نرخ ارز را سیاست تعیین می‌کند نه بازار
بازار طلا دوباره تحت تاثیر تغییرات سیاسی و ژئوپولیتیکی نوسان داد
هفت صبح| با تقویت ارزش دلار و کاهش تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین، طلا که پیش‌تر به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران شناخته می‌شد، اکنون با عقب‌نشینی از اوج قیمتی خود وارد مرحله‌ای تازه از نوسان شده است. مسیر آینده قیمت طلا، بیش از هر زمان دیگری، به سیاست‌های پولی فدرال رزرو، داده‌های اشتغال آمریکا و تحولات ژئوپلیتیکی گره خورده است.
در هفته‌های اخیر، دلار به بالاترین سطح خود در سه‌ماهه گذشته رسیده و هم‌زمان نگرانی‌ها درباره تشدید جنگ تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان فروکش کرده‌اند. این دو عامل، جذابیت طلا را به‌عنوان دارایی امن کاهش داده‌اند. در همین حال، فدرال رزرو برای دومین بار در سال جاری نرخ بهره را کاهش داد، اما جروم پاول، رئیس این نهاد، با تاکید بر اینکه «هیچ تضمینی برای کاهش بیشتر تا پایان سال وجود ندارد»، انتظارات بازار را به‌طور قابل توجهی تغییر داد.
پیش از سخنان پاول، معامله‌گران احتمال کاهش دوباره نرخ بهره در نشست دسامبر را تا ۹۰ درصد بالا می‌دانستند، اما این رقم اکنون به حدود ۶۵ درصد کاهش یