی، معتقد است که ریشه بسیاری از تئوری‌های توطئه در مورد ترور کندی، به عدم اعتماد مردم به دولت بازمی‌گردد. او می‌گوید: «تعداد زیاد تئوری‌های توطئه درباره ترور کندی نشان‌دهنده عدم اعتماد مردم به دولت است.»
انتشار اسناد: آیا رازها برملا می‌شوند؟
کنگره در سال ۱۹۹۲ قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن، تمامی اسناد مربوط به ترور کندی باید تا سال ۲۰۱۷ منتشر می‌شد. با این حال، انتشار کامل این اسناد با تاخیر مواجه شد و توسط ترامپ و سپس بایدن به صورت تدریجی انجام شد. هنوز چند هزار سند به صورت محرمانه باقی مانده است. این اسناد شامل گزارش‌های سازمان‌های اطلاعاتی، شهادت شاهدان و اسناد دولتی است.
انتظارات از اسناد منتشر شده:
کارشناسان در مورد محتوای این اسناد و تاثیر آن بر درک ما از ترور کندی نظرات متفاوتی دارند. برخی معتقدند که این اسناد ممکن است جزئیات جدیدی را آشکار کنند و حتی فرضیه‌های جدیدی را مطرح کنند. لری جی. ساباتو، نویسنده کتابی در مورد کندی، می‌گوید: «همیشه این امکان وجود دارد که یک چیز کوچک به مثابه نوک کوه یخی بسیار بزرگ باشد که آشکار می‌شود.» در مقابل، جرالد پوزنر، نویسنده کتاب «پرونده بسته» که به این نتیجه می‌رسد لی هاروی اسوالد به تنهایی عمل کرده است، معتقد است که این اسناد چیز جدیدی را آشکار نخواهند کرد.
تاثیر بر افکار عمومی:
انتشار این اسناد و بحث‌های پیرامون آن، بار دیگر توجه افکار عمومی را به این واقعه‌ی تاریخی جلب کرده است. این موضوع نشان می‌دهد که ترور کندی همچنان پس از گذشت دهه‌ها، موضوعی زنده و بحث‌برانگیز در جامعه آمریکا است.