نام ابومحمد الجولانی از فهرست تروریستهای آمریکا حذف خواهد شد؟
بایدن قصد دارد یک تروریست و حکومت جدیدش را به رسمیت بشناسد
هفت صبح| مقامات آمریکایی درباره مزایا و معایب حذف جایزه ۱۰ میلیون دلاری برای رهبر هیات تحریر شام، ابومحمد الجولانی که گروه شورشی او روز یکشنبه وارد دمشق شد و دولت بشار اسد را سرنگون کرد، دچار انشقاق شدهاند.
گروهی او را بدون توجه به فعل و انفعالات اخیر در سوریه، تروریست میدانند و میگویند آمریکا نباید از مواضع خود عدول کند و باید با او مانند یک هدف مشروع برخورد کند. عدهای دیگر معتقدند که او تغییر کرده و دیگر دلبستگی به مواضع پیشین خود ندارد و از این رو میتوان از تاکید و تامل بر نام او در فهرست تروریستها پرهیز کرد و آن مسئله را نادیده گرفت. یک مقام بلندپایه عربی که توسط آمریکاییها در جریان این مسئله قرار گرفته بود، این موضوع را به «میدل ایست آی» اعلام کرد.
احمد الشرع که به نام جولانی نیز شناخته میشود، از سال ۲۰۱۳ توسط ایالات متحده بهعنوان تروریست شناخته شده است و سازمان او، هیات تحریر شام، در سال ۲۰۱۸ توسط دولت ترامپ در فهرست تحریمها قرار گرفت و جایزه ۱۰ میلیون دلاری برای دستگیری او تعیین شد. برای سالها، این گروه مسلح تلاش کرده بود تا از این فهرست حذف شود اما درخواستهای آن اغلب بیپاسخ ماند و قلمرو این گروه به اداره بخشی کوچک از شمال غربی سوریه محدود شد.
اما حمله سریع و برقآسای شورشیان که به پایان حکومت بشار اسد منجر شد، اکنون آمریکا را مجبور کرده تا نحوه تعامل با این گروه را دوباره ارزیابی کند. این مقام عربی که نخواست نامش فاش شود، گفت این بحثها مقامات دولت بایدن را به دو گروه تقسیم کرده است. هنگامی که از یکی از مقامات دولت انتقالی ترامپ در مورد این موضوع سؤال شد، او انتقادات شدیدی به دولت بایدن وارد کرد و گفت بایدن قصد دارد یک تروریست و حکومت جدیدش را به رسمیت بشناسد.
البته برخلاف نظر نزدیکان ترامپ، چند ساعت پس از سقوط دمشق، جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، تسلط شورشیان بر حکومت را یک «اقدام مبتنی بر عدالت» توصیف کرد، اما هشدار داد که این اتفاق «لحظهای پر از خطر و عدم قطعیت» برای خاورمیانه است. او گفت: «ما هوشیار خواهیم ماند. هیچ اشتباهی نکنید، برخی از گروههای شورشی که اسد را سرنگون کردند، خودشان سوابق تاریکی در زمینه تروریسم و نقض حقوق بشر دارند.»
بایدن افزود که این گروهها «حرفهای درستی میزنند»، اما تاکید کرد که آمریکا «نهتنها به حرفهای آنها، بلکه به اقداماتشان» نیز توجه خواهد کرد. یک مقام ارشد دولت بایدن، در پاسخ به سوالی درباره تماس با رهبران هیات تحریر شام گفت واشنگتن با گروههای مختلف سوری در تماس است. او همچنین اشاره کرد که آمریکا بر اطمینان از امنیت تسلیحات شیمیایی موجود در زرادخانه نظامی اسد تمرکز دارد.
در همین حال، نیویورک تایمز گزارش داد که آژانسهای اطلاعاتی آمریکا در حال ارزیابی جولانی هستند؛ کسی که به گفته گزارش، کمپینی برای رفع نگرانیها درباره وابستگیهای گذشتهاش آغاز کرده است. جولانی که در خانوادهای اهل بلندیهای جولان اشغالی به دنیا آمده است، در شورش عراق جنگید و پنج سال را در زندانی تحت مدیریت آمریکا در عراق گذراند. سپس به سوریه بازگشت و بهعنوان فرستاده مؤسس داعش، ابوبکر البغدادی، فعالیت کرد. یک مقام آمریکایی ناشناس گفت: «ظهور و بروز این کمپین جذاب ممکن است نشان دهد که افراد تغییر کردهاند و طور دیگری فکر میکنند، بنابراین باید به حرفهایشان گوش داد. از سوی دیگر، باید محتاط بود چون چنین کمپینهایی میتوانند گمراهکننده باشند.» او افزود: «ما باید این موضوع را بررسی کنیم، رفتار آنها را زیر نظر داشته باشیم و پیامهای غیرمستقیمی ارسال کنیم و ببینیم نتیجه چه میشود.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آینده آمریکا که تنها پنج هفته دیگر وارد کاخ سفید خواهد شد، نشان داده که موضع او درباره این درگیری روشن است. او گفته است که واشنگتن «نباید هیچ کاری با سوریه داشته باشد.» البته آمریکا برخلاف اظهارات ترامپ، بخشهای گستردهای از خاک سوریه را از طریق متحدانش در کنترل دارد، متحدانی که برای جایگزینی حکومت اسد پس از عقبنشینی گسترده سربازان او، وارد عمل شدند. ارتش آزاد سوریه که با حمایت آمریکا از پایگاه التنف در منطقه سهگانه اردن، عراق و سوریه فعالیت میکند، حمله خود را آغاز کرده و کنترل شهر تاریخی پالمیرا را به دست گرفته است. ارتش آزاد سوریه همکاری نزدیکی با آمریکا دارد و بودجه آن به طور عمده از طریق اردن تأمین میشود. همچنین روابط نزدیکی با دستگاه اطلاعاتی اردن دارد. یک مقام سابق امنیتی عرب گفت که ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، هفته گذشته در واشنگتن با مقامات ارشد آمریکایی دیدار کرده و برای ادامه حمایت از ارتش آزاد سوریه لابی کرده است.
در شمال شرق سوریه نیز آمریکا حدود ۹۰۰ نیروی نظامی دارد که در کنار نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها فعالیت میکنند. قبایل عرب وابسته به نیروهای کرد، روز جمعه از رود فرات عبور کردند و مناطق وسیعی از شهرهای استراتژیک مانند دیرالزور و البوکمال را تصرف کردند. البوکمال گذرگاه مرزی استراتژیک سوریه با عراق محسوب میشود. حمایت آمریکا از نیروهای کرد همواره نقطه اختلافی در روابطش با ترکیه بوده است.