جام کینهتوزی و انتقام| تنشهای سیاسی میان آمریکا، مکزیک و کانادا یک سال مانده تا جامجهانی ۲۰۲۶

درگیریهای تجاری و جنگ تعرفهها میان سه کشور میزبان جام جهانی 2026 واکاوی آینده این تورنمنت عظیم را به حوزه گمانهزنیهای سیاسی کشانده است
هفت صبح| لسآنجلس، شهری که قرار است نخستین دیدار تیم ملی آمریکا در جامجهانی ۲۰۲۶ را میزبانی کند، این روزها درگیر اعتراضات خیابانی است. خشم مهاجران مکزیکی و سایر اقلیتها از سیاستهای اخراج دستهجمعی و محدودیتهای تازه مسافرتی، شهر را به صحنه آشوب بدل کرده است. همزمان، درگیریهای تجاری و جنگ تعرفهها میان سه کشور میزبان این جام یعنی آمریکا، مکزیک و کانادا، واکاوی آینده این تورنمنت عظیم را به حوزه گمانهزنیهای سیاسی کشانده است.
بنا بر تصمیم تازه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، اتباع ۱۳ کشور از جمله ایران، دیگر اجازه ورود به خاک آمریکا را ندارند. البته در این میان، استثنایی برای ورزشکاران و مربیان در رقابتهایی چون جامجهانی و المپیک در نظر گرفته شده اما هواداران مشمول این معافیت نمیشوند. این در حالی است که ایران پیشاپیش به جامجهانی صعود کرده و هوادارانش در شرایط کنونی از تماشای بازیها در آمریکا محروم خواهند بود.
در نخستین دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ، میزبانی مشترک جامجهانی ۲۰۲۶ با همکاری مکزیک و کانادا تصویب شد، دورانی که هنوز روابط میان سه کشور آرام بود. اما اکنون، با بازگشت او به کاخ سفید، بسیاری بیم آن دارند که این بازیها به سکوی تبلیغاتی برای نمایش اقتدار و ملیگرایی ترامپ بدل شود.
اندرو زیمبالیست، استاد بازنشسته اقتصاد در کالج اسمیت و نویسنده کتابی درباره پیامدهای اقتصادی المپیک و جامجهانی، در گفتوگو با دویچهوله میگوید: «ترامپ بهشدت به وجهه بینالمللیاش حساس است. او اهل ورزش است و جامجهانی فوتبال با آن همه بیننده را فرصتی طلایی برای درخشیدن در قاب دوربینها میبیند.»
با اینحال، به گفته زیمبالیست، هیچچیز درباره ترامپ قابل پیشبینی نیست: «با وجود او همیشه عدم قطعیت وجود دارد.» جنگ تعرفهها میان آمریکا با مکزیک و کانادا که از دوره اول ریاستجمهوری ترامپ آغاز شد، هنوز ادامه دارد. زیمبالیست معتقد است در سطح دولتی شاید اختلافات تأثیر زیادی بر برگزاری مسابقات نگذارد اما برای هواداران، بهویژه مکزیکیها، عبور از مرز آمریکا حتی به صورت قانونی، هنوز یک ریسک است. آلن، هوادار تیم پاچوکا که قرار است در جام باشگاههای جهان ۲۰۲۵ در لسآنجلس شرکت کند، میگوید:«ترسی از رفتن به آمریکا ندارم اما مثل رفتن به خانه کسی است که تو را نمیخواهد.»
برخی دیگر از هواداران مکزیکی به تأخیرهای طولانی در صدور ویزا اشاره کردهاند. آکسل، یکی از آنها، میگوید:«نوبتگیری تا دو سال طول کشیده. بعد هم رئیسجمهور گفت بعضی مکزیکیها نباید به آمریکا بیایند. این حرفها تأثیر زیادی دارد.»در چنین فضایی، مسابقات جام باشگاههای جهان که از ۱۵ ژوئن در لسآنجلس آغاز میشود، نوعی آزمون عملی برای آمادگی آمریکا جهت میزبانی جامجهانی است. دیدار افتتاحیه این رقابتها میان پاریسنژرمن و اتلتیکو مادرید خواهد بود، اما امنیت شهری، جو اعتراضی و وضعیت مرزها همه و همه بر فضای این رقابتها سایه افکندهاند.
در این میان، رهبران جدید مکزیک و کانادا، کلودیا شینبائوم و مارک کارنی، برخلاف برخی سلفهای خود، در برابر ترامپ کوتاه نیامدهاند. زیمبالیست میگوید: «این دو رهبر هوشمند و محبوب در کشورشاناند و جسارت مقابله دارند. ترامپ با دشمن واقعیاش روبهرو شده.» چیزی که جووانی اینفانتینو، رئیس فیفا در ظاهر از آن بهرهای نمیبرد و هر جای جهان که فردی ثروتمند اما مستبد مانند دونالد ترامپ پشت میز نشسته باشد، اینفانتینو را با لبخند کنار او میبینیم، طوری که گویی همه چیز بر وفق مراد است.
در کانادا، حتی سرود ملی آمریکا در مسابقات هاکی هو شده و برخی ناظران، پیروزی غیرمنتظره کارنی در انتخابات را نتیجه موضع سفتوسخت او در برابر ترامپ میدانند. کارنی، در دیدار ماه گذشتهاش با ترامپ، در پاسخ به کنایه رئیسجمهور آمریکا درباره تبدیل کانادا به ایالت پنجاهویکم، قاطعانه گفت: «کانادا برای فروش نیست. هرگز هم نخواهد بود.» ملاحظات سیاسی، اکنون بخشی جدانشدنی از برنامهریزی برای حضور در جامجهانی شدهاند.
حتی اگر مسابقات برگزار شوند و ورزشگاهها پر باشند، آنچه بر روابط میان سه میزبان میگذرد، نقش مهمی در شکلگیری فضای این جام خواهد داشت، جامی که هنوز یک سال با آغاز آن فاصله داریم، اما سایه سیاست، مرز و مهاجرت از همین حالا بر آن سنگینی میکند. به تمام آنچه گفته شد باید تأثیر جنگ غزه و حمایت بیشائبه دولتهای پیشین و فعلی آمریکا از رژیم جنایتکار اسرائیل و ممنوعیتها برای حضور اتباع ۱۳ کشور در این رویداد بینالمللی را نیز در نظر بگیریم. همانقدر که فرصت برای خودنمایی و البته کینهتوزی ترامپ از همسایگانش مهیاست، فرصت برای عرض اندام و انتقام سخت منتقدان او نیز هموار است. با تمام این اوصاف، به نظر میرسد مسابقاتی بسیار جنجالی را پیش روی خود خواهیم داشت.