فیاپف تایید کند جشنواره جهانی می‌شود
تصمیم ارشاد به بازگرداندن استقلال به جشنواره جهانی فجر
هفت صبح| یازده سال پیش، سازمان سینمایی تصمیم گرفت، جشنواره‌ای مستقل با عنوان جشنواره جهانی فیلم فجر برگزار کند. این تصمیم پس از سال‌ها بررسی، سال 1393 اجرایی شد. زمانی که سازمان سینمایی به فراخور قوت گرفتن بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر مصمم شد این بخش را مستقل معرفی کند. جشنواره‌ای که از روز اول آرزوی مطرح شدن در سطح جهانی داشت و با امید به رسیدن به جایگاه بین‌المللی گام‌های خود را آغاز کرد.
در طول برگزاری ادوار مختلف این جشنواره، همواره بحث بر سر ماهیت جشنواره وجود داشته است. آزمون و خطا برای این تلفیق یا تصمیم به جدایی، آن‌قدر با وسواس و آرام شکل گرفت که چهار دوره ابتدایی حتی دبیر مستقل برای جشنواره انتخاب نشد، و دبیر جشنواره ملی فیلم فجر، دبیری جشنواره بخش بین‌الملل را هم در اختیار داشت.
هر دوره مخالفان، از بی‌معنا بودن این جشنواره گفتند و خواستار بازگشت آن به جشنواره فیلم فجر بودند و موافقان با هر دوره برگزاری از راندمان کاری و موفقیت‌های خود گفتند و بر این جدایی اصرار ورزیدند. همه‌چیز با فراز و نشیب، با موفقیت‌های هرچند اندک پیش رفت تا اینکه سرانجام در دولت سیزدهم، رئیس وقت سازمان سینمایی حکم به برگزاری همزمان این دو جشنواره داد.
محمد خزاعی با تشکر از تمام اقدامات انجام شده در دوران قبلی، تصمیم تلفیق جشنواره جهانی و جشنواره ملی را کار درستی دانسته و گفته بود: «دوستانی که پایه‌گذار این جشنواره بودند مسیر اشتباهی نرفتند اما کاهش موفقیت در حوزه بین‌الملل باعث شد که در یک تصمیم جمعی به توافق تلفیق این دو برسیم». همین تصمیم باعث شد که تلاشی که برای ثبت جشنواره جهانی فیلم فجر در فدراسیون بین‌المللی انجمن تهیه‌کنندگان فیلم شکل گرفته بود، بر باد برود.
حالا با گذشت چهار سال، بار دیگر سازمان سینمایی تصمیم به بازگشت به فیاپف گرفته است. تصمیمی که نه تنها از خواست کلان مدیران سینمایی برای مستقل بودن جشنواره خبر می‌دهد که اعتبار جدیدی برای سینمای ایران خواهد بود. پذیرفته شدن مجدد این جشنواره در فیاپف دلیلی برای قرار گرفتن در میان نام جشنواره‌های معتبر جهانی خواهد بود. به این بهانه با نماینده سینمای ایران، محمدمهدی عسگرپور که قرار است در نشست مجمع عمومی فدراسیون به وقت رأی‌گیری برای جشنواره جهانی فیلم فجر شرکت کند، گفت‌‍وگو کردیم.
محمدمهدی عسگرپور که به عنوان نماینده سینمای ایران برای حضور در نشست سالانه فدراسیون بین‌المللی انجمن تهیه‌کنندگان جهان در فستیوال کن شرکت خواهد کرد، این نشست را نتیجه درخواست سازمان سینمایی دانست که چندی پیش به فیاپفف ارسال شد. عسگرپور در توضیح روندی که در فیاپفف شکل می‌گیرد، به هفت‌صبح توضیح داد: «یکی از کارکردهای فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های تهیه‌کنندگان، اعتباربخشی به جشنواره‌های بین‌المللی جهانی است. در این فدراسیون کمیته امور جشنواره‌ها وجود دارد که در آن جشنواره‌ها به چند دسته رقابتی، غیررقابی، موضوعی و غیرموضوعی تقسیم‌بندی می‌شود.»
در نبود رده‌بندی، جشنواره‌ها کیفی اعتبارسنجی می‌شوند
عسگرپور با بیان اینکه ساختار اعتبارسنجی در فیاپف تغییر کرده است، می‌افزاید: «تا پیش از این جشنواره‌ها رده‌بندی A و B داشتند، اما در چند سال گذشته این قاعده تغییر کرده است. به همین خاطر هر جشنواره‌ای اگر بخواهد در یکی از این بخش‌ها قرار بگیرد و صاحب گواهی‌نامه و اعتبار از سوی فیاپف باشد، باید پرونده‌اش در امور جشنواره‌های آن فدراسیون مورد بررسی قرار بگیرد و درنهایت در مجمع عمومی به رای گذاشته شود. اگر پرونده جشنواره‌ای در مجمع عمومی صاحب اکثریت آرا شود، این اعتباربخشی برایش اتفاق می‌افتد.»
