بحران مسکن در استانبول؛ نگرانی‌ها در میان جوانان و اقشار کم درآمد
بیش از یک‌سوم جمعیت این شهر از بحران مسکن در آینده نگرانی دارند
هفت صبح| رمضان کومووا، رئیس هیات مدیره انجمن توسعه مسکن استانبول، در کنفرانس خبری اخیر اعلام کرد که طبق تحقیقات انجام‌شده، یک‌سوم مردم استانبول نگرانند که در آینده‌ای نزدیک با بحران مسکن مواجه شوند. وی افزود که نگرانی در میان گروه‌های کم‌درآمد بیشتر است و این افراد بیشترین دغدغه را درباره آینده مسکن خود دارند. در همین راستا، تحقیقات نشان داده که در پنج سال گذشته، خواسته‌های جوانان تغییرات زیادی کرده است.
پنج سال پیش، آرزوی سفر به سراسر جهان در صدر بود اما در تحقیق جدید، داشتن درآمد بالا و خانه‌دار شدن به ترتیب در رتبه‌های اول و دوم قرار گرفته‌اند. این نتایج در تحقیقات پروژه «عوامل خُرد مؤثر بر تقاضای مسکن، نمونه استانبول»، که توسط پروفسور علی مراد وِرال از دانشکده ارتباطات دانشگاه استانبول و پروفسور مراد شکر از دانشکده اقتصاد این دانشگاه انجام شده، منتشر شد.
مقصد مسکن: اولویت جوانان و اقشار متوسط
طبق این تحقیق که در بازه زمانی ۱ تا ۲۰ نوامبر ۲۰۲۴ از افرادی با درآمد بیش از ۳۰ هزار لیر انجام شد، ۲۹.۱ درصد از افراد در این گروه سنی در پنج سال آینده قصد خرید خانه دارند. اما نکته جالب‌تر این است که ۵۵.۸ درصد از افراد اظهار داشتند که قصد دارند در پنج سال یا بیشتر خانه بخرند.
در این تحقیق مشخص شد که خانه برای جوانان به‌عنوان یک پشتوانه مالی و امنیتی در زندگی در نظر گرفته می‌شود. به‌طور خاص، ۶۵.۷ درصد از افراد ۱۸ تا ۲۹ ساله قصد دارند در پنج سال آینده خانه بخرند. این رقم در مقایسه با افراد مسن‌تر که امید کمتری به خرید خانه دارند، نشان‌دهنده تغییرات اساسی در اولویت‌های نسل جوان است. جالب است که در تحقیقات پیشین، «خرید خانه» در میان آرزوهای جوانان تنها در جایگاه پنجم قرار داشت اما در تحقیق اخیر، این خواسته به رتبه دوم صعود کرده است.
عوامل بازدارنده در خرید خانه: قیمت‌ها و نرخ بهره
بر اساس تحقیق، ۶۱.۶ درصد از افرادی که قصد خرید خانه ندارند، دلیل آن را بالا بودن قیمت‌های مسکن می‌دانند. ۴۹.۱ درصد نیز به‌دلیل نرخ بالای بهره وام‌ها از خرید خانه منصرف شده‌اند و ۳۶.۲ درصد نیز به دلیل کمبود درآمد قادر به خرید مسکن نیستند. در عین حال، طبق تحقیق، ۸۱.۱ درصد از مردم استانبول، مسکن را به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری منطقی و امن می‌بینند. همچنین ۸۷ درصد از پاسخ‌دهندگان اعلام کرده‌اند که در آینده برای فرزندان خود یا نسل‌های بعدی خانه‌ای به ارث می‌گذارند. این آمار نشان می‌دهد که خانه‌دار شدن همچنان یکی از بزرگ‌ترین اولویت‌های مردم استانبول است.
تمایل به خرید مسکن با شرایط مساعد مالی
در این تحقیق همچنین مشخص شد که ۷۱.۲ درصد از افراد با افزایش درآمد خود، به فکر خرید خانه دوم یا خانه جدید هستند. در حالی که ۲۲.۵ درصد از آن‌ها چنین قصدی ندارند. ۵۹ درصد از افراد معتقدند که با پس‌انداز و مدیریت درست هزینه‌ها، می‌توانند صاحب خانه شوند.
همچنین، ۷۲.۱ درصد از افراد اعلام کرده‌اند که در صورت وجود شرایط مناسب پرداخت، آماده‌اند از هزینه‌های غیرضروری مانند خرید لباس و تفریحات خود بکاهند تا بتوانند خانه بخرند. در پاسخ به سوال «آیا برای خرید خانه، خودروی خود را می‌فروشید؟»، ۶۶.۷ درصد از افراد پاسخ مثبت داده‌اند و ۳۳.۳ درصد گفته‌اند که این کار را نمی‌کنند. این نشان‌دهنده تمایل مردم به تبدیل خانه به یک سرمایه‌گذاری ثابت و مطمئن است.
خرید خانه به‌عنوان اولویت امنیتی و اجتماعی
بیشتر پاسخ‌دهندگان، یعنی ۷۹.۹ درصد، اذعان کرده‌اند که زندگی به‌عنوان مستأجر باعث ناراحتی و ناامنی روحی آن‌ها می‌شود و این موضوع در آینده مشکلاتی برایشان ایجاد خواهد کرد. در ارزیابی میزان اهمیت خانه‌دار شدن، ۳۶.۱ درصد از افراد این موضوع را «بسیار مهم» دانسته‌اند و میانگین اهمیت خانه‌دار شدن در جامعه استانبول به عدد ۸۱.۸ درصد رسیده است.
رمضان کومووا در این خصوص بیان کرد که «نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که با توجه به افزایش قیمت اجاره‌ها و کاهش شانس خرید خانه، مردم به‌ویژه اقشار کم‌درآمد بیشتر تمایل دارند خانه‌دار شوند تا از لحاظ اقتصادی و اجتماعی احساس امنیت کنند.»