این ۱۲ نفر!

روزنامه هفت صبح، محمد صابری| تاریخ در ظاهر چیزی از جنس «گذشته» است اما واقعیت این است که نگاه درست به آن می‌تواند بخش عمده‌ای از «امروز» را هم در خود بگنجاند. شاید به همین دلیل هم همواره شخصیت‌ها و رویدادهای تاریخی، جذابیت ویژه‌ای برای روایت داشته‌اند. سهم روایت‌های تاریخی از سینمای ایران هم همواره سهمی قابل‌توجه بوده است.

 

از ابتدای امسال و در حالی‌که چرخه اکران زیر سایه سنگین فیلم‌های کمدی قرار داشته، تا‌کنون 8 فیلم روانه پرده شده‌اند که قصه‌شان، نه در زمان حال که در مقطعی از گذشته روایت شده است. فیلم‌هایی که البته از زاویه تعریف ژانری نمی‌توان آن‌ها را در یک دسته قرار داد و تنها وجه مشترک‌شان همین «نگاه به گذشته» است.

 

پرداختن به تاریخ معاصر، در سال‌های اخیر به‌صورت ویژه‌تر در دستور کار سینماگران ایرانی قرار گرفته و این فرصتی ویژه برای آزمون و خطا در مسیر انعکاس ناگفته‌های تاریخی بر پرده نقره‌ای است. فیلم «پالایشگاه» این روزها با داستان مرتبط با سال‌های جنگ به اکران درآمده و همزمان اکران عمومی «ضد» با روایتی مرتبط با فعالیت‌های تروریستی گروهک منافقین در دهه 60 روی پرده است.

 

به بهانه اکران این آثار، روایت‌های تاریخی فیلم‌های اکران‌شده از ابتدای امسال در سینما را، از منظر شخصیت‌های شاخص‌شان مورد بازخوانی قرار داده‌ایم. این 12 شخصیت، به انتخاب سینماگران، از دل تاریخ معاصر ایران، به امروز ما فراخوانده شده‌اند تا در تاریکی سینما به تماشای قصه‌ها و دغدغه‌های‌شان بنشینیم.

 

اسماعیل/ فسیل/ بهرام افشاری

قصه کاراکتر چه بود؟
اسماعیل عضو یک گروه موسیقی است که در سال‌های قبل از انقلاب با آثار کوچه‌بازاری به شهرت رسیده و به دلیلی آلوده به جریانات سیاسی می‌شود. این گروه برای عبور از بحرانی که در آن گرفتار شده ناگزیر از همکاری با ساواک می‌شود. اما آنچه اسماعیل را تبدیل به قهرمان اصلی داستان می‌کند، به کما رفتن و به هوش آمدنش، بعد از پیروزی انقلاب است.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
طبیعتا نباید انتظار داشت که داستان فیلمی از جنس «فسیل» ارتباطی مستقیم با مستندات تاریخی داشته باشد. فیلم اساسا برپایه یک تخیل شکل گرفته و تنها نسبتش با اصل وقایع و شخصیت‌های تاریخی، ارجاعات بامزه به آن‌هاست، از خوانندگان کاباره‌ای گرفته تا گروهک منافقین! اسماعیل هم در این فضا یک کاراکتر کاملا خیالی است.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
بهرام افشاری با ایفای نقش اسماعیل در «فسیل» یکی از موفق‌ترین تجربه‌های خود در سینما را به ثبت رساند. توانمندی او در ایجاد موقعیت‌های کمیک در کنار درک درست کاراکتر، زمینه‌ساز ضریب پیدا کردن موفقیت فیلم شد و همزمان افشاری را هم به یکی از بازیگران تعیین‌کننده در گیشه تبدیل کرد.

