در جستوجوی خوابی آرام و عمیق

بر اساس گزارشهای جهانی، بیش از ۶۰درصد نوجوانان و جوانان در سراسر دنیا از کمبود خواب رنج میبرند
هفت صبح| در دنیای پرسرعت امروز، جایی که بحرانهای جهانی مانند همهگیریها و فشارهای اقتصادی بر دوش نسل جوان سنگینی میکند، خواب به کالایی کمیاب تبدیل شده است. مطالعات نشان میدهد که تنها حدود ۴۰درصد از بزرگسالان جوان خواب کافی دارند و بیش از نیمی از آنها با اختلالات خواب دستوپنجه نرم میکنند.
جوانان ۱۸ تا ۳۵ ساله، بیش از سایر گروههای سنی، از خستگی مفرط، مشکلات تمرکز و استرس شکایت دارند. از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۴، هزینههای بهداشتی مرتبط با مشکلات خواب در این نسل به طور قابل توجهی افزایش یافته و کارشناسان، عواملی مانند بحرانهای جهانی، فشار عملکردی و استفاده بیش از حد از رسانههای اجتماعی را مقصر اصلی میدانند.
«حالت چطوره؟»، این سؤال سادهای است که سازمانهایی مانند سازمان جهانی بهداشت (WHO) و بنیاد ملی خواب (NSF) در نظرسنجیهای گسترده از جمعیت جهان مطرح کردهاند. پاسخها اما تصویری نگرانکننده ترسیم میکند: تنها حدود ۱۱درصد از بزرگسالان جوان خود را «خیلی سالم» میدانند، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۰ دو برابر بود.
بیش از ۳۸ درصد افراد احساس بیماری یا عدم سلامت کامل و ۶۹ درصد از آنها از خستگی و خوابآلودگی گله دارند، معضلی که پس از آن مسائلی مانند درد (۴۹ درصد) و استرس (۴۱ درصد) را روانه روح و تن این افراد میکند. این آمارها نشاندهنده یک بحران پنهان است که نهتنها جسم، بلکه روح نسل جوان را فرسوده میکند.
استرس، این دشمن نامرئی، بیشترین ضربه را به خواب جوانان وارد کرده است. تنها ۲۰درصد از افراد مورد بررسی در سطح جهانی گزارش دادهاند که در سال گذشته هیچ مشکل خواب منظمی نداشتهاند. جوانان بزرگسال، بیشترین آسیب را میبینند: حدود نیمی از آنها صبحها بدون احساس استراحت بیدار میشوند.
در ایالات متحده، ۲۹درصد از افراد ۱۸ تا ۲۴ ساله هر شب بیخوابی را تجربه میکنند، مسئلهای که این گروه را به آسیبپذیرترین محدوده سنی تبدیل کرده است. در سطح جهانی، بیش از ۴۱درصد جوانان حداقل یک اختلال خواب مانند بیخوابی یا آپنه دارند که حدود یک میلیارد بزرگسال را تحت تأثیر قرار میدهد. جوانان میگویند که وضعیت روانیشان ضعیفتر از نسلهای قدیمیتر است و این عوامل استرسزا به طور مستقیم بر کیفیت خوابشان اثر میگذارد.
گفتنی است کمبود استراحت، هزینههای سنگینی به بار میآورد: نزدیک به ۷۰درصد افراد ۱۸ تا ۳۵ ساله احساس خستگی مداوم میکنند، حدود نیمی از آنها با مشکلات تمرکز دست بهگریبان هستند (۴۷درصد) و انگیزهشان برای فعالیتهای روزمره یا تعاملات اجتماعی کاهش یافته (۳۹درصد). به علاوه، تحقیقات نشان میدهد جوانانی که کمتر از هشت ساعت میخوابند، بیشترین خطر ابتلا به بیماریهای روانی را دارند، در حالی که خواب 8 تا 9 ساعته، این ریسک را به حداقل میرساند. این نتایج، سازمانهای بهداشتی را به شدت نگران کرده است.
با این حال، یک خبر امیدوارکننده وجود دارد: با افزایش سن، برخی مشکلات خواب فروکش میکند. تنها ۱۷درصد افراد بالای ۶۵سال بدون احساس استراحت بیدار میشوند که نتیجه مستقیم کاهش فشارهای اجتماعی و عملکردی است. اما برای جوانان، فشار برای همیشه سالم و کارآمد بودن، مانند شمشیری دو لبه عمل میکند. مطالعات نشان میدهد حدود نیمی از جمعیت این فشار را حس میکنند اما در جوانان بزرگسال، این رقم به نزدیک ۸۰درصد میرسد.
بنیاد ملی خواب این پارادوکس را برجسته میکند: فناوریهای دیجیتال مانند گوشیهای هوشمند و اپهای بهداشتی، نظارت بر بدن را آسانتر کردهاند که میتواند به سبک زندگی سالمتر منجر شود اما همزمان خطر افزایش فشار برای بهینهسازی مداوم خود را نیز به همراه دارد.
علاوه بر این، رسانههای اجتماعی نقش کلیدی در این اختلالات ایفا میکنند. ۹۳درصد از نسل زد اعتراف میکنند که به دلیل شبکههای اجتماعی خوابشان را از دست میدهند و استفاده شدید از آنها با کیفیت خواب پایینتر مرتبط است. در سطح جهانی، کیفیت خواب از ۷۴.۲۶ درصد در ۲۰۲۳ به ۷۳.۹۲ درصد در ۲۰۲۴ کاهش یافته که بخشی از آن به بحرانهای جهانی و فشارهای اجتماعی نسبت داده میشود. این روند، زنگ خطری برای سیاستگذاران است تا با تمرکز بر آموزش خواب و کاهش استرس، نسل بیخواب را از این چرخه نجات دهند.