۱۰ + ۱ روایت درباره حادثه یکشنبه
روایتهای متنوع از پیدا کردن بالگرد رئیسجمهور و آنچه بذرپاش شرح داد
هفت صبح| درباره اینکه چه کسی هلیکوپتر را پیدا کرد و جستوجوها در چه سمتی انجام میشد تا امروز روایاتی منتشر شده. روایت رسمی ترکیه، مردم محلی، فرمانده سپاه عاشورا، هلال احمر و رئیس دفتر رئیسجمهور از جمله افرادی بودند که از روز یکشنبه که جستوجوها شروع شد تا امروز توضیحاتی درباره آن دادهاند. بیایید به همه این روایتها نگاه کنیم تا تصویر شفافتری از حادثهای که برای هلیکوپتر پیش آمده ترسیم کنیم. اینها به جز خبرهای عجیبی بود که روز یکشنبه عصر توسط خبرگزاری فارس، رجا نیوز و سایت روزنامه کیهان و همین طور یک بخش خبری تلویزیون منتشر شده بود و مشخص نیست که منبعشان دقیقا کجا بوده است.
اما آنها را نادیده میگیریم و به روایتهای جستوجو و کشف هلیکوپتر سقوط کرده میپردازیم:
ترکها میگویند ما هلیکوپتر را پیدا کردیم. خبرگزاری آناتولی ساعت ۳ و ۴۵ دقیقه بامداد توییتی میزند و میگوید پهپاد ترک نشانهای از گرما را ارسال میکند. روایت رسمی دولت ایران این است که نقطهای که ترکها پیدا میکنند حرارتی بوده که از چند نفر در جنگل که دور آتشی نشسته بودند پیدا شده و هلیکوپتر پایینتر از این نقطه قرار داشته. با این حال نکته اینجاست که اگر بپذیریم ترکها در این زمینه اشتباه گفتند این سوال به وجود میآید که چطور دقایقی بعد از این اعلام، مشخص شد که بالگرد پیدا شده است؟
ستاد نیروهای مسلح اما روایت دقیقی از ماجرا عرضه کرده است: به دنبال وقوع سانحه برای بالگرد رئیسجمهور و هیأت همراه و وجود شرایط آب و هوایی بسیار نامساعد و پیچیدگی جغرافیایی و کوهستانی بودن منطقه و نیز حضور پهپادهای پیشرفته ایرانی مجهز به رادار «سار» برای انجام مأموریت در شمال اقیانوس هند و فاصله طولانی آنها با محله سانحه بالگرد، در مجموع نیروهای امدادی ناگزیر از راههای زمینی عملیات جستجو را آغاز کردند.
در این شرایط ستاد کل نیروهای مسلح پس از اعلام همکاری کشورهای دوست، با پیشنهاد نزدیکترین کشور یعنی ترکیه موافقت کرد؛ اما با وجود اینکه ترکیه پهپاد مجهز به دوربینهای دید در شب و حرارتی را به منطقه اعزام کرد، این پهپاد به دلیل نداشتن تجهیزات «تشخیص و کنترل نقاط زیر ابر» موفق به اعلام دقیق محل سانحه بالگرد نشد و در نهایت به کشور ترکیه بازگشت.
نهایتاً در ساعات اولیه صبح روز دوشنبه نقطه دقیق حادثه سانحه بالگرد توسط نیروهای امدادگر زمینی و پهپادهای ایرانی نیروهای مسلح که از مأموریت در شمال اقیانوس هند فراخوانده شده بودند، کشف شد.
روایت محلی از حادثه پیش آمده
واحد مرکزی خبر با گروهی از موتورسواران مصاحبه کرده و آنها مدعی هستند اولین افرادی هستند که به محل سقوط رسیدند. برخی از کرج و برخی از تبریز آمدند. آنها مواجهه خود با بالگرد و محل قرارگیری اجساد شهدا را توصیف میکنند.« از ساعت 10 شب تا 5:45 دقیقه در راه بودیم. صبح به هلیکوپتر رسیدیم. هلیکوپتر سوخته بود. همه سوخته بود آل هاشم پایین. امیرعبداللهیان و آقای رئیس جمهور با هم. استاندار( مالک رحمتی) از آنها پایینتر. فیلمش را گرفتیم.