رئیس هیأت رئیسه خانه سینما، این تغییرات پیش آمده در ساختار فیاپف را دلیل محکمی برای بررسی کیفی جشنواره‌ها می‌داند. «به دلیل همین روال برخی از جشنواره‌ها بعد از برگزاری چند دوره، درخواست‌شان را به فیاپف می‌برند تا کیفیت برگزاری‌شان نیز مورد بررسی قرار بگیرد.»
قانون فیاپف، هر تغییری باید تصویب شود
او در ادامه می‌افزاید: «از جمله موضوعاتی که باید در مجمع عمومی به تصویب برسد بحث تغییرات است. زمانی که جشنواره‌ها در فیاپف پذیرفته و در تقویم آن ثبت می‌شوند، نمی‌توانند تغییرات زمانی یا آیین‌نامه‌ای داشته باشند. در شرایطی که تغییری داشته باشند باید به فیاپف اعلام کنند که یا به تصویب برسد یا رد شود در غیر این صورت از فدراسیون خارج می‌شوند. این قاعده حتی در صورتی که جشنواره‌ای در شرایط اضطرار باشد و نیازمند جابه‌جایی زمان برگزاری، هم نیازمند اعلام به فدراسیون بین‌المللی و بررسی از سوی آن‌هاست.»
جشنواره‌های فیاپف، تقویم تاریخی دارند
عسگرپور توضیح می‌دهد: «این قانون به این دلیل است که تاریخ جدید هم‌زمانی با جشنواره دیگری نداشته باشد. درواقع یکی از پارامترهای مهم در فیاپف این است که هر جشنواره ثبت شده‌ای امکان برگزاری پیش از تاریخ خود را ندارد؛ مگر آنکه اجازه جشنواره دیگر را داشته باشد. این یکی از محدودیت‌هایی است که برای تقویم جشنواره‌های فیاپف وجود دارد و همه جشنواره‌های پذیرفته شده در فدراسیون باید به این قانون عمل کنند.»
تصمیم برگزاری همزمان، جشنواره جهانی از فیاپف خارج شد
عسگرپور با اشاره به تصمیم جابه‌جایی زمان برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر که در دولت سیزدهم و بنا به تصمیم مسئولان وقت وزارت ارشاد گرفته شد، عنوان کرد:«پیش از این، جشنواره با تصمیم مسئولان ارشاد و بدون اعلام قبلی به فیاپف، زمان برگزاری‌اش تغییر کرد، آن را در خلال جشنواره ملی فجر برگزار کردند. به همین تناسب ما از فدراسیون خارج شدیم. به همین دلیل دوباره درخواستی برای ثبت جشنواره به فیاپف داده شده است.»
آذرماه، تنها زمان خالی تقویم تاریخ فدراسیون بود
او درخصوص زمان جدید اعلامی رئیس سازمان سینمایی برای زمان برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر مطرح کرد: «جشنواره جهانی فیلم فجر در آخرین دوره مستقل خود، کمی بعد از جشنواره فیلم کن برگزار شد، که به تصویب فیاپف هم رسیده بود. مدیران سازمان سینمایی کنونی در جمع‌بندی‌ای که داشتند به این نتیجه رسیدند که این تاریخ مناسبی برای برگزاری جشنواره نیست.
پس درصدد انتخاب تاریخ دیگری برای جشنواره بودند. تنها تاریخی که در جدول فیاپف وجود داشت، اواخر آبان و ابتدای ماه آذرماه بود؛ البته این تاریخ می‌تواند معایب و محاسن خاص خودش را داشته باشد. به تناسب همین تاریخ درخواست به فیاپف داده شد. زمانی برای بررسی این تاریخ لازم بود تا به بررسی مجمع عمومی و تصویب برسد. زمان بررسی طی شده است و نتیجه آن در نشست سالانه مجمع عمومی در فستیوال کن مشخص خواهد شد.»
تصمیم به برگزاری جشنواره مستقل
عسگرپور در پاسخ به این سوال که با توجه به ارسال درخواست سازمان سینمایی به فیاپف برای حضور در این فدراسیون، به نظر می‌رسد که جشنواره جهانی قرار است به هویت مستقل خود برای همیشه بازگردد، گفت: «به نظر می‌رسد با پیگیری سازمان سینمایی برای این هماهنگی با فیاپف، خواست برای برگزاری مستقل جشنواره بین‌المللی فجر تغییر نخواهد کرد.»
