گام اول آشتی با آنلاینها: رفع فیلتر اینستاگرام و گوگلپلی
درخواست عاجل فعالان کسبوکارها و کاربران فضای مجازی از دولت پزشکیان
هفت صبح| اگر همین فردای بر سر کار آمدن رئیسجمهور پزشکیان؛ دولت جدید بخواهد یک تصمیم بگیرد که با اکوسیستم استارتاپی و جامعه کسبوکارهای آنلاین ایران و همینطور میلیونها کاربر ناراضی از وضعیت اینترنت دست آشتی داده باشد چه تصمیمی باید بگیرد؟ واقعیت این است که لیست درخواستها و مطالبات با اتفاقاتی که به خصوص در 3 سال گذشته در فضای اینترنت و کسبوکار آنلاین ایران افتاده بسیار بلندبالاست.
از رفع مشکلات مالیاتی و بیمهای استارتاپها گرفته تا موضوع سرعت و کیفیت اینترنت کشور که در مقایسه با کشورهایی چون امارات و ترکیه وضعیت بغرنجی دارد تا موضوعاتی چون تسهیل ورود پلتفرمهای بزرگ به بورس و یا حتی امکان ورود سرمایهگذارهای خارجی به این اکوسیستم... همه مواردی است که استارتاپیها از مسعود پزشکیان انتظار دارند.
لیستی که تحقق بخشهای زیادی از آن به همراهی و موافقت نهادها و تصمیمسازهایی خارج از هیات دولت بستگی دارد اما شکی نیست که نقش دولت و رئیسجمهور و از همه مهمتر وزیر آینده ارتباطات در پیگیری و چانهزنی و البته ایستادگی بر سر آنها میتواند خیلی تعیینکننده باشد. نقشی که عیسی زارعپور حاضر نشد لباس آن را بر تن کند و با کنار کشیدن خود و گاها با همراهی با محدودیتها کارنامه شکستخوردهای از خود در راهبری اقتصاد دیجیتال کشور و همینطور در افکار کاربران فضای مجازی به جا گذاشت.
اما یک خواسته دم دست و روی میز که میتواند واکنش مثبت فوری و در ادامه محبوبیت و مقبولیت دولت چهاردهم را به همراه داشته باشد تصمیم درباره دو پلتفرمی است که تبدیل به رگ حیات کسبوکارهای ایرانی شدهاند. یکی اینستاگرام و دیگری گوگلپلی. کافی است همه آن وعدههایی که چهرههایی چون آذریجهرمی برای بهتر شدن اوضاع و خود پزشکیان برای رفع محدودیتها دادهاند با رفع فیلتر این دو پلتفرم محبوب ایرانیها شروع شود تا یک نمره مثبت مهم در همان ابتدای کار دولت ثبت شود.
اما چرا این دو پلتفرم تا این اندازه برای کاربران و کسبوکارهای ایرانی اهمیت پیدا کردهاند؟ چطور شد که ایرانیها تا این اندازه استفاده موفق کسبوکاری از پلتفرمهای خارجی را در سالهای گذشته پیش بردند که باعث شد این محدودیتها داد آنها را درآورد؟
اینستاگرام؛ بزرگترین بازارگاه اینترنتی ایران
وقتی صحبت از تجارت الکترونیک در ایران میشود نامهایی چون اسنپمارکت، دیجیکالا، خانومی، ترب و بسیاری پلتفرمها یا وبسایتهای شناختهشده به ذهن میآید. کسبوکارهایی که با سرمایهگذاریهای بزرگ و استفاده درست از مفهومی به نام دیجیتال مارکتینگ و البته خاصیت پلتفرمها به فضایی برای دادوستد کالا از طریق دنیای آنلاین تبدیل شدهاند و گردش مالی میلیاردی روزانه رقم زدهاند. اما در کنار همه این موفقیتها این شبکه اجتماعی اینستاگرام بوده که برای چند صد هزار و شاید چند میلیون کسبوکار ایرانی به مهمترین بازارگاه اینترنتی تبدیل شده است. بازارگاهی که برای کاسبی در آن نیازی به دادن پورسانت و پذیرش شرایط کسبوکارهای پلتفرمی چون دیجیکالا و روبیکا ندارید و همه ابزارها و مسیرهای ارتباطیتان با مشتریان در دست خود شماست.
