این قصه سر دراز دارد| میانجی‌گری عربستان و قطر میان ایران و آمریکا
وزیر خارجه ایران هر نوع میانجی‌گری را رد کرد
هفت صبح| شایعات درگرفته در مورد میانجی‌گری عربستان و قطر میان ایران و ایالات‌متحده، با سفر وزیر خارجه قطری‌ها به تهران، رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. البته وزیرخارجه ایران هر نوع میانجی‌گری را رد کرده و گفته که همتای قطری او راه نسبتا نزدیک دوحه به تهران را برای مسائل مرتبط با روابط دوطرفه طی می‌کند. اما به‌نظر می‌رسد، دوحه و ریاض در خاورمیانه بیش از هر پایتخت دیگری مایل به تنش‌زدایی میان تهران و واشنگتن باشند.
دو کشور عربی در خاورمیانه این روزها چیزهای زیادی برای از دست دادن دارند. رقابت کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج‌فارس بر سر توسعه اقتصادی و نه لزوما اجتماعی و فرهنگی، پررنگ‌تر از هر زمان دیگری جریان دارد. ریاض یک برنامه میان‌مدت برای تبدیل شدن به کشوری در نظر دارد که نمونه‌اش در خاورمیانه نظیر ندارد. آنها دنبال ساخت شهرهای فوق‌مدرن، سرمایه‌گذاری روی شهرهای هوشمند و کاهش تکیه بر فروش نفت هستند.
بن‌سلمان که جای پدرش را در تصمیم‌گیری‌های اساسی گرفته، در پی آن است که تا سال 2030، وضعیت فعلی عربستان را تکانی اساسی دهد. در واقع آنها فقط پنج سال تا تحقق برنامه‌های گسترده اقتصادی و 9 سال تا زمان برگزاری جام‌جهانی 2034 در ریاض فاصله دارند. در این فواصل کوتاه، هر نوع اختلاف و درگیری در خاورمیانه که منجر به کاهش امنیت در منطقه شود، سعودی‌ها را ترسانده و خشمگین می‌کند.
مثلا یکی از ایده‌های ریاض این است که تا سال 2030 که کمتر از پنج درصد از شرکت نفتی عظیم ملی سعودی آرامکو را در ارائه عمومی در بورس اوراق بهادار ارائه کرده و درآمد حاصل از این عرضه اولیه عمومی را برای تأمین مالی صندوق حمایتی دولت عربستان سعودی اختصاص دهد. ارزش مورد انتظار آرامکو بیش از دو تریلیون دلار است. سعودی‌ها که تجربه حمله به آرامکو را در دور اول ریاست‌جمهوری ترامپ داشته‌اند، وضعیت فعلی خود را بسیار لرزان ارزیابی می‌کنند.
از آنجایی که ایده عربستان و قطر برای آینده، بسیار بر توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های کلان اتکا دارد، امنیت رکن اساسی آن است. کشورهای جهان از چین تا امریکا برای اینکه پول‌های خود را به دست کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بدهند، نیازمند آن هستند که هرگونه ناامنی در منطقه خنثی شود. اگر تهران و واشنگتن به توافقی در خصوص مسئله هسته‌ای دست پیدا نکنند، ممکن است نتانیاهو از فرصت برای مقابله با ایران استفاده کرده و تهران هم به اقدامات او پاسخ دهد و اوضاع در منطقه وخیم‌تر از هر زمان دیگری شود.
همچنین اختلافات تهران و واشنگتن هم به مشکلات خاورمیانه اضافه می‌کند. از سوی دیگر کشورهای عربی می‌دانند که برای ترامپ با ایده‌هایی که در مورد چین و آسیا دارد، غرب آسیا مسئله‌ای حیاتی نیست و ترجیح او این است که براساس برنامه‌های ایالات متحده، در این منطقه ثباتی نسبی برقرار باشد تا بتواند سروقت دشمن اقتصادی اصلی واشنگتن یعنی پکن برود. این فرصت همان چیزی است که دوحه و ریاض و برخی دیگر از کشورهای مشابه به آن چشم دوخته‌اند.