در یک ویدئو فارس میگوید که هلیکوپتر توسط پهپاد مربوط به نیروی قدس سپاه ساعت ۵ و ۱۵ دقیقه صبح پیدا شد. ویدئوی سوم اما مهمتر است. ابتدا میگوید تیمی از واحد ویژه صابرین سپاه عازم منطقه شدند ولی سپس مدعی میشود که بچههای آقای آب روشن (فرماندهی لشگر حمزه سیدالشهدا) رسیدند و پیدا کردند. بعد هم تصاویری نشان میدهد از پهپاد تاکتیکال نیروی «زمینی» سپاه.
در ویدئویی که کانالهای نزدیک به سپاه پاسداران (مثل کانال آماج) گذاشتهاند در دقیقه ۱:۱۵ فردی دارد یک لوکیشن را به سردار پاکپور نشان میدهد و منصوری، معاون اجرایی رئیس جمهور نیز گویا در ایتا در حال دانلود یک فیلم است برای نشان دادن به سلامی، فرمانده سپاه که میتواند همان لوکیشن باشد.
ستاد کل نیروهای مسلح دیروز بیانیه داد و اعلام کرد: پهپادهایی داشتیم که در شمال اقیانوس هند بودند. این پهپادها یقینا باید برای نیروی دریایی (ارتش یا سپاه) باشند ....
حتما تا دیروز از زبانهای مختلف این را شنیدهاید که چند بار با تلفن آیتالله آل هاشم، امام جمعه تبریز ارتباط برقرار میشود. در یک ویدئو رئیس دفتر رئیس جمهور این تماس را توضیح میدهد. طبق اظهارات او تلفن خود آل هاشم پیش او نبوده و تلفن خلبان پیش او افتاده که ممکن است به هر حال بر اثر پرت شدن وسایل پیش آمده باشد؛ این تماسهای تلفنی مختصاتی را به تیم جستوجو میدهد که طبق فیلم خبرگزاری صداوسیما در شمال منطقه طویل است.
در همان ویدئوی کانالهای وابسته به نهادهای نظامی (ویدئویی که آماج منتشر کرده بود) اسماعیلی در جلسه مدیریت جستوجو میگوید «از طویل که رد کردیم».
فیلمی داریم از مصاحبه معاون سازمان امداد و نجات هلال احمر که روی نقشهای توضیح میدهد که کجا را دارند میگردند و ظاهرا این نقاط بر اساس مسیر هلیکوپتر و نیز بی.تی.اس. مخابرات تعیین شده محل سقوط تقریبا در غربیترین نقطه این مثلث است.
فرمانده سپاه عاشورا روز جستوجو میگوید: «براساس تصاویری که پهپاد ترکیهای مخابره کرده محل حادثه جنوب طویل است؛ ابتدا مختصات اعلامی، شرق طویل را نشان میداد.»
مشخص شده که تکنیسین پرواز، بهروز قدیمی، پسر عمه منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری، یکی از کشته شدگان در حوادث آبان ۱۳۹۸ بوده است که پس از اعتراض به کشته شدن پسرشان، در حال حاضر هم پدر پویا و هم عموی وی در زندان هستند.
فردی به نام جواد مهرابی که محافظ رئیس جمهور بوده است. نامش در کانالهای نزدیک به سپاه ابتدا مطرح شد ولی بعدا گفته شد که در هلیکوپتر دیگری بوده است و سردار کوثری نیز گفت که مسئله خاصی در میان نبوده است .
