فناوری «اثبات با دانش صفر»؛ راهکار فناورانه بلاکچین برای توازن میان حریم خصوصی و قوانین

فناوری رمزنگاری «اثبات با دانش صفر» به عنوان راهکاری برای حل همزمان چالش حریم خصوصی و انطباق با مقررات در بلاکچین مطرح شده است. این نوآوری به کاربران امکان میدهد صحت اطلاعات را بدون افشای جزئیات آن برای نهادهای نظارتی اثبات کنند.
به گزارش هفت صبح، در حالی که ماهیت شفاف فناوری بلاکچین همواره چالشهایی در زمینه حفظ حریم خصوصی کاربران و انطباق با مقررات مالی ایجاد کرده، یک راهکار رمزنگاری پیشرفته موسوم به «اثبات با دانش صفر» (Zero-Knowledge Proofs) به عنوان پل ارتباطی میان این دو دنیای به ظاهر متضاد، توجهات را به خود جلب کرده است. این فناوری به کاربران اجازه میدهد تا صحت یک اطلاعات را بدون افشای خود آن اطلاعات، اثبات کنند و بدین ترتیب، مسیری نوین برای تعامل امن و قانونی در دنیای ارزهای دیجیتال فراهم میآورد.
اثبات با دانش صفر (ZK-proofs) یک پروتکل رمزنگاری است که به یک طرف (اثباتکننده) امکان میدهد تا به طرف دیگر (تأییدکننده) ثابت کند که یک گزاره مشخص، صحیح است، بدون آنکه هیچگونه اطلاعات اضافی جز درستی همان گزاره فاش شود. به بیان سادهتر، یک کاربر میتواند ثابت کند که موجودی کافی برای یک تراکنش را دارد، بدون اینکه میزان دقیق موجودی یا تاریخچه تراکنشهای خود را برای عموم افشا کند.
این نوآوری کاربردهای گستردهای در حل معمای انطباق با مقررات دارد. به عنوان مثال، صرافیها و نهادهای مالی میتوانند با استفاده از این فناوری، الزامات «شناسایی مشتری» (KYC) و مبارزه با پولشویی (AML) را به اجرا درآورند. یک کاربر میتواند از طریق اثبات با دانش صفر تأیید کند که وجوه او از منابع غیرقانونی تأمین نشده است، بدون آنکه مجبور باشد کل جزئیات فعالیتهای مالی خود را در اختیار نهاد نظارتی قرار دهد. این رویکرد، ضمن مسدود کردن مسیر فعالیتهای مجرمانه، از حریم خصوصی کاربران قانونمدار نیز محافظت میکند.
کارشناسان معتقدند که این فناوری میتواند سوءتفاهمهای رایج مبنی بر اینکه ابزارهای حفظ حریم خصوصی صرفاً برای مقاصد غیرقانونی به کار میروند را از بین ببرد. با بلوغ و گسترش استفاده از اثبات با دانش صفر، صنعت کریپتو گام مهمی در جهت ایجاد یک اکوسیستم مالی شفاف، امن و در عین حال خصوصی برمیدارد که هم اعتماد کاربران و هم نهادهای نظارتی را به طور همزمان جلب میکند.