بیانیه اتحادیه اروپا درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران
اتحادیه اروپا خواستار پایبندی تهران به تعهدات برجامی شد که مدعی است، بیش از پیش از آن فاصله گرفته است
نمایندگی اتحادیه اروپا در سازمان‌های بین‌المللی در وین، در جلسه امروز شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای درباره راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل گفت: اطمینان یافتن از این که ایران به یک سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند، یک اولویت امنیتی مهم برای اتحادیه اروپا است.
این در حالی است که مقامات ایران تاکید کرده‌اند تولید و به‌کارگیری تسلیحات اتمی جایی در برنامه دفاعی ایران ندارد و ماهیت برنامه هسته‌ای ایران، صرفا، صلح‌آمیز است.
در ادامه این بیانیه آمده است: اتحادیه اروپا نسبت به راهکاری دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای ایران متعهد است. ما از تمامی کشور‌ها می‌خواهیم که از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل حمایت کنند.
نمایندگی اتحادیه اروپا با نادیده گرفتن بدعهدی‌های شرکای توافق هسته‌ای در پایبندی به مفاد آن و حق مشروع ایران برای اقدامات جبرانی در صورت عدم پایبندی طرف مقابل، گفت: مایه تاسف ما است که ایران تصمیمات لازم برای بازگشت به تعهدات برجامی را اتخاذ نکرده است. خطر بروز بحران اشاعه تسلیحات اتمی در منطقه در نتیجه رویه هسته‌ای ایران رو به افزایش است.
این بیانیه می‌افزاید: اتحادیه اروپا عمیقا، نگران گسترش هشداردهنده برنامه هسته‌ای ایران است. ایران تا حد زیادی در حال فاصله گرفتن از تعهدات برجامی بوده و به طرز بازگشت‌ناپذیری در حال کسب دانش در این زمینه است. اتحادیه اروپا با نگرانی ویژه‌ای به تداوم انباشت اورانیوم غنی‌شده و توسعه زیرساخت‌های غنی‌سازی اوارنیوم از سوی ایران است. در گزارش مدیرکل آژانس به طور مستند به بالا رفتن ذخایر اتمی، از جمله بالا رفتن شدید مواد هسته‌ای غنی‌شده با خلوص ۶۰ درصد است. این اقدامات دربردارنده خطرات بسیار قابل توجهی در زمینه اشاعه تسلیحات اتمی بوده و نگرانی‌های شگرفت درباره مقاصد ایران را افزیش می‌دهد، چرا که هیچ توجیه موثق غیرنظامی ندارند.
ابراز نگرانی هیات اتحادیه اروپا در حالی مطرح می‌شود که جمهوری اسلامی ایران پس از خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در سال ۲۰۱۸ به تدریج اجرای تعهدات هسته‌ای خود را ذیل این توافق کاهش داد. برجام محدودیت‌هایی را برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران در ازای رفع تحریم‌های ایجاد کرده بود. تلاش‌ها برای احیای این توافق نیز که با خروج یک‌جانبه ایالات متحده ضعیف شد، تاکنون به نتیجه نرسیده است.
«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی امروز (سه‌شنبه) در این باره گفت: اگر طرفین به تعهدات خود برنگشتند و عمل نکردند ما هم کاهش تعهدات را داریم، اکنون در فاز کاهش تعهدات هستیم و ملاک برای ما قانون اقدام راهبردی مجلس برای رفع تحریم‌ها است.
اسلامی بیان کرد: در چارچوب قانون ملی کار می‌کنیم در چارچوب پادمان و ان‌پی‌تی نیز هستیم، اگر گزارش آن مغایرتی می‌دهد به دلیل این است که آن‌ها در برجام به تعهدات عمل نکردند که لازم است به تعهدات خود برگردند ما هم تعهدات خود را انجام می‌دهیم، اگر قطعنامه دهند یا فشار سیاسی بیاورند قطعا عکس‌العمل نشان می‌دهیم.
در این بیانیه با اشاره به اقدامات جبرانی ایران در قبال یک قطعنامه تنبیهی غرب در نشست‌های پیشین شورای حکام که شامل خاموش کردن برخی دوربین‌های نظارتی آژانس در تاسیسات اتمی خود بود، آمده است: آژانس بیش از سه سال است که نتوانسته است چندین فعالیت راستی‌آزمایی و نظارتی مهم مرتبط با برجام را انجام بدهد. تصمیم بعدی ایران برای خاموش کردن تمامی تجهیزات نظارتی آژانس در ارتباط با برجام شرایط را بدتر کرده است. آژانس تداوم اشراف خود بر تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتور‌ها و بیلوزها، آب سنگین و کنسانتره اورانیوم را از دست داده است.
هیات اتحادیه اروپا گفت: ما، قویا، از ایران می‌خواهیم رویه نگران‌کننده هسته‌ای خود را تغییر داده و بدون تاخیر با تعهدات خود در زمینه منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای بازگردد. اتحادیه اروپا از ایران انتظار دارد که روند نصب تجهیزات راستی‌آزمایی و نظارت را تکمیل کند و به آژانس دسترسی نامحدودی به اطلاعات آن‌ها بدهد. ما همچنین از ایران می‌خواهیم به اجرای پروتکل الحاقی بازگردد، آن را تصویب کند و اجرای تمامی مقررات نظارتی و راستی‌آزمایی مرتبط با برجام را ازسر بگیرد. اتحادیه اروپا همچنین در شورای حکام از ایران خواست که بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ خود با آژانس را اجرا کند.
