پیشمرگ هیتلر

روزنامه هفت صبح| مارگوت ولک تنها بازمانده از پانزده پیشمرگ هیتلر بود. سالیان سال هیچ حرفی درباره کاری که روزگاری به آن مشغول بود به زبان نیاورد، اما سرانجام در روزهای پایانی عمر از راز بزرگ خود پرده برداشت و اعتراف کرد که در مقامِ پیشمرگ پیشوا خدمت کرده است.

همین اعتراف، الهام‌بخش روزلا پوستورینو در نوشتن رمان پیشمرگ هیتلر شد. نویسنده به دنبال مارگوت می‌گردد و سرانجام نشانی او را پیدا می‌کند اما همان روزی که برایش نامه می‌فرستد، پیشمرگ آخرین نفس زندگی‌اش را می‌کشد: «خیلی سرخورده شده بودم.

فکر می‌کردم دیگر حق ندارم این داستان را روایت کنم چون آلمانی نبودم و نه جنگ را تجربه کرده بودم و نه روزگارِ دیکتاتور را. اما بالاخره دست به‌کار شدم چون یک پرسش آزارم می‌داد: اگر من جای او بودم چه می‌کردم؟» او برای اینکه بهتر با قهرمان رمانش همذات‌پنداری کند تصمیم می‌گیرد اسمش را بگذارد رُزا؛ نزدیک به اسم کوچک خودش، روزلا، که پدر و مادر سبزی‌فروشش انتخاب کرده بودند:

«گمان می‌کنم چه‌بسا همه مثل مارگوت تصمیم می‌گرفتند. از طرفی می‌خواستم حقارت‌ها و ترس‌ها و همچنین اشتیاق‌ها و نیازها و شهامتم را در موقعیتی خطیر تصور کنم.» بدین‌ترتیب پوستورینو به روایت داستانی می‌پردازد که در دو سال پایانی رایش سوم می‌گذرد.

پوستورینو می‌گوید گرچه رمانش روایت قصه‌ای از گذشته است، می‌تواند راوی دردهای امروز جهان هم باشد. روزلا پوستورینو اکنون در رم زندگی می‌کند. سه رمان نخستین او جوایز متعددی در ایتالیا به‌ دست آورده. این رمان توسط ابوالفضل‌الله‌دادی و از سوی نشر نو چاپ شده است.

‌

حیات چیست؟

زیست‌شناسان اغلب از صحبت‌کردن درباره مفاهیم بزرگ و نظریه‌های کلی طفره می‌روند. اما کتاب حیات چیست؟ پنج ایده بزرگ در زیست‌شناسی می‌خواهد از دید علم زیست‌شناسی به این پرسش بزرگ پاسخ دهد. پنج ایده‌ای که در این کتاب شرح داده می‌شود، عبارت‌اند از: «سلول»، «ژن»، «تکامل از طریق انتخاب طبیعی»، «حیات به مثابه شیمی» و «حیات به مثابه اطلاعات».

نویسنده در این کتاب ضمن توضیح‌ دادن درباره اینکه آن‌ها از کجا پیدای‌شان شده است، چرا اهمیت دارند و چگونه بر روی هم تأثیر می‌گذارند، می‌خواهد نشان بدهد که آن‌ها هنوز هم براساس کشفیات جدید دانشمندان ــ ‌که در سرتاسر دنیا صورت می‌گیرد ‌ــ بیش از پیش در حال تغییر و تحول هستند. همچنین می‌خواهد به شما نشان بدهد که درگیرِ اکتشافات علمی بودن، چه طعم و مزه‌ای دارد.

بنابراین دانشمندانی را به شما معرفی می‌کند که این پیشرفت‌ها را رقم زدند. در ضمن نویسنده داستان‌هایی از تجارب تحقیقاتی خودش را تعریف می‌کند و از حدس و گمانه‌زنی‌ها، نومیدی‌ها، خوش‌شانسی و لحظاتِ کمیاب اما شگفت‌انگیزی از فکر بکرهای یکسره جدیدی بگوید. در سال‌ها و دهه‌های پیش رو، زیست‌شناسی به طور روز افزونی در انتخابِ اینکه مردم چگونه زندگی کنند، ما را یاری خواهد رساند.

این کتاب بعضی از این کاربردهای دانش زیست‌شناسی و بده و بستان‌های دشوار، عدم قطعیت اخلاقی و تبعاتِ ناخواسته احتمالی‌شان را شرح می‌دهد. اما در ابتدا به این سوال جواب می‌دهد که حیات چیست و چگونه کار می‌کند. این کتاب نوشته پل نرس، توسط کاوه فیض‌اللهی ترجمه و به همت نشر نو چاپ شده است.

