شب یلدا در چه کشورهایی جشن گرفته میشود؟
رپورتاژآگهی - جشن شب یلدا تنها در ایران برگزار نمیشود. این شب طولانی و پر رمز و راز در بسیاری از کشورهای جهان جشن گرفته میشود. برخی از آداب و رسوم جشن شب یلدا در کشورهای دیگر به مراسم این شب در ایران شباهت دارد و برخی دیگر خاص آن کشورهاست. اما چه کشورهایی این شب را جشن میگیرند و چگونه میراثی به این زیبایی را زنده نگه میدارند؟ در این مطلب، سفری خواهیم داشت به دل فرهنگها و سرزمینهایی که یلدا را به شیوههای خاص خود جشن میگیرند.
آشنایی کشورهایی که شب یلدا را جشن میگیرند
شب یلدا به عنوان طولانیترین شب سال، نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر جشن گرفته میشود. جشن شب یلدا در آسیا طرفداران بسیاری دارد و بسیاری از کشورهای همسایه ایران و حتی دورتر، این شب را جشن میگیرند. درست است که در برخی کشورها، مراسم شب یلدا مشابه با ایران برگزار میشود، اما کشورهایی وجود دارند که مراسم خاص و مخصوص خود را دارند. توجه داشته باشید که برای خرید کالاهای مورد نیاز خود در این شب، استفاده از تخفیف یلدا را فراموش نکنید. برخی از کشورهایی که شب یلدا در آنها جشن گرفته میشوند، عبارتند از:
1- شب یلدا در تاجیکستان
کشور تاجیکستان یکی از آن کشورهایی است که شب یلدا در آن محبوبیت بالایی دارد. در این شب مردم دور سفرۀ یلدا جمع میشوند. این سفره از انار، هندوانه و خوراکیهای خوشمزه تشکیل شده است و معمولاً با انجام تزئینات، سعی در زیباتر کردن این سفره دارند. درست کردن دسرهای مختلف به شکل جانوران یکی از مراسم شب یلدا در تاجیکستان است.
کوچکترها به خانۀ بزرگتر میروند و بسیاری از بزرگان روستا، بخشی از پنجره را با پوستین، میپوشانند و در بخشی از حیاط خانه گندم میریزند. گرفتن فال در این شب بسیار محبوب و رایج است به نوعی که باید آن را در میان مراسم شب یلدا در کشور تاجیکستان قرار داد.
2- شب یلدا در پاکستان
شب یلدا در پاکستان نیز جشن گرفته میشود. مردمان پاکستان، شب یلدا را با آداب و رسوم خاص خود جشن میگیرند و به این جشن مه فنگ میگویند. یکی از مراسم شب یلدا در پاکستان، حمام زمستانی است. این حمام با حمامهای عادی تفاوت دارد. مردها باید در زمانی که در حمام آب روی سرشان ریخته میشود، تکهای نان هم در دست داشته باشند. از دیگر مراسمهای این شب در کشور پاکستان میتوان به دعا و نیایش، مراسم آتشبازی و خوردن غذای مخصوص این شب، اشاره کرد.
3- شب یلدا در افغانستان
افغانستان یکی دیگر از کشورهایی که شب یلدا در آن جشن گرفته میشود. مراسم شب یلدا در افغانستان با ایران شباهتهای بسیاری دارد. آنها سفرۀ یلدا میچینند و در این سفره خوراکیهای خوشمزه مانند میوهها و آجیلها را قرار میدهند. بد نیست بدانید که ترکیبات آجیل شب یلدا در افغانستان نیز بسیار مشابه این آجیل در ایران است. همچنین همانند مراسم شب یلدا در ایران، دو میوۀ اصلی سفر یلدا در افغانستان، انار و هندوانه است.
