تغییرات در اتحادیه اروپا ‌چه تاثیری بر ایران دارد؟ | کایا کالاس جانشین جوزپ بورل

هفت صبح|  جوزپ بورل اسپانیایی به زودی با اتحادیه اروپا خداحافظی خواهد کرد تا جای خود را به خانم کایا کالاس، نخست‌وزیر کشور استونی دهد. کایا کالاس 45ساله قرار است از این پس، مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا باشد. نقشی مهم و اساسی که می‌تواند روابط خارجی اتحادیه را با کشورهایی که عضو آن نیستند، تنظیم کند. کالاس که هیچ نسبت فامیلی با اسطوره یونانی اوپرا، ماریا کالاس ندارد، در وبسایت خود از ورزش‌هایی مانند گلف، اسکی و رولربلینگ به عنوان سرگرمی‌های اصلی خود یاد می‌کند.

اما آمدن کایا کالاس به جای دیپلمات سن‌وسال‌دار، چپ‌گرا و کاتالان اتحادیه اروپا چه اثری بر ایران دارد؟

راستش را بخواهید، شواهد دقیقی برای اینکه سیاست‌های کالاس را پیش‌بینی کنیم، نداریم. اما آنچه در دست داریم می‌تواند دورنمایی از رویکرد اتحادیه اروپا در سال‌های پیش رو نسبت به ایران به ما دهد. کایا کالاس، سیاستمداری چپ‌گرا نیست. او رویکری کاملا اروپایی دارد و با وجود اینکه متولد اروپای شرقی است، خودش را با اروپای غربی در یک تیم می‌بیند.

کایای نسبتا جوان با روس‌ها، زاویه‌ای اساسی دارد. علت آن را باید در تاریخ جست‌وجو کنیم. واقعیت این است که استونی در زمان اتحاد جماهیر شوروی، به شدت فقیر و آشفته بود و مردم آن تحت ظلم زیادی زندگی کرده‌اند. همین حالا، تنها پایتخت، سروشکل شیکی به‌خود گرفته است و کمی که از آن زمین یخ‌زده دورتر شویم، شکل و شمایل فقر به جا مانده از دوران گذشته، حسابی توی ذوقمان می‌زند.

کایا کالاس، دولت پوتین را بابت اشتباهات شوروی نبخشیده است. ماجرای مخالفت او با پوتین آن‌قدر جدی است که برخی از گمانه‌زنی‌ها می‌گوید، ممکن است اتحادیه اروپا عطای انتخاب او را به لقایش ببخشد. یکی از اقداماتی که او در کشورش به اجرا گذاشته، حذف تمام بناهایی است که نماد قدرت اتحاد جماهیر شوروی پیشین محسوب می‌شد و از دوران جنگ‌جهانی دوم در استونی به جا مانده بود.

از آنجایی که ایران یکی از متحدان اصلی روسیه شناخته می‌شود، به‌نظر می‌رسد کایا کالاس، هم‌دلی نصفه و نیمه جوزپ بورل با تهران را از خود به‌خرج ندهد. رویکرد سیاسی بورل باعث شده بود تا برخی از اروپایی‌ها، او را از سیاستمداران نزدیک به تهران بدانند.

البته این موضوع تنها یک شایعه و از سر بددلی بود. با این‌حال، بورل اغلب رویکردی تند و تیز در قبال ایران نداشت اما حضور کایا کالاس در جایگاه بورل می‌تواند برای تهران تاحدودی دردسرساز باشد. دو کشور اتحادیه اروپا یعنی فرانسه و آلمان، در همین ماه‌های اخیر در قبال ایران رویکرد خشمگینانه‌ای از خود نشان دادند. هم‌صدایی مسئول سیاست خارجی اتحادیه با آنها، علیه کشورمان می‌تواند روابط ایران و اروپا را از آنچه هست، بیشتر شکننده کند.