سال۵۳؛ کجا بودی؟
یک تدوین موازی از بیوگرافی کاندیداهای ریاست جمهوری از ۱۳۳۳ تا ۱۴۰۳
هفت صبح| ۲۲ خرداد سال ۱۴۰۳ است و حالا شش کاندیدا برای کسب مقام ریاست جمهوری در یک انتخابات زودهنگام با هم رقابت میکنند. اما ۱۰ سال پیش یعنی در سال ۱۳۹۳ این شش کاندیدا کدام گوشه از سیاست ایران بودند؟ ۲۰ یا ۳۰ سال پیش چطور؟ مثلا در سال ۱۳۸۳ یا ۱۳۷۳. با هم تدوینی موازی از زندگی این شش کاندیدا را خواهیم دید. در مقاطعی ده ساله، از ۱۳۳۳ تا ۱۴۰۳.
سال ۱۳۳۳ :
یک سال بعد از کودتای مرداد سال ۱۳۳۲ است. دوره دوم سلطنت محمدرضا پهلوی به مدد کودتای انگلیسی – آمریکایی علیه دکتر مصدق آغاز شده است. هیچ یک از شش کاندیدا به جز مسعود پزشکیان هنوز به دنیا هم نیامدهاند. پزشکیان هم نیمه دوم این سال به دنیا میآید. ۷ مهر سال ۱۳۳۳.
سال ۱۳۴۳ :
یک سال از آغاز حرکت اعتراضی علیه رژیم پهلوی توسط امام خمینی میگذرد و این سال، سال تبعید او به ترکیه است. مسعود پزشکیان ۱۰ ساله است و مشغول تحصیل ابتدایی در مهاباد و در قم مصطفی پورمحمدی که در سال ۱۳۳۸ به دنیا آمده پنج سال سن دارد. اگر پزشکیان فرزند یک پدر ترک و مادر کرد است، پورمحمدی فرزند یک پدر رفسنجانی و یک مادر یزدی است ولی در قم به دنیا آمده است. گفتهاند که پدرش خیاط روحانیون بوده است. در گوشهای دیگر از ایران، دیگر کاندیدای رقابتها یعنی محمدباقر قالیباف هم از پدری کردزبان و مادری فارس زبان در طرقبه مشهد به دنیا آمده و در این سال ۳ ساله است. زاکانی، جلیلی و قاضی زاده هاشمی هنوز به دنیا نیامدهاند.
سال ۱۳۵۳ :
سال جنگ ایران و عراق، پیش از انقلاب بر سر حمایت از کردها و البته حاکمیت بر اروند است. مبارزه با شاه تعطیل نشده ولی شوری که بعد از سال ۱۳۵۶ به آن دچار میشود را هم ندارد. همه کاندیداها در این سال دیگر متولد شدند. مسعود پزشکیان ۱۹ ساله است و از ارومیه، چمدان خود را میبندد تا برود به زابل در سیستان و بلوچستان و خدمت سربازی را آغاز کند. مصطفی پورمحمدی تازه دروس حوزه را آغاز کرده است ولی شاید در این سالها از عموی خود نقل یک طلبه سید جوان را شنیده باشد. طلبهای به نام سید علی خامنهای. عموی پورمحمدی یعنی شیخ عباس پورمحمدی که از علمای بزرگ رفسنجان بود نخستین بار در جریان زلزله گناباد و فردوس در سال ۱۳۴۷ با آیتالله خامنهای آشنا میشود و رفاقتی دیرینه بین آنها شکل میگیرد. محمد باقر قالیباف در این سال لابد به دوره تحصیلی یعنی دوره متوسطه رفته است. سعید جلیلی و علیرضا زاکانی هر دو ۹ ساله هستند. از دو خانواده کاملا متفاوت. جلیلی متولد مشهد فرزند یک معلم است که درس زبان فرانسه خوانده و اهل بیرجند است و یک مادر اهل اردبیل و زاکانی متولد شهرری فرزند پدری که داور کشتی و برگزارکننده مراسم غلامرضا تختی بوده، از اهالی تهران و مادری که اصالتا برای تبریز است. هر دو در آن زمان در مقطع ابتدایی درس میخواندند. امیرحسین قاضی زاده هاشمی هم در این سال، سه ساله بوده است. (چون این سال اولین سالی بود که همه کاندیداها در آن متولد شده بودند، از این سال در عنوان مطلب استفاده کردیم).
سال ۱۳۶۳
چهار سال از جنگ میگذرد. مصطفی پزشکیان در اواخر دوره پزشکی عمومی خود است و البته هر ازگاهی به جبهه نیز سر میزند. مصطفی پورمحمدی، دروس حوزه را تمام کرده و پس از انقلاب مدتی به عنوان دادستان در شهرهای مختلف فعالیت کرده و حالا دوره فعالیت خود به عنوان معاون وزارت تازه تاسیس اطلاعات را آغاز کرده است، محمد باقر قالیباف دو سال است که به عنوان فرمانده لشکر نصر خراسان در جبههها فعالیت میکند، سعید جلیلی در تهران، در دانشگاه امام صادق دوره فوق لیسانس علوم سیاسی را آغاز کرده و علیرضا زاکانی بعد از یک سال حضور مستمر در جبهه از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۳، به شدت مجروح و از ناحیه دست جانباز شده است. امیرحسین قاضی زاده در این دوره یک نوجوان و محصل در مقطع متوسطه است.
