تهران و کوچه‌هایش - قسمت یازدهم؛ دارالفنون
پنجشنبه‌های هفت صبح در کوچه باغ‌هایی که قصه می‌گویند
دارالفنون اولین مدرسه عالی مدرن ایران که نظام تعلیم و تربیت نوین در ایران، با نام آن گره خورده است. این مدرسه عالی، روز یکشنبه، ششم دی 1230، به ابتکار میرزا تقی‌خان امیرکبیر، و زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، آغاز به کار کرد. هدف از تأسیس دارالفنون، که ترجمه کلمه پلی‌تکنیک بود، آموزش علوم جدید مانند مهندسی و پزشکی، داروسازی، علوم نظامی مانند پیاده‌نظام، سواره‌نظام و توپخانه به جوانان بود. اکثر معلمان این مدرسه هم از کشورهای اروپایی بودند و زبان فرانسه، علوم طبیعی، ریاضی، تاریخ و جغرافیا، دروس مشترک تمام رشته‌ها بود.
میرزا تقی‌خان امیرکبیر، پس از آنکه به روسیه سفر کرد، متوجه شد که ایران به یک مرکز آموزش عالی نیاز دارد. بنابراین تمام عزم خود را جزم کرد تا در زمان صدارتش، ایده‌اش را اجرایی کند؛ امیرکبیر، نظر خود را به ناصرالدین شاه منتقل و او هم با ساخت مدرسه موافقت کرد. پس از آن، به پیشنهاد امیرکبیر و با موافقت ناصرالدین‌شاه، در کنار کاخ‌های سلطنتی و در نزدیکی ساختمانی که مخصوص آموزش نظامی سربازان بود، جایی برای ساختمان دارالفنون در نظر گرفتند و تهیه نقشه آن به میرزا رضاخان تبریزی که به مهندس باشی معروف بود، سپرده شد.