دلیل انتخاب این دو میوه، رنگ سرخ آنهاست که به نوعی نماد رنگ خورشید محسوب میشود. در این شب کوچکترهای فامیل به خانۀ بزرگترها میروند تا اوقات خوشی را در کنار خانواده سپری کنند. مراسم شب زنده داری و شعرخوانی دو مراسم رایج در شب یلدا در افغانستان است.
4- شب یلدا در آذربایجان
مگر میشود به کشورهایی که شب یلدا در آنها جشن گرفته میشود، اشاره کرد و نامی از آذربایجان نبرد. مردم این کشور نیز به شب یلدا اهمیت بسیاری میدهند. پهن کردن سفرۀ یلدا که روی آن خوشمزه ترین غذاهای شب یلدا قرار داده شده است، بخشی از مراسم شب یلدا در این کشور است. روی این سفره میتوان خوراکیهای خوشمزه و متنوعی مانند انار، هندوانه، شیرینی، آجیل و چندین خوراکی دیگر را مشاهده کرد. معمولاً در آذربایجان همه در خانۀ بزرگ فامیل جمع میشوند و در پایان جشن، بزرگ خانواده دعای شکر میخواند. بداههنوازی، آوازخوانی و بیان داستانهای کهن این کشور بخشهای دیگر از مراسم شب یلدا در آذربایجان را تشکیل میدهند.
5- شب یلدا در شرق آسیا
بد نیست بدانید که در برخی از کشورهای شرق آسیا نیز شب یلدا جشن گرفته میشود. از این کشورها میتوان به تایلند، فیلیپین، ویتنام، کرۀ جنوبی و ژاپن اشاره کرد. هر کدام از این کشورها برای این شب آداب و رسوم خاص خود را دارند. در این شب خانوادهها دور هم جمع میشوند و غذای مخصوص این شب را میل میکنند. از محبوبترین و رایجترین غذاهای شب یلدا در شرق آسیا میتوان به تان یوآن و کوفته برنجی اشاره کرد.
حمام مرکبات در ژاپن و ریختن یک مایع مخصوص در اطراف خود به منظور دور کردن نیروهای بد و ارواح خبیث در کرۀ جنوبی، بخشی از مراسم شب یلدا در این کشورهاست.
6- شب یلدا در کشورهای بولیوی، پرو و اکوادور
شاید زمانی که به سؤال شب یلدا در چه کشورهایی جشن گرفته میشود، فکر میکردید، هرگز تصور نمیکردید که سه کشور بولیوی، پرو و اکوادور هم این شب را با رسم خاص خود جشن بگیرند. باید بدانید که جشن شب یلدا در این سه کشور بسیار به هم مشابه است. آنها در مراسمی نمادین به بالای کوه میروند تا بتوانند روزها را بلندتر کنند. به این مراسم پیچیدن طناب به دور خورشید گفته میشود که به شکلی خاص برگزار میشود.
7- کشورهای دیگر
بد نیست بدانید که در کشورهای دیگری مانند انگلستان، اسکاتلند، روسیه و حتی آفریقا جشن شب یلدا یا همان جشن آغاز زمستان برگزار میشود.
جمعبندی
جشن شب یلدا فراتر از یک جشن در طولانیترین شب سال است. از این شب میتوان به عنوان پلی میان فرهنگ، آداب و رسوم گذشته با این روزها یاد کرد. بسیاری از کشورها از این شب برای بازآفرینی عشق، شادی و همبستگی استفاده میکنند. یکی از رایجترین رسومی که در این شب در بسیاری کشورها وجود دارد، سر زدن به بزرگترهاست. همین موضوع به ما یادآوری میکند که گرمای روابط انسانی حتی در تاریکترین و طولانیترین شب سال نیز میتواند گرمابخش باشد. هدیه دادن در این شب میتواند بسیار دوست داشتنی باشد.
اهدای کارت هدیه به جوانترها یکی از بهترین اقداماتی است که بزرگترها میتوانند انجام دهند. زیرا با این کار، جوانترها میتوانند برای خرید کالاهای مورد علاقۀ خود با راحتی بیشتری اقدام کنند.