چقدر به‌چشم آمد؟
تکلیف بازیگر اصلی فیلمی که بالغ‌بر 7 میلیون مخاطب را به سینما کشانده، مشخص است! افشاری، بی‌شک خوش‌توفیق‌ترین بازیگر امسال سینمای ایران بود که این روزها مشغول ساخت اولین فیلم خود در مقام کارگردان است و احتمالا با شمایلی متفاوت در جشنواره فجر حضور داشته باشد.

 

محمد بروجردی/ غریب/ بابک حمیدیان

قصه کاراکتر چه بود؟
محمد بروجردی از فرماندهان شاخص جنگ است که در مقطعی از دهه 60، به‌واسطه بروز غائله برخی گروهک‌ها و گروه‌های سیاسی در منطقه کردستان، عازم این استان می‌شود تا بنابر فرمان حضرت امام(ره) آتش اختلافات و فتنه‌ها را در آن منطقه خاموش کند. فیلم «غریب» همان‌طور که از عنوانش مشخص است، تلاش دارد تصویری از تنهایی این فرمانده تاریخ‌ساز در آن مقطع بحرانی ارائه کند.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
فیلم‌هایی که از یک شخصیت و یا واقعه تاریخی اقتباس می‌شوند، ناگزیر باید نسبتی تعیین‌شده و استاندارد با مستندات تاریخی داشته باشند. حامد عنقا در نگارش فیلمنامه «غریب» حداکثر تلاش خود را برای روایت تاریخ، متناسب با شرایط امروز داشته است. کاراکتر محمد بروجردی هم از این منظر، نسخه‌ای به‌روز شده نسبت به کاراکتر واقعی این شهید محسوب می‌شود.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
بابک حمیدیان در نقش محمد بروجردی در «غریب» درخشیده است. نقشی که به نقل محمدحسین لطیفی، کارگردان «غریب»، حمیدیان سال‌ها آرزوی ایفای آن را داشته و گویی به بهترین شکل این آرزو را برآورده کرده است. یکی از اصلی‌ترین برگ‌برنده‌های فیلم، شخصیت جان‌دار و تأثیرگذار شهید بروجردی است.

چقدر به‌چشم آمد؟
هرچند نقش‌آفرینی درخشان بابک حمیدیان از سوی داوران جشنواره فیلم فجر، به‌کل نادیده گرفته شد اما از همان ایام جشنواره، این نقش، به‌صورت ویژه موردتحسین رسانه‌ها و منتقدان قرار گرفت و در چرخه اکران عمومی هم مخاطبان به‌خوبی از این فیلم استقبال کردند.

 

کاک شوان/ غریب/ مهران احمدی

قصه کاراکتر چه بود؟
قهرمان اصلی «غریب» شهید بروجردی است و مطابق قواعد درام و فیلمنامه‌نویسی، برای ارائه درست تصویر یک قهرمان باید ضدقهرمانی جان‌دار و باورپذیر در مقابل او ترسیم کرد. کارکرد کاراکتر کاک شوان هم ایجاد همین دوقطبی است. او کاراکتری مسحور قدرت و بی‌رحم است که به‌راحتی دستش به خون نزدیک‌ترین افرادش آلوده می‌شود، چه رسد به دشمنان و حتی مردمان عادی!

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
برخی کاک شوان را ملهم از یکی از فرماندهان واقعی کومله که نقشی کلیدی در بحران‌های کردستان داشته دانستند اما فیلم اصراری برای این مطابقت تاریخی ندارد. گویی عنقا در شخصیت‌پردازی این کاراکتر تلاش داشته مجموعه‌ای از ویژگی‌های معاندان بروجردی در آن مقطع تاریخی را در یک شخصیت خلاصه کند. در عین حال نمی‌توان این کاراکتر را بی‌نسبت با تاریخ دانست.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
محمدحسین لطیفی در گفت‌وگویی بازی مهران احمدی در «غریب» را حیرت‌انگیز توصیف کرده است و باید اعتراف کنیم چندان هم بیراه نگفته است. احمدی که همواره در انتخاب نقش‌های خاص و متفاوت، سرآمد بوده است، این‌بار هم در انتخاب و هم در اجرا سنگ‌تمام گذاشته است.