پذیرش فیاپف، اعتبار جهانی در حد کن و برلین
محمدمهدی عسگرپور در پایان با پراهمیت برشمردن این اتفاق، نتیجه مجمع عمومی را اتفاق بزرگی برای سینمای ایران خواند و بیان کرد:« درصورت پذیرش تاریخ برگزاری از سوی فیاپف، جشنواره جهانی فیلم فجر به عنوان یکی از معتبرترین جشنواره‌های جهان شناخته خواهد شد. اعتباری که این جشنواره را در کنار نام 15 جشنواره معتبر جهانی مثل، کن، برلین، ونیز، کارلوی واری و... قرار خواهد داد. این افتخار بزرگی برای سینمای کشور خواهد بود.»
پرونده جشنواره جهانی فیلم فجر در فیاپ
در حاشیه فستیوال کن نماینده ایران به نشست سالانه فیاپ می‌رود
روز گذشته رائد فریدزاده، رئیس سازمان سینمایی بار دیگر از درخواست ثبت جشنواره جهانی فیلم فجر در فیاپ خبر داد. فریدزاده گفت: در نشست سالانه این فدراسیون که در فستیوال کن برگزار خواهد شد، موضوع جشنواره جهانی فیلم فجر هم به بحث گذاشته می‌شود.
رئیس سازمان سینمایی محمدمهدی عسگرپور را نماینده ایران برای حضور در این نشست معرفی کرده و گفته است: درخواست برگزاری برای اوایل آذرماه در اختیار فیاپ قرار گرفته است که به صورت رسمی در این نشست مورد بررسی قرار گرفته و اعلام خواهد شد.
فریدزاده اعلام کرده با وجود انتظار برای این پاسخ اما اقدامات مرتبط با جشنواره متوقف نشده و در حال طی کردن شرایط عادی‌اش است. او گفته: «سایت جشنواره آغاز به کار کرده و درحال ثبت‌نام آثار است. ضمن اینکه در ضمن مشخص دبیر جشنواره پس از بررسی‌های لازم انتخاب و اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
تلاش‌های میرکریمی برای ثبت جشنواره در فیاپف
می‌گفتند این خیال‌پردازی است
رضا میرکریمی که بیشترین دبیری جشنواره جهانی فیلم فجر را به عهده داشته، چهار سال پیش با شنیدن خبر پیوستن جشنواره جهانی فیلم فجر به فیاپف، ابراز خوشحالی کرد: «من چند سال برای این جشنواره زحمت کشیدم. از همان روز اول معتقد بودم ما می‌توانیم یکی از معدود فستیوال‌های استاندارد برتر و از 15 فستیوال برتر رقابتی دنیا هستیم.»
میرکریمی حضور جشنواره توسط فیاپف را گذر از هفت خان رستم خوانده و گفته بود: «برای کسانی که با این حوزه آشنا نیستند، می‌گویم که قریب به ده هزار جشنواره در دنیا وجود دارد. پس وقتی صحبت از حضور «فجر» در جمع 15 جشنواره برتر می‌کنیم، یعنی اینکه از هفت خان سخت سنجش در طی چند سال رد شده‌ایم تا به این نقطه برسیم و این اتفاق فرخنده مسئولیت ما را برای نگه داشتن این استاندارد و استمرار آن سنگین‌تر می‌کند که من این موضوع را به جامعه سینمایی تبریک می‌گویم.»
میرکریمی آن سال تشریح کرده بود که، پیوستن به فیاپف یک پروسه زمان‌بر است. «من سه سال نماینده فیاپفف را با رایزنی اینجا آوردم، او همه ارزیابی‌ها را انجام داد که البته همه آن‌ها مثبت بود. ما فقط اختلاف دیدگاهی درباره زمان برگزاری داشتیم که حالا با تغییر زمان برگزاری این موضوع مرتفع شد و جشنواره به ثبت رسید.»
میرکریمی گفته بود پیوستن به فیاپفف از منظر گروهی خیال‌پردازی بود. «خیلی از دوستان منتقد به صحبت‌های من، مدعی بودند که این یک خیال‌پردازی است و اتفاق نخواهد افتاد. مشکل ما تنها زمان برگزاری است. یک بهانه بیشتر برای این ثبت وجود نداشت که در عمل ثابت شده که حرف‌هایی که می‌زدیم، درست بوده است.»
میرکریمی در پایان گفت: «واقعا برای این جشنواره خوشحالم، چون وقتی یک رویداد فرهنگی به شکل متناوب و مستمر بیش از سی سال برگزار می‌شود، دیگر تبدیل به یک میراث فرهنگی و آیینی می‌شود پس باید از آن حراست کرد چون دیگر متعلق به یک نسل نیست. اینکه حالا ما جزو آن 15 جشنواره برتر دنیا شده‌ایم باید حرف جدی داشته باشیم و این موضوع کارمان را برای آینده سخت می‌کند.»