‌

رئالیست‌ها

چرا رمان می‌‌خوانیم؟ بی‌‌تردید یکی از انگیزه‌‌هایی که ما را به‌سمت خواندن رمان می‌‌کشاند تجربه لذت‌‌های گوناگون است. هرقدر هم که خود را فرهیخته بپنداریم، این واقعیتی انکار‌ناپذیر است. طیف وسیعی از خوانندگان در پی تجربه همان لذتی هستند که بشر مدت‌‌ها پیش، آن هنگام که لب به سخن گفتن گشود، تجربه‌‌اش کرد؛ لذت گوش کردن به قصه‌‌ها و دنبال کردن ماجراهایی که در آنها رخ می‌‌دهد.

یکی از مشخصه‌‌های رمان‌‌های بزرگ هم برانگیختن همین حس اشتیاق در وجود خواننده است. رمان‌‌های رئالیستی بزرگ، جهان را از منظری خاص به ما نشان می‌‌دهند. این رمان‌‌ها متأثر از همان جامعه‌‌ای هستند که شخصیت‌‌هاشان را در دل خود جای داده است.

جهانی که از دریچه این آثار برای ما آشکار می‌‌شود، واقعیت‌‌های ملموس آن و جلوه‌‌های گوناگون‌اش از لحاظ هنری اهمیت زیادی دارد، چرا که نویسنده نه‌‌تنها تصویری از مردم را منعکس می‌‌کند (این تصویر با توجه به توانایی‌‌های رمان‌‌نویسان مختلف به شکل‌‌های گوناگون ارائه می‌‌شود)، بلکه دانش روان‌‌شناختی و درک شناختی خود را نیز به کار می‌‌گیرد تا آنها را به‌‌طور کامل به خواننده بشناساند.

هر دوِ این ویژگی‌‌ها در رمان‌‌های رئالیستی یافت می‌‌شود. «سی. پی. اسنو» نیز در کتاب «رئالیست‌ها: هشت چهره» همین رویه را در پیش می‌گیرد و با بررسی ابعاد مختلف زندگی و شخصیت دیدگاه‌های هشت نویسنده به خواننده کمک می‌کند شناخت عمیق‌تری از آنان به دست آورد. کتاب «رئالیست‌ها: هشت چهره» نوشته سی. پی. اسنو با ترجمه اکرم رضایی بایندر به همت نشر نو چاپ و به تازگی روانه بازار کتاب شده است.

‌

مسافر و مهتاب

آنتال صرب را از مهم‌ترین نویسندگان مجار در قرن بیستم می‌دانند. او آدمی بود بس پرکار و در همان چند صباح عمر کارها کرده کارستان: از انگلیسی و فرانسه و ایتالیایی کتاب ترجمه کرده، مقالات و پژوهش‌های متعددی درباره ادبیات و نویسندگان اروپایی به سرانجام رسانده، در 32 سالگی، رئیس فرهنگستان ادب مجارستان بوده

استاد ادبیات دانشگاه سگد بوده، چندین رمان نوشته که از آن میان مسافر و مهتاب (۱۹۳۷) شاهکارش محسوب می‌شود، دو بار مهم‌ترین جایزه ادبی مجارستان، جایزه بامگارتن را دریافت کرده (۱۹۳۵ و ۱۹۳۷)، در سال ۱۹۴۱ کتاب ارزشمند تاریخ ادبیات جهان را به رشته تحریر درآورده که هنوز هم معتبر است. از آنجا که آنتال صرب، اصل و نسب یهودی داشت، در سال ۱۹۴۴ که مجارستان به اشغال آلمان درآمد باید برای نجات جانش جلای وطن می‌کرد، اما ماند و رمان آخرش را نوشت که چون مثل یهودیان ممنوع‌القلم بود به اسم ترجمه‌ای از کتابی انگلیسی منتشر شد.

اما سرآخر آتش یهودی‌ستیزی دامنش را گرفت، اواخر سال ۱۹۴۴ به اردوگاه کار اجباری فرستاده شد. پیش از پایان جنگ جهانی دوم هم در سال ۱۹۴۵ در همان اردوگاه کشته و همراه دیگرانی در گوری دسته‌جمعی به خاک سپرده شد.

«مسافر و مهتاب» از مشهورترین رمان‌های ادبیات معاصر مجارستان، از آنجا آغاز می‌شود که زوجی برای ماه عسل وارد ایتالیا می‌شوند. با ورود به ونیز گذشته دوباره جان می‌گیرد، خاطرات دوران نوجوانی و عصیانگری و حلقۀ دوستان قدیمی زنده می‌شوند. این رمان با ترجمه فرناز حائری توسط نشر نو چاپ شده است.