اگرچه مزیت بازاریابی و محتوای زیاد پلتفرمهای داخلی را ندارید و باید بسیاری از هزینههای جذب مشتری را هم خودتان انجام دهید و مهمتر اینکه لجستیک و حملونقل کالاهای فروختهشده هم گردن خودتان یا مشتریانتان میافتد اما تجربه موفق ایرانیها از حضور کسبوکارهایشان در اینستاگرام نشان میدهد که مهمترین زیرساخت تجارت الکترونیک ایران در همه سالهای گذشته اینستاگرام بوده است.
پس دور از انتظار نیست که خواست و اولویت اصلی ایرانیهای فعال در اقتصاد آنلاین رفع فیلتر آن باشد. شکی نیست که برای کسبوکارهای اینترنتی و استارتاپها هم که بخشی از مارکتینگ و برندینگ خود را از طریق این کانال جذاب ارتباطی انجام میدهد هم این رفع فیلتر جذاب باشد. شاید تنها بازیگرانی که از این رفع فیلتر خوشحال نشوند آن دسته از پلتفرمهایی باشند که اینستاگرام را رقیبی برای فروش خود بدانند. بهخصوص آنها که در حوزههایی چون پوشاک، آرایشی بهداشتی و یا دیگر کالاهای وارداتی متمرکز هستند!
برای کاربران غیرکسبوکاری ایرانی هم که روزانه چندین ساعت را برای سرگرمی و خنده و البته کسب اخبار و اطلاعات و گاها آموزش در این شبکه اجتماعی میگذرانند خلاص شدن از دست فیلترشکنها برای ورود به اینستاگرام یک خوشحالی بزرگ را در پی خواهد داشت.
گوگلپلی؛ اپبازها خسته از یک فیلترینگ عجیب
بیشتر ایرانیها از گوشی اندروید استفاده میکنند. از طرفی گوگلپلی یک پلتفرم با دسترسی آسان برای کاربران و کسبوکارهاست و برخلاف اپاستور اپل محدودیتهایی برای استفاده از آن وجود ندارد. بیشتر بازیها و اپهای کاربردی را خیلی راحت میتوانید از گوگلپلی دانلود و روی گوشی خود داشته باشید. از اپ اسنپ گرفته تا اپ دیجیکالا و هزار برنامه و کسبوکار و البته بازی. محدودیت گوگلپلی همه این دسترسیها را با سختی مواجه کرده است. بهخصوص برای بازیسازهای ایرانی که درآمدهای داخلی و خارجی خوبی از این پلتفرم داشتند و حالا در غیاب دسترسی راحت به آن مشکلات زیادی پیدا کردهاند.
بازیسازهایی که از تجربه کار با کافهبازار چندان رضایت ندارند و اعتقاد دارند هم تجربه کاربری خوبی از آن نمیگیرند و هم کمیسیونها و مبالغی که از درآمدهای آنها کسر میشود عملا باعث شده تا اقتصاد آنها بیشتر به نفع این پلتفرم باشد تا تولیدکنندگان بازیهای موبایلی.اما موضوع کلیدیتر درباره گوگلپلی این است که با فیلتر شدن این بازارگاه اپلیکیشن بود که برای اولین بار بسیاری از ایرانیها به سمت نصب فیلترشکن رفتند.
بسیاری از افرادی که در شرایط عادی خود را بینیاز از فیلترشکن میدانستند و یا حتی دسترسی به آنها برایشان سخت و تا حدی فنی محسوب میشد برای نصب یک اپلیکیشن معمولی روی گوشی اندرویدی خود مجبور به ورود به دنیای پردردسر فیلترشکنها شدند.
علاوه بر تحمیل هزینه، موضوع امنیت دیتای کاربران یکی از چالشهای این اجبار بوده و کماکان هست. پس شکی نیست که دولت چهاردهم با رفع فیلتر گوگلپلی هم بسیاری از پدرومادرها و پابهسنگذاشتهها را از این دردسرها و خطرها دور میکند هم بسیاری از اپبازهای جوان اندرویدی و کسبوکارهای مرتبط مانند گیمسازها را خوشحال.