چقدر به‌چشم آمد؟
کیفیت نقش‌آفرینی مهران احمدی و فرهاد قائمیان که به ظاهر ایفای نقش‌هایی فرعی‌تر را در داستان برعهده داشتند، زیر سایه درخشش بابک حمیدیان در نقش اصلی نادیده ماند و کمتر قدر دید اما واقعیت این است که هر دو این بازیگران، تأثیری غیرقابل انکار در کیفیت «غریب» داشته‌اند.

 

آیت‌الله مشکاتیان/ مصلحت/ فرهاد قائمیان

قصه کاراکتر چه بود؟
برگ برنده اصلی فیلم «مصحلت» داستان جسورانه آن بود، داستانی با محوریت شخصیتی به‌نام آیت‌الله مشکاتیان که از مقامات ارشد قضایی در سال‌های ابتدایی بعد از انقلاب است و حالا فرزندان به‌واسطه شلیک مستقیم، باعث مرگ یکی از مردم عادی در جریان اعتراضات خیابانی شده است. حالا اطرافیان آیت‌الله تلاش دارند با این استدلال که مصحلت بر حفظ آبروی مقامات نظام است، مسیر پرونده را به انحراف بکشانند‌!

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
بعد از رونمایی فیلم در جشنواره فیلم فجر، برخی تلاش کردند برای داستان آن مابه‌ازایی تاریخی پیدا کنند. به‌خصوص که ماجرای مشابهی در سال‌های ابتدایی انقلاب درباره فرزند یکی از روحانیان بلندپایه اتفاق افتاده بود و از این منظر می‌شد نشانه‌هایی از یک اقتباس تاریخی را در روایت فیلم دید، اما سازندگان فیلم زیربار آن نرفتند، شاید اینگونه به مصلحت فیلم بود!

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
فرهاد قائمیان امسال دو نقش‌آفرینی درخشان را روی پرده سینما داشت. یکی در نقش یکی از شهدای ارتش در فیلم «غریب» و دیگری همین نقش آیت‌الله مشکاتیان در فیلم «مصلحت». قائمیان به‌خصوص در این فیلم، به‌خوبی استیصال یک روحانی در دوراهی مصلحت و عدالت را به تصویر کشیده است.

چقدر به‌چشم آمد؟
خیلی کمتر از آنکه انتظار می‌رفت، نقش‌آفرینی فرهاد قائمیان در فیلم «مصلحت» دیده شد و موردتوجه قرار گرفت. واقعیت این است که شرایط نامناسب اکران فیلم و عملکرد نه‌چندان موفق آن در گیشه هم در این نادیده ماندن بی‌تأثیر نبوده است.

 

بازپرس جلالی/ مصلحت/ وحید رهبانی

قصه کاراکتر چه بود؟
در فرآیند بررسی پرونده‌های قضایی در روایت «مصلحت» یکی از ارکان همین دستگاه قضا، متوجه بروز یک اختلال می‌شود و تا مرز افشاگری پیش می‌رود. این کاراکتر کسی نیست جز بازپرس حسین جلالی. او یک فرد انقلابی و در عین حال آرمان‌گراست که تأکید دارد هیچ مصلحتی نمی‌تواند مانع از اجرای درست عدالت شود. او حتی تا پای تهدید خانواده هم پیش می‌رود اما از آرمان عدالت‌خواهی دست نمی‌کشد.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
بازپرس جلالی هم مانند آیت‌الله مشکاتیان، مابه‌ازای تاریخی مستقیم و معینی نداشته است اما قطعا طراحی چنین شخصیتی بی‌تناسب با واقعیت‌های تاریخی هم نبوده است. البته به‌نظر می‌رسد حسین دارابی در طراحی این شخصیت، تمام چهار دهه بعد از انقلاب را مدنظر داشته و حتی تلاش کرده این شخصیت بی‌تناسب با دنباله جریانات عدالت‌خواهی در جامعه امروز هم نباشد.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
وحید رهبانی بازیگری برخاسته از تئاتر است که در سال‌های اخیر توانایی ویژه‌ای در ایفای نقش‌های آرمان‌خواه، پیدا کرده است. خودش در جایی، کاراکتر بازپرس جلالی را به نوعی پدر کاراکتر «محمد» در سریال «گاندو» توصیف کرده و این دو شخصیت را در ادامه هم دانسته است. بازی او در هر دو نقش هم موفق بوده است.

