دیپلماسی یا قابوسنامه؟ | پیامهای عجیبی که در ایران از تنش بین ترامپ و زلنسکی استخراج میشود!

مگر رهبر کره شمالی در دیدارهای تغزلی(!)اش با ترامپ تحقیر شد؟
هفت صبح| استخراج پیام از دعوای ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید در کشور ما ابعاد شگفت انگیزی پیدا کرده است. مدام سخنان و ایدههای متفاوتی مطرح میشود در مورد پیامهایی که از این اتفاق میشود درک کرد و به شکل عجیبی اکثر این ایدهها ربطی به سیاست و دیپلماسی ندارند و بیشتر از تمثیلهای اخلاقی و حکمی سود میبرند. مطمئنا این ماجرا مثل هر اتفاق مهم سیاسی، دارای یک فرامتن قدرتمند است اما کدام فرامتن؟
من به خاطر سوابق تاریخی طرفدار زلنسکی نبودم و نیستم. ناخودآگاه من، در مقابل این مرد جبهه میگرفت اما اتفاقی که در کاخ سفید افتاد نمیتواند در مفهوم «پس مذاکره با آمریکا فایدهای ندارد» قرار بگیرد. البته میدانم میشود نکاتی را از کل ماجرا به دست آورد و طبق آن، ایده «مذاکره با آمریکا فایدهای ندارد» را پرورش داد. شخصا هم ایده خاصی در مورد لزوم یا عدم لزوم مذاکره ندارم اما در نهایت ماجرای اوکراین و آمریکا در مقوله مذاکره، آن گونه که در ایران به آن پرداخته میشود، نمیگنجد.
اصلا موقعیت اوکراین به عنوان متحد آمریکا و اروپا در مقابل روسیه، چنین مقایسهای را دشوار میکند. اینجا با یک مناقشه درون گروهی روبهرو هستیم که اصلا ذاتش با مفهوم مذاکره نیروهای متخاصم متفاوت است. یعنی میتوانید از این که زلنسکی به عنوان رهبرکشور متخاصم با متحد بزرگ ایران، در ملاقاتهایش در واشنگتن دچار دردسر و تحقیر شده لذت ببرید اما هیچ ربطی به این که «هر مذاکره کنندهای با ترامپ به چنین عقوبتی دچار میشود» ندارد.
استنتاج از این ملاقات در بهترین حالت میتواند این باشد که تکیه کردن به ترامپ به عنوان یک متحد استراتژیک، اشتباه است. بله. این استدلال درستی است اما این که هر مذاکره کنندهای الزاما اینگونه تحقیر خواهد شد کمی کره از آب گرفتن است. مگر رهبر کره شمالی در دیدارهای تغزلی(!)اش با ترامپ تحقیر شد؟
اگر نویسندگان زبردستتان درحال اخذ پیامی از این اتفاقات این ملاقات، در رد مفهوم مذاکره هستند خب اشتباه میکنند. اتفاقا پیامهای متناقضی از این ملاقات متبادر میشود که شاید باب طبع نویسندگان زبردست شما دوستان نباشد. مثلا یک نمونه آن را روزنامه جمهوری اسلامی منتشر کرده و از مقاومت زلنسکی در کاخ سفید و رودررو با ترامپ ستایش کرده است. پیامهای دیگر مثلا تحسین اقتدار و صراحت ترامپ بوده است. پیامهایی که طبیعتا ما دوستش نداریم.
این استدلال که این دیدار، نمایشی از عقوبت هرگونه مذاکرهای است ناکافی و اشتباه است. اصلا ربطی ندارد.اصلا مهمترین متحد ما یعنی پوتین برای منافع خود وارد مذاکره با آمریکا شده است. پس آن پیام حکمتآمیز را رها کنیم.(البته که مذاکره آدابی دارد و نیاز به قدرت لازم برای چانه زنی در میز مذاکره که خب داستانش فرق میکند.)
در عوض این پیام که به عنوان متحد و پشتیبان نمیشود روی ترامپ حساب کرد منطقیترین پیام این ملاقات بوده است. و همان طور که گفتم کلی پیام و ایده دیگر هم میشود ازآن استنباط کرد. و طبیعتا این که طرفداران مذاکره هیچگاه به این قائل نبودند که ترامپ را به عنوان متحد و پشتیبان در نظر بگیرند. برای همین این اتفاق و تحقیر زلنسکی اصولا ربطی به طرفداران مذاکره که عموما از بدنه حاکمیت هم هستند نداشته است. بیشتر میتواند درس عبرتی برای متحدان آمریکا در منطقه باشد که خب کلا داستان دیگری است.