معمای یحیی
درباره رهبر حماس که اسرائیل فکر میکرد او را ترور کرده اما تصویری خندان از او منتشر شد
هفت صبح| اردیبهشتماه سال 1400، اسرائیل تصور میکرد که برای همیشه از دست یحیی السنوار راحت شده است. آنها خانه السنوار را در خانیونس هدف حملات هوایی خود قرار دارند و مطمئن بودند که عملیات ترور، به نتیجه رسیده است. اما او کمی بعد، عکسی را با صورت خندان، نشسته روی یک مبل منتشر کرد و به تلآویو نشان داد که نهتنها نتوانسته این مرد را ترور کند، بلکه با وجود ادعاهایش، تنها برای خود، بدنامی بیشتر خریده.
این روزها، بار دیگر نام یحیی السنوار، رهبر حماس در غزه بسیار به گوش میرسد. نتانیاهو یکی از دلایل حمله به رفح را ترور السنوار و رهبران ردهبالای حماس عنوان کرده بود و با اینحال، براساس گزارشی که نیویورکتایمز منتشر کرده، این چهره جنجالی حماس نه در رفح بلکه در نقطه دیگری از نوار غزه یعنی در خانیونس زندگی میکند. خانیونس بزرگترین شهر در جنوب نوار غزه است که از پایگاههای اصلی حماس بهشمار میآید و اسرائیل از چند ماه پیش عملیات خود را در آن آغاز کرده. این شهر از شمال حدود 8کیلومتر با رفح فاصله دارد. به گفته نیویورکتایمز، یحیی السنوار و معاونش کماکان برخلاف ادعاهای تلآویو، دور از دسترس قرار دارند. در حالیکه پیش از این مقامات اسرائیلی، یحیی السنوار را مرد مردهای در حال راهرفتن توصیف میکردند.
یحیی السنوار سال ۱۹۶۲، در کمپ پناهندگان خانیونس به دنیا آمد. خانیونس تا قبل از جنگ ۱۹۶۷ اعراب و اسرائیل تحت حاکمیت مصر قرار داشت. خانواده پدری او در طول دورانی که اعراب به آن «نکبة» یا «نکبت» میگفتند، مجبور شده بود از شهر المجدل خارج شود و به نوار غزه برود. کینه نتانیاهو از السنوار قدیمیتر از این حرفهاست اما یکی از دلایلی که آنها از ابتدای حمله به غزه، او را بهعنوان یکی از مهمترین اهداف خود در نظر میگرفتند، یک سخنرانی از السنوار در دسامبر ۲۰۲۲ و در جمع تعداد زیادی از ساکنان غزه است که گفت: «به سراغ شما میآییم؛ اگر خدا بخواهد، با سیلی خروشان به سراغ شما میآییم؛ با طوفانی بیپایان از مبارزان به سراغ شما میآییم».
کمتر از ۱۰ماه بعد، در 7اکتبر ۲۰۲۳، هزاران نفر از نیروهای نظامی حماس عملیات طوفان الاقصی را اجرایی کردند. السنوار دوره دبیرستان و دانشگاه را در غزه گذراند و در سال ۱۹۸۲، با مدرک لیسانس در رشته ادبیات عربی از دانشگاه غزه فارغالتحصیل شد. او در دوران دانشجویی هم به جریانهای ملیگرای غزه و هم به گروههای اسلامگرا نزدیک بود. در سال ۱۹۸۵، یعنی در دورهای که جنبش حماس تاسیس نشده بود، السنوار نهاد کوچکی به نام «المجد» را تاسیس کرد. گفته میشود این گروه در کار شناسایی فلسطینیهایی که با اسرائیل همکاری کرده و اطلاعات جنبشهای فلسطینی را در اختیار اسرائیلیها قرار میدادند، بود. حماس در سال 1987 تاسیس شد؛ در آن دوران، السنوار با شیخ احمد یاسین روابط نزدیکی داشت. ظاهرا السنوار، یکی از چهرههای مهم در انتفاضه اول فلسطینیها به حساب میآمده. او در دهه 80 میلادی و در سالهای 1982 و 1988 از سوی اسرائیلیها بازداشت و به حبس ابد محکوم شد.
میشل کوبی، بازجوی اسرائیلی که مدعی است بیش از ۱۵۰ساعت در زندان از یحیی سنوار بازجویی کرده، درباره او به روزنامه واشنگتنپست گفته: «مردی را دیدم که بسیار باهوش بود و به هرکاری که انجام داده بود، عمیقا باور داشت».