چقدر به‌چشم آمد؟
به همان اندازه که «مصلحت» در هزارتوی اکران و زیر سایه سنگین فیلم‌های کمدی، فرصت عرض‌اندام پیدا نکرد، طبیعتا بازی بازیگرانش هم نادیده مانده اما رهبانی برای این نقش توانست نامزدی سیمرغ بازیگری را به‌دست آورد.

 

یگانه/ دسته دختران/ نیکی کریمی

قصه کاراکتر چه بود؟
داستان «یگانه» بر روی کاغذ، یکی از تراژیک‌ترین داستان‌هایی است که می‌توان درباره سرنوشت یک زن در سایه جنگ روایت کرد. زنی که دو فرزندش در مقابل چشمانش در آتش سوخته‌اند و حالا چشم بر دنیا و دست از جان شسته، بی‌محابا به میدان جنگ زده است تا نقشی در دفاع از شهرش داشته باشد. او رهبری و هدایت «دسته دختران» را در فیلم، برعهده دارد.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
فیلمنامه «دسته دختران» را نمی‌توان یک اقتباس به معنای مرسوم آن دانست. فیلم از یک داستان، موقعیت و یا کاراکترهای واقعی اقتباس نشده اما هر یک از شخصیت‌ها در داستان، ملهم از ترکیبی از کاراکترهای واقعی هستند و تلاش شده بخشی از جامعه را نمایندگی کنند. فیلم اتفاقا در همین مرحله نشانه‌گذاری، بخشی از اثرگذاری تاریخی خود را از دست داده است.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
به سختی می‌توانیم آخرین باری را که حضور نیکی کریمی در مقابل دوربین را تحسین کرده‌ایم، به‌یاد بیاوریم! کریمی بازیگری تأثیرگذار در دهه 70 بود که آرام‌آرام از روزهای اوج خود فاصله گرفته و باید اذعان کنیم که در سال‌های اخیر، در پشت دوربین و در مقام کارگردان، عملکرد موفق‌تری داشته است. «دسته دختران» گواهی برای تأیید این گزاره است.

چقدر به‌چشم آمد؟
باید اعتراف کنیم که نیکی کریمی در این نقش کمی زیادی به‌چشم آمد، البته از منظر تأثیر منفی‌ای که کیفیت نقش‌آفرینی‌اش بر کلیت فیلم گذاشته بود!

 

اسیر گمنام/ شماره 10/ مجید صالحی

قصه کاراکتر چه بود؟
کاراکتر اصلی فیلم «شماره10» هیچ نام و نشانی ندارد. او یکی از اسرای ایرانی است که در اردوگاهی مخفی در کشور عراق تحت سخت‌ترین فشارها و شکنجه‌ها از سوی حزب بعث، قرار داشتند. اسیر شماره 10 حالا تصمیم به فرار از اردوگاه و رساندن فهرست اسرای ایرانی به نهادهای بین‌المللی گرفته.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
داستان «شماره 10» برگرفته از روایتی واقعی اما از تاریخ جنگ است؛ ماجرای تنها اسیر ایرانی که موفق به فرار از اردوگاه‌های مخفی بعث شد و توانست اطلاعات مربوط به شمار زیادی از اسرای ایرانی را به مراجع بین‌المللی برساند و زمینه‌ساز تغییر وضعیت آن‌ها شود. این فیلم هم در تیتراژ پایانی از تمهید خاطره‌گویی مستند کاراکترهای واقعی بهره گرفته است که تأثیرگذاری روایتش را بیشتر کرده است.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
مجید صالحی سال‌ها با نقش‌های کمدی، شمایلی تثبیت‌شده در حافظه مخاطبان پیدا کرده بود اما در چند سال اخیر با چرخش به سمت نقش‌های جدی، توانمندی‌هایش بیشتر به‌چشم آمده است. «شماره 10» از این منظر اتفاقی مهم در کارنامه صالحی بود که به‌خوبی از پس آن برآمد.