و بالاخره روایت مفصل وزیر راه یعنی بذرپاش از ماجرا که تا حد زیادی ابهامات را از بین میبرد:
سه بالگرد حدود ساعت 13:15 به مقصد تبریز پرواز کرد و بالگرد رئیسجمهور طبق پروتکل و مطابق با استاندارد آشیانه، بالگردِ وسط بود. بنده و آقایان محرابیان، اسماعیلی رئیسدفتر رئیسجمهور و سایر عزیزان و معاونین دفتر و خبرنگاران و تعدادی از محافظین رئیسجمهور در بالگرد جلویی بودیم. بنده حدود ساعت 13:40 دیدم کادر پرواز با هم صحبت میکنند و از مهندس پرواز بالگردمان علت را پرسیدم که اشاره کردند بالگرد رئیسجمهور که پشت ما بود را گم کردهایم، این اعلام حدود ساعت 13:40 انجام گرفت.
خلبان بالگرد ما در منطقه گشت زد ولی اثری پیدا نکرد و حدود ساعت 13:50 در نزدیکترین نقطه، در منطقه کارخانه مس سونگون فرود آمدیم. تلاش را آغاز کردیم و به تلفنهای اعضای بالگرد تماس میگرفتیم و برخی تلفنها مثل تلفن آقای امیرعبداللهیان، آقای استاندار و آقای آلهاشم زنگ میخورد ولی پاسخی نمیآمد و ما نگران شدیم؛ این تماسها تا حدود ساعت 14:30 ادامه داشت.
همانزمان بود که یک تماس حداقلی با مرکز کنترل فضایی کشور برقرار شد و موقعیت تقریبی بالگرد را تشخیص دادیم و هنوز عوامل امدادی را خبر نکرده بودیم و فاصله داشتیم، چون در منطقه ورزان بودیم. ما بعد ازتقسیم کار، خودمان با 5-6 ماشینی که در کارگاه کارخانه وجود داشت به سمت جاده سمت کوه رفتیم و همزمان به مرکز استان و نیروهای امدادی خبر دادیم که اضافه شوند تا موقعیت مکانی بالگرد را پیدا کنیم.
ما حدود ساعت 14:30 عملیات جستجو را شروع کردیم و یک ساعت بعد، بارندگی و مه وجود داشت و دیدِ حداقلی را مختل کرد و در منطقه و روستاها پخش شدیم تا آنها هم کمک کنند. برای شناسایی دقیق منطقه بر اساس آنتن تلفن همراه نیاز به سه آنتن بیتیاس در آن منطقه بود که یک آنتن بیتیاس وجود داشت که با استفاده از آن، حدود منطقه و روستای اوزی را مشخص کردند.
جلسه ستاد هماهنگی را تشکیل دادیم و عزیزان ما هم از تهران آمدند و شب شد و از ظرفیت پهپادی استان، دانشگاه تبریز، بخش خصوصی و محیط زیست هم استفاده کردیم. هوا کاملاً مه بود و امکان رصد با پهپاد هم سخت بود، جز پهپاد حرارتی که آن پهپاد هم در آن وضعیتِ هوا به سختی عملکرد داشت.
نیروها به مرور اضافه شدند و سردار پاکپور فرمانده محترم نیروی زمینی سپاه و سردار سلامی فرماندهکل سپاه به منطقه آمدند و عملیات جستجو در منطقه ادامه داشت. نیروهای هلال احمر، ارتش، سپاه، بسیج و نیروهای مردمی پایکار آمدند و همه در منطقه گشت میزدند و ظرفیت پهپادی کمک کرد تا مکان بالگرد قدری دقیقتر مشخص شود.
حدود ساعت 22 یکشنبه بود که بر یک نقطه با شعاع گسترده متمرکز شدیم و به دلیل موقعیت خاص منطقه که جنگلی بود، مه همراه با جنگلِ بافتِ متراکم گیاهی، دید را سخت میکرد و باید متر به متر تمامی جنگل بررسی میشد که البته این کار در حال انجام بود.
حدود ساعت 4:30 صبح بود که نیروها به نقطه اصلی رسیدند و عملیات شناسایی به اتمام رسید و کلیت ماجرا برای ما روشن شد که همهی عزیزان به شهادت رسیدهاند و هویت پیکرها و جابهجایی ابدان در دستورکار قرار گرفت. عزیزان سپاه و مدیریت منطقه در این عملیات خیلی کمک کردند.