آمار تلخ غرق شدگی؛ این میزان در کودکان و مردان بیشتر است

متخصص سلامت در بلایا و فوریت های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، نکاتی را پیرامون پیشگیری از وقوع حوادث غرق شدگی مطرح کرد.

هفته اول مرداد ۱۴۰۳، کمپین جهانی پیشگیری از غرق شدگی است که شعار امسال آن "یک اقدام انجام دهید، یک مورد را ارتقا دهید، یک قدم فراتر بروید" است، که هدف آن افزایش آگاهی مردم در خصوص رفتارهای پر خطر، کاهش آمار غرق شدگی و کاهش فوتی ناشی از غرق شدگی است.

آرزو دهقانی متخصص سلامت در بلایا و فوریت‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: غرق شدگی ورود آب به داخل ریه‌ها، مجاری تنفسی و خفگی در نتیجه فرو رفتن در آب است.

وی با اعلام اینکه سالانه حداقل ۲۳۶ هزار مرگ ناشی از غرق شدگی در دنیا رخ می‌دهد، افزود: غرق شدگی سومین علت مرگ ناشی از حوادث غیرعمدی است که ۷ درصد از کل مرگ و میرهای ناشی از حوادث غیرعمدی را تشکیل می‌دهد. همچنین، بیش از ۹۰ درصد از مرگ و میرهای غیرعمدی ناشی از غرق شدگی در کشورهای با درآمد پایین و متوسط رخ می‌دهد.

دهقانی ادامه داد: این حادثه عامل اصلی مرگ و میرهای تصادفی در میان کودکان و نوجوانان و یکی از ۱۰ عامل اصلی مرگ در افراد یک تا ۲۴ ساله محسوب می‌شود.

وی افزود: بیشترین میزان غرق شدگی در کودکان ۱ تا ۴ سال و کودکان ۵ تا ۹ ساله مشاهده می‌شود و همچنین احتمال غرق شدگی در مردان ۲ برابر زنان است.

دهقانی گفت: غرق شدن در آب شیرین (مانند رودخانه و استخر) و وارد شدن مقدار زیادی آب به داخل ریه و معده بسیار خطرناک‌تر از بلعیدن آب شور (آب دریا) است. زیرا، آب شیرین فشار اسمزی کمتری نسبت به خون دارد، به سرعت از جدار معده و روده جذب خون می‌شود و در مدت زمان کوتاهی حجم خون افزایش شدیدی می‌یابد که منجر به از بین رفتن گلبول‌های قرمز شده و در نهایت اختلال الکترولیت و آریتمی قلبی و نارسایی کلیوی را به وجود می‌آورد.

وی افزود: بر خلاف آب شیرین، آب شور به دلیل داشتن فشار اسمزی برابر خون، نارسایی‌های شدید ایجاد نمی‌کند.

این متخصص سلامت در بلایا و فوریت‌ها، تاکید کرد: علائم غرق شدگی شامل دست و پا زدن غیرطبیعی و تقلا کردن، سرفه و استفراغ، متورم شدن شکل به علت خوردن مقدار زیاد آب، قطع شدن ضربان قلب و بیهوشی، تنفس صدادار، تنگی نفس، قطع نفس، کبودی یا رنگ پریدگی لب‌ها، صورت و پوست بدن است.

وی در ادامه به طرح نکات ایمنی پرداخت و افزود: برای پیشگیری از غرق شدگی در کودکان می‌بایست از رها کردن آنها در ساحل دریا و رودخانه، وان حمام، حوض و استخر به تنهایی خودداری کرد. آموزش شنا به کودکان از سنین کم آغاز شود. نکات ایمنی به زبان ساده به آنها آموزش داده شود، به عنوان مثال اینکه از لبه کانال‌ها، استخرها و حوض‌ها فاصله بگیرند. کودکان در حین شنا می‌بایست از لوازم ایمنی شنا (جلیقه شنا، بازوبند شنا، حلقه شنا، تخته شنا) استفاده کنند.

دهقانی گفت: انداختن اسباب بازی‌های کودک درون آب حوض یا استخر باعث رفتن کودک به سمت خطر می‌شود و باید از این کار اجتناب کرد. در سال‌های اخیر گزارش‌هایی مبنی بر غرق شدگی کودکان نوپا در سطل آب مشاهده شده است لذا باید وان حمام یا حتی سطل آب در مواقعی که مورد استفاده نیستند نیز خالی نگهداشته شود. تمامی اطراف استخرها را با حصار و درب قفل دار باید محصور شود. حفاظ اطراف چاه‌ها می‌بایست نصب شود.

وی افزود: برای پیشگیری از غرق شدگی در بزرگسالان می‌بایست از مصرف الکل، مواد روان گردان و داروهای خواب آور قبل از شنا خودداری کرد.

دهقانی ادامه داد: همچنین، از شنا کردن در شب و تاریکی باید اجتناب کرد. به قسمت‌های عمیق دریا که جز مناطق حفاظت شده نیستند نباید وارد شد. در زمان طوفانی بودن دریا باید از شنا خودداری کرد. حتماً باید به این نکته توجه داشت که باید از شیرجه زدن در آب‌های کم عمق یا آبی که عمق آن برای ما مشخص نیست اجتناب شود. در زمان قایق سواری و استفاده از جت اسکی می‌بایست جلیقه نجات پوشید.

وی افزود: در صورت احساس خستگی و درد در عضلات باید از استخر و یا دریا و رودخانه خارج شد. در صورت مشاهده فرد در حال غرق شدن در جریان شدید آب نباید برای کمک وارد آب شد. در حین شنا کردن از شوخی‌های نابجا باید خودداری شود.

دهقانی گفت: برای کمک‌های اولیه در موارد غرق شدگی می‌بایست بلافاصله پس از خارج کردن غریق از آب، باید با اورژانس تماس گرفت و تا رسیدن اورژانس باید سر فرد غرق شده را پایین‌تر از بقیه اعضای بدن قرار داد تا آب از مجاری تنفسی او خارج شود.

وی تاکید کرد: علائم حیاتی فرد غرق شده مدام باید چک شود و اگر کسی عملیات احیا را بلد بود می‌بایست انجام شود.

دهقانی گفت: پس از بازگشت علائم حیاتی، او را در یک پتو یا حوله پیچیده و بدن فرد غرق شده گرم نگه داشته شود.

این متخصص سلامت در بلایا و فوریت‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در پایان افزود: مردم نباید اطراف فرد غرق شده تجمع کنند. آسیب گردن در تعدادی از غرق شدگان به ویژه در موارد شیرجه زدن، اسکی روی آب، موج سواری و یا قایق رانی رخ می‌دهد. بنابراین در زمان حرکت دادن او باید احتیاط کامل صورت گیرد.

وی افزود: اگر در هنگام ماساژ قلبی شخص مصدوم استفراغ کرد خیلی سریع فرد را برگردانده تا محتویات به درون مری و دهان او برنگردد.