چقدر به‌چشم آمد؟
مجید صالحی در همان ایام جشنواره فجر به‌واسطه ایفای نقش در «شماره 10» موردتحسین منتقدان و اصحاب رسانه قرار گرفت و در پایان آن رویداد هم توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگری را به‌دست آورد. فیلم اما به دلیل عرضه نامناسب، در چرخه اکران به خوبی دیده نشد.

 

حسن خشنود/ گیجگاه/ حامد بهداد

قصه کاراکتر چه بود؟
مهمترین وجه تمایز «گیجگاه» با دیگر فیلم‌های این پرونده، بازه تاریخی آن است؛ دهه 70 به جای دهه 60. حسن خشنود معلم ادبیاتی است که همزمان علاقه شدیدی به ورزش‌های رزمی هم دارد. او در تلاش است تا آموخته‌های خود در این دو حوزه را با هم تلفیق کند و حتی در این راستا کتاب هم منتشر کرده است. حسن دل‌بسته مادر مطلقه یکی از شاگردانش می‌شود.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
در ترکیب شخصیت‌هایی که در این پرونده به آن‌ها پرداخته‌ایم، شاید بتوان شبیه‌ترین کاراکتر به حسن خشنود در فیلم «گیجگاه» را، کاراکتر اسماعیل در «فسیل» دانست! نه به این دلیل که فیلم عادل تبریزی هم حال و هوایی شبه‌کمدی دارد بلکه بیشتر به این دلیل که هر دو فیلم، زاییده خیال سازندگان هستند و شخصیت‌ها در آن‌ها بیشتر کارکردی نمادین دارند تا تاریخی.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
حامد بهداد، ارتباطی فراتر از یک نقش معمولی با حسن خشنود برقرار کرده و علاقه بسیار ویژه‌ای به «گیجگاه» دارد. او به نسبت تجربه‌های جدی‌اش در سینما، در این نقش کمدی هم موفق ظاهر شده است. بازی حامد بهداد در کنار باران کوثری، اصلی‌ترین پشتوانه این فیلم برای توفیق در گیشه بود.

چقدر به‌چشم آمد؟
فیلم هرچند در فرصت رونمایی در جشنواره فیلم فجر، حضوری معمولی را تجربه کرد و چندان به چشم نیامد اما در بازه اکران عمومی، به‌رغم محدودیت‌هایی که برای تبلیغات داشت، به‌خوبی دیده شد.

 