سال ۱۳۷۳ :
شش سال از پایان جنگ و چهار سال از فوت امام خمینی میگذرد و یک سال است که دومین دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی آغاز شده است. مصطفی پزشکیان دوره تخصص جراحی قلب خود را به پایان برده، به تبریز رفته و در دانشگاه علوم پزشکی این شهر استاد و البته رئیس شده است. مصطفی پورمحمدی رئیس بخش اطلاعات خارجی وزارت اطلاعات در دوره فلاحیان است، محمد باقر قالیباف نخستین سمت نسبتا اجرایی خود را تجربه میکند و رئیس قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء سپاه شده است، سعید جلیلی در وزارت خارجه علی اکبر ولایتی مشغول به کار شده و رئیس اداره بازرسی است و همزمان در دوره دکترای دانشگاه امام صادق مشغول تحصیل است و علیرضا زاکانی مشغول تحصیل در دوره پزشکی در دانشگاه است مثل امیرحسین قاضی زاده هاشمی.
سال ۱۳۸۳ :
یک سال از دولت خاتمی مانده است ولی آبادگران، گروه جدیدی از دل اصولگرایان، در دو گام ابتدا شورای شهر و سپس مجلس هفتم را تسخیر کردند و حالا برای گام سوم و ریاست جمهوری آماده میشوند. مسعود پزشکیان که از سال ۱۳۸۰ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شده احتمالا میداند که تا یک سال دیگر بیشتر وزیر نخواهد بود، مصطفی پورمحمدی دو سالی است که بعد از سالها دیگر در وزارت اطلاعات کار نمیکند و روحش نیز خبردار نیست که یک رئیس جمهور جوان اصولگرا یک سال بعد سکان وزارت کشور را به او خواهد داد و او نیز بیشتر از حدود دو سال نخواهد توانست با وی کار کند و استعفا خواهد داد، محمد باقر قالیباف فرمانده نیروی انتظامی است ولی کارهای خود را شروع کرده تا در قد و قامتی جدید به عنوان دکتر و خلبان در انتخابات شرکت کند، سعید جلیلی به تازگی در دومین انتخابات عمرش یعنی انتخابات مجلس هفتم هم شکست خورده و به کار سابق خود در بخش تحلیلهای خارجی دفتر رهبری بازگشته و نمیداند که یک سال دیگر با آمدن احمدینژاد ناگهان پلههای ترقی را طی خواهد کرد و نخست معاون وزیر خارجه و سپس دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکرهکننده ارشد ایران در امور هستهای خواهد شد. علیرضا زاکانی یک سالی است که به عنوان نماینده تهران وارد مجلس شده است و کمکم دارد با تمرکز بر پروندههای فساد و ماجراهایی مثل کرسنت و دانشگاه آزاد در رسانهها مطرح میشود و امیرحسین قاضیزاده، همچنان به امور پزشکی مشغول است و جایی در سیاست ایران ندارد.
سال ۱۳۹۳ :
یک سال گذشته از روی کار آمدن ناگهانی دولت روحانی. مسعود پزشکیان دومین دوره نمایندگی خود در مجلس را میگذراند، مصطفی پورمحمدی وزیر دادگستری دولت روحانی شده است، محمد باقر قالیباف بعد از دومین شکست در انتخابات ریاست جمهوری به شهرداری تهران بازگشته، سعید جلیلی هم دیگر شکست خورده انتخابات ۱۳۹۲ است که به کار خود به عنوان عضو شورای عالی امنیت ملی ادامه میدهد، علیرضا زاکانی همکار مسعود پزشکیان در مجلس است البته به عنوان نماینده تهران درست مثل سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی که البته او از حوزه مشهد، نماینده شده است.
سال ۱۴۰۳ :
مسعود پزشکیان ۷۰ ساله نماینده تبریز است، مصطفی پورمحمدی ۶۵ ساله سمتی رسمی ندارد و دبیر کل جامعه روحانیت مبارز است، محمد باقر قالیباف ۶۳ ساله، رئیس مجلس و نماینده تهران است، سعید جلیلی و علیرضا زاکانی ۵۹ ساله به ترتیب عضو شورای عالی امنیت ملی و شهردار تهران هستند و سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی ۵۳ ساله رئیس بنیاد شهید و حالا باید دید که روز ۸ تیر کدام یک در مقطع دیگری از زندگی پرفراز و نشیب خود به چهاردهمین رئیس جمهور پس از انقلاب ۱۳۵۷ تبدیل خواهند شد.