بازار لوکس‌ها در کما

هفت صبح، علی دولتی|  خودروهای لوکس پارک شده در نمایشگاه‌های پرزرق و برق، وارداتی‌های صفر کیلومتر که حتی پلاستیک روی صندلی آنها کنده نشده، فروشندگانی که در نبود مشتری لم داده و مشغول اینستاگردی هستند. این چهره خیابان عباس‌آباد، بورس اصلی خرید و فروش خودروهای لوکس، وارداتی و مونتاژی‌های لاکچری در یک سال اخیر است.

جایی که معاملات خودرو لوکس و وارداتی در حد صفر است و نمایشگاه‌دار به جایی رسیده که می‌گوید: «اصلاً نمی‌صرفد». بازار خودرو بیش از یک سال است که در خواب زمستانی به سر می‌برد. معاملات به ویژه در بازی قیمتی بیش از یک و نیم میلیارد نزدیک صفر است و دیگر خبر افزایش قیمت دلار، جنگ، مذاکره، افزایش قیمت کارخانه، تعرفه 100 درصدی و... نیز آن را از این خواب عمیق بیدار نمی‌کند. «بازار از ابتدای تابستان و بعد از جنگ 12 روزه نیز تکان نخورده و همان آش و همان کاسه است.» این را تورج یکی از نمایشگاه‌داران خیابان عباس‌آباد که عمدتاً فروشنده خودروهای وارداتی است، می‌گوید.

به گفته وی، خودروهای وارداتی به جز 2، 3 مدل همگی پایین‌تر از قیمت شرکت‌ها قیمت‌گذاری می‌شوند اما باز هم خریداری نیست. حتی برخی مدل‌ها پایین‌تر از قیمتی که خود فروشنده آن را یک سال پیش از شرکت تحویل گرفته آماده تحویل هستند اما بازهم کسی رغبتی به خرید ندارد.

شرایط طوری است که به جز چند مدل هرکسی خودرو وارداتی خریده و پول خوابانده، نسبت به افزایش قیمت طلا و دلار ضرر سنگینی کرده است؛ مگر مصرف کننده واقعی که از ابتدا می‌خواسته از خودرو استفاده کند.  به گفته این فروشنده خودرو، اکنون بهترین زمان برای مصرف کننده واقعی و دوران سیاه دلالی خودرو است اما با  این وجود بازهم خریدار جلو نمی‌آید. انگار همه منتظر هستند که چه می‌شود و توقع کاهش بیشتر از این را دارند.

 بازار اکنون دیگر درگیر قیمت طلا و دلار و جنگ و صلح نیست و شاید گاها خبری باعث افزایش قیمت شود اما چون خریداری نیست بلافاصله به همان قیمت قبلی برمی‌گردد.

تورج می‌گوید: مثلا تویوتا کمری جدید ابتدا 12 میلیارد قیمت خورد اما آنقدر معامله نشد که فروشنده 7 میلیارد تومان قیمت گذاشته و بازهم کسی نمی‌خرد و یا خودرو آواتار که ابتدا 10 میلیارد قیمت‌گذاری شد اما روی 5 میلیاردتومان معامله شد. تنها در خصوص خودروهای داخلی و زیر یک میلیارد تومان است که گاها افزایش قیمتی اتفاق می‌افتد و معامله هم می‌شود.

خودروهای زیر یک میلیارد نیز به سختی معامله می‌شود

برای بررسی اوضاع معاملات خودروهای ارزان‌‌تر  سری به خیابان جمهوری زدیم که معمولا خودروهای با قیمت پایین‌تر معامله می‌شود.سعید از نمایشگاه‌داران خیابان جمهوری می‌گوید: رنو مگان، ال نود، 207 و 206، تیبا  و ساینا و کره‌ای‌های سال 2008 تا 2010 همچنان بازار دارند اما به کیفیت سال‌های گذشته نیست.

به طور کلی معاملات خودروهای کمتر از یک میلیارد نیز رونق قبل را ندارد اما بازهم بازار بهتر از خودروهای گران است. البته درخصوص خودروهای ایرانی نیز فقط کارکرده‌ها هستند که سریع فروش می‌روند و حتی ایرانی صفر هم باید چند هفته در نمایشگاه بخوابد تا به قیمت معامله شود. 

تهدید ایران خودرو به توقف فروش باعث شد افزایش قیمت خودروهای این شرکت را داشته باشیم اما همین که قیمت بالا رفت مشتری ناپدید شد. سعید می‌گوید: به نظرم بازار خودرو را هیچ چیز تکان نمی‌دهد و این شرایط ادامه دارد. درخصوص خودرو داخلی شاید گاهی خبری بازار را کمی تکان دهد اما درباره وارداتی‌ها اگر واردات ادامه پیدا کند، قیمت از این هم پایین‌تر می‌آید.

گرانی ادامه دارد، رکود نیز پابرجاست

شواهد و داده‌ها نشان می‌دهد روند افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو در سال ۱۴۰۴ همچنان ادامه خواهد داشت؛ به ویژه با رای امروز که عملا شورای رقابت از قیمت‌گذاری خودرو خارج شده و دست تولید کننده و واردکننده برای افزایش قیمت بازتر می‌شود  اما این گرانی به‌تنهایی مسئله اصلی بازار خودرو نیست. نکته مهم‌تر آن است که بسیاری از خودروهای معمولی و اقتصادی که تا چند سال پیش در دسترس عموم مردم بودند، امروز از توان خرید آن‌ها خارج شده‌اند.

بازار خودرو دیگر مانند گذشته برای سرمایه‌گذاران جذابیتی ندارد. در دو سال اخیر، تنها مصرف‌کنندگان واقعی در این بازار حضور داشته‌اند؛ با این حال، رکود به‌قدری عمیق شده که حتی فروش خودروهای بازه ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان نیز به زمان و شرایط مناسب نیاز دارد. دیگر از روزهایی که خودرو ظرف یک هفته پس از آگهی به فروش می‌رسید، خبری نیست و همان‌طور که فعالان بازار می‌گویند، «بازار خریدار» جای «بازار فروشنده» را گرفته است.

چشم‌انداز بازار

به‌طور خلاصه، بازار خودرو در ادامه سال ۱۴۰۴ با افزایش قیمت همراه خواهد بود، اما رکود نیز پابرجا می‌ماند و افزایش قیمت را از سکه می‌اندازد. تنها در صورت وقوع تغییرات مهم سیاسی و اقتصادی، احتمال دارد حجم معاملات به‌طور مقطعی افزایش یابد. در غیر این صورت، باید انتظار بازاری را داشت که در آن قیمت‌ها پیوسته بالا می‌روند و همزمان توان خرید مشتریان واقعی هر روز بیش از پیش کاهش پیدا می‌کند.