سعید/ ضد/ مهدی نصرتی

قصه کاراکتر چه بود؟
شخصیت اصلی داستان فیلم «ضد» سعید است. جوانی که در دوران دانشجویی، سودای فعالیت‌های سیاسی او را به جریان انقلابیون پیوند زده و در مسیر همین هیجانات انقلابی، آرام‌آرام جذب گروهک منافقین شده است. او حالا فراتر از یک عضو ساده در ساختار منافقین یا همان سازمان مجاهدین خلق، به‌عنوان یک فرد نفوذی به بدنه مهمترین ارکان نظام جمهوری اسلامی ورود کرده و مقدمات خراب‌کاری‌ها را فراهم می‌آورد.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
حرف و حدیث درباره اینکه کاراکتر سعید ما به‌ازای کدام شخصیت در تاریخ معاصر بوده است، از همان ایام رونمایی فیلم در جشنواره فجر آغاز شد. به‌خصوص که بنابر روایت فیلم، این شخصیت نقشی کلیدی در توطئه بمب‌گذاری تروریستی در ساختمان مرکزی حزب جمهوری داشته است. در عین حال اما فیلم چنین ادعایی را درباره کاراکتر سعید ندارد. می‌توان گفت «سعید» شمایلی از یک طیف افراد، در بستر تاریخ است.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟ 
مهدی نصرتی مسیر عجیبی را دارد در دنیای بازیگری طی می‌کند. اولین فیلم او «لباس شخصی»‌ هنوز در توقیف است و دومین نقش‌آفرینی‌اش هم در «ضد»‌ بعد از دو سال، فرصت اکران عمومی پیدا کرده است. او در این فاصله ایفای نقش اصلی سریال «سوران»‌ را برعهده گرفت تا ابتدا در قاب تلویزیون دیده شود.

چقدر به‌چشم آمد؟
مهدی نصرتی در فیلم «ضد» نقش‌آفرینی قابل‌قبولی داشت و اتفاقا برای همین نقش‌آفرینی نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگری هم شد.

 

ناصر/ ضد/ نادر سلیمانی

قصه کاراکتر چه بود؟
شخصیتی مرموز و پیچیده در روایت فیلم «ضد» است که بنابر شواهد ارائه شده در داستان، می‌توان او را یکی از سران ارشد تیم‌های اجرایی در بدنه سازمان منافقین دانست. کاراکتر ناصر هدایت‌گر اصلی اقداماتی است که شخصیت اصلی داستان رقم می‌زند و به‌نوعی حلقه اتصال او با اتاق‌فکرهای منافقین و تصمیم‌سازان این سازمان مخوف محسوب می‌شود. به همین دلیل شمایلی پدرخوانده‌طور در فضاسازی سینمایی فیلم از او ارائه شده است.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟
تهیه‌کننده «ضد» در جایی گفته بود که شخصیت ناصر مابه‌ازای تاریخی دارد اما نویسنده فیلمنامه آن را تأیید نمی‌کند. اما آنچه واضح است این‌که شبکه فعالیت نیروی انسانی در ساختار گروهک منافقین، قطعا مهره‌‌هایی از جنس ناصر را در خود داشته است و نمی‌توان گفت طراحی این کاراکتر و جنس تأثیرگذاری‌اش بر اتفاقات، از اساس بی‌تناسب با مستندات تاریخی است.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟
در همین پرونده، علاوه‌بر این نقش از دیگر نقش‌آفرینی نادر سلیمانی نوشته‌ایم. بازیگری که حالا می‌توان در کنار کارنامه پربارش در حوزه طنز، حالا در حال تکمیل ویترینی از نقش‌های جدی و ماندگار در کارنامه حرفه‌ای خود است. نادر سلیمانی در «ضد» یکی از بهترین نقش‌آفرینی‌هایش را به یادگار گذاشته است.

چقدر به‌چشم آمد؟ 
نادر سلیمانی بعد از سال‌ها نقش‌آفرینی در سینما و تلویزیون، بالاخره به‌واسطه ایفای نقش در «ضد» بود که مورد تحسین داوران جشنواره فجر قرار گرفت و توانست سیمرغ بهترین بازیگری را شکار کند.

 

کیان شیرانی/ پالایشگاه/ بانیپال شومون

قصه کاراکتر چه بود؟
داستان «پالایشگاه» که با نام «گل‌های باوارده» در جشنواره فجر رونمایی شده بود، روایتی از دلاورمردی گروهی از پرسنل صنعتی پالایشگاه آبادان در روزهای آغازین جنگ است. مردانی که جلوی یک تصمیم برای تخریب پیش‌دستانه پالایشگاهی که در معرض اشغال دشمن است، ایستادگی کرده و با توان و دانش فنی خود، مسیری برای نجات این میراث گرانقدر، فراهم می‌آورند. کیان شیرانی، یکی از سردمداران این جریان است.

