زخم‌های بلعیده شده در سکوت تاریخ
فریاد کولی‌های فرانسه برای به‌رسمیت شناختن نسل‌کشی هولناک خود در جنگ‌جهانی دوم
هفت صبح| کولی‌ها که به روم‌ها و سینتی‌ها نیز شهرت دارند، اقوامی با ریشه‌های هندی‌اند که از سده‌های میانه به اروپا مهاجرت کردند و با فرهنگ رنگارنگ و اغلب کوچ‌نشین خود، در سراسر این قاره پراکنده شدند. این مردم که همواره با تبعیض و طردشدگی روبه‌رو بوده‌اند، در هولوکاست جنگ جهانی دوم، فاجعه‌ای بی‌مانند را تجربه کردند. «پوراجموس» یا «بلعیده‌شدن»، نامی است که کولی‌ها به این نسل‌کشی داده‌اند؛ جنایتی که بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ هزار نفر از آنها را قربانی کرد. رژیم نازی هیتلری و همدستانش، از جمله رژیم ویشی در فرانسه، با قتل‌عام، کار اجباری، عقیم‌سازی اجباری و تبعید به اردوگاه‌های مرگ مانند آشویتس-بیرکناو، سوبیبور و تربلینکا، رنجی بی‌انتها بر آنها تحمیل کردند.
در شب دوم اوت ۱۹۴۴، حدود ۴ هزار و ۳۰۰ کودک، زن و مرد کولی در آشویتس قتل‌عام شدند. در فرانسه، از ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۶، دست‌کم ۷ هزار نفر در اردوگاه‌هایی چون مونتروی-بله زندانی شدند، اغلب بدون سندی که سرنوشت‌شان را گواهی دهد. بسیاری از این بازداشت‌شدگان در اردوگاه‌های داخلی مانند ژارژاک یا سالیه تحت شرایط غیرانسانی نگهداری شدند، جایی که گرسنگی و بیماری جان صدها نفر را گرفت.
نازی‌ها همچنین آزمایش‌های پزشکی وحشیانه‌ای روی کولی‌ها، به‌ویژه کودکان، انجام دادند؛ از جمله تزریق مواد شیمیایی برای عقیم‌سازی که نسل‌های آینده را نیز تحت تأثیر قرار داد. تخمین‌ها نشان می‌دهد ۲۵ تا ۵۰ درصد کولی‌های اروپا نابود شدند اما نابودی عمدی اسناد توسط نازی‌ها، حقیقت را در ابهام فرو برد. برخی گزارش‌ها حاکی است که در مناطق اشغالی مانند صربستان تا ۹۰ درصد جمعیت کولی‌ها قتل‌عام شدند.
دهه‌ها بعد، کولی‌های فرانسه برای به‌رسمیت شناختن این فاجعه می‌جنگند. کارزار «زندگی ما کولی‌ها مهم است»، به رهبری «کالکتیو زور»، با انتشار ۱۴ ویدئو از نامه‌های بی‌پاسخ نیاکان‌شان در اردوگاه‌ها، این درد را فریاد می‌زند. این نامه‌ها، درخواست‌های ناامیدانه‌ای برای نجات بودند که هرگز شنیده نشدند. آنینا چیوچیو، وکیل و فعال حقوق کولی‌ها، می‌گوید: «ما فقط کرامت می‌خواهیم.» او این تلاش را در برابر رشد راست افراطی، به‌ویژه حزب «اجتماع ملی»، حیاتی می‌داند. تبعیض علیه کولی‌ها که هنوز در حاشیه جامعه‌اند، ارزش‌های انسانی را تهدید می‌کند. چیوچیو معتقد است نفوذ گفتمان افراطی، مانع به‌رسمیت شناختن این جنایت بوده و قوانین تبعیض‌آمیز اخیر نیز از آن الهام گرفته‌اند.
در ۲۰۱۶، فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور سابق فرانسه، مسئولیت این کشور را جنایت علیه کولی‌ها پذیرفت اما این کافی نبود. اکنون ۵۲ نماینده پارلمان طرحی برای به‌رسمیت‌شناختن نسل‌کشی و تعیین دوم اوت به‌عنوان روز یادبود ملی نسل‌کشی کولی‌ها ارائه کرده‌اند. چیوچیو تأکید دارد که گام بعدی، غرامت است؛ جبرانی برای رنج هزاران قربانی ظلمی بی‌رحمانه.
این مبارزه، نه‌تنها برای عدالت تاریخی، بلکه برای دفاع از کرامت کولی‌ها در برابر تبعیض امروز ادامه دارد. کولی‌ها با این کارزار، نه‌فقط حافظه جمعی خود را زنده نگه می‌دارند، بلکه هشداری علیه نفرت و تعصب سر می‌دهند که هنوز سایه‌ای سنگین بر جامعه می‌افکند. این تلاش، پیامی جهانی دارد: فراموشی این فجایع، راه را برای تکرارشان باز می‌کند. کولی‌ها امروز نه‌تنها برای گذشته خود، بلکه برای آینده‌ای عادلانه‌تر می‌جنگند، جایی که هیچ قومی به حاشیه رانده نشود و کرامت انسانی در اولویت باشد.