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟ 
فیلم «پالایشگاه» تیتراژی در پایان دارد که بیراه نیست اگر بگوییم تأثیرگذاری‌اش بیش از خود فیلم است! این تیتراژ به روایت مستند تمام اتفاقاتی که در طول فیلم شاهد بودیم اختصاص دارد و همان افرادی که در واقعیت این اقدامات ویژه را رقم زده بودند، به روایت آن رو به دوربین می‌پردازند. از این منظر فیلم نسبتی مستحکم با واقعیت‌های تاریخی دارد.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟ 
شخصیت‌های «پالایشگاه» مانند حوادث و اتفاقات طول فیلم، از اساس دچار اشکال هستند و فیلم با مشکل جدی فیلمنامه مواجه است. طبیعتا بانیپال شومون که از بازیگران توانمند سینما و شبکه خانگی در سال‌های اخیر بوده است، بر پایه یک فیلمنامه ناقص امکان اجرای تأثیرگذار این نقش را نداشته است.

چقدر به‌چشم آمد؟ 
مهرداد خوشبخت در مقام کارگردان فیلم «گل‌های باوارده» در نشست خبری جشنواره، نسخه به نمایش درآمده از فیلم خود را «مزخرف» توصیف کرد! طبیعتا انتظاری نمی‌توان داشت که در متن چنین فیلمی، بازی بازیگران به چشم بیاید!

 

ناخدا ساعد/ پالایشگاه/ نادر سلیمانی

قصه کاراکتر چه بود؟ 
داستان تک‌خطی ناخدا ساعد، تا حدودی شاید کلیشه‌ای به نظر برسد، اما گیراترین خرده‌روایت را در پیکره کلی فیلم «پالایشگاه» شکل داده است. ناخدایی خلافکار و سابقه‌دار که به دلیل تخصص و توانمندی‌اش در هدایت لنج، برای یک عملیات حیاتی به تنها گزینه مدافعان شهر آبادان تبدیل و اینگونه پایش به داستان باز می‌شود. او به‌صورت موقت از زندان آزاد می‌شود تا در ازای دریافت پول، در عملیات مشارکت کند!

نسبتش با فضای تاریخی فیلم چه بود؟ 
کاراکترهایی از جنس «ناخدا ساعد» معمولا کارکردی نمادین در فیلم‌ها دارند. اینکه این ناخدا مابه‌ازای تاریخی نداشته، کاملا مشخص است اما افرادی را نمایندگی می‌کند که در عین خلافکاری خرده‌ حساب‌ و کتابی میان خود و خدای‌شان دارند که در مقاطعی آن‌ها را تبدیل به قهرمان می‌کند. از همین منظر هم می‌توان گفت این کاراکتر، بی‌نسبت با واقعیت تاریخ نیست.

عملکرد بازیگرش چگونه بود؟ 
نادر سلیمانی این‌بار هم در یک نقش جدی خوش درخشیده است. از نظر زمانی و در قیاس با دیگر بازیگران «پالایشگاه»، سلیمانی کمترین حضور را در مقابل دوربین دارد اما به‌واسطه درک درستی که از این کاراکتر داشته، تأثیرگذارترین نقش‌آفرینی را هم در فیلم دارد.

چقدر به‌چشم آمد؟ 
تقریبا می‌توان گفت، اصلا به‌چشم نیامد! متأسفانه فیلم «پالایشگاه» که با نام «گل‌های باوارده» در جشنواره فیلم فجر حضور داشت، آنقدر درگیر حواشی شد که متن و جزئیات آن نه در جشنواره و نه در اکران، چندان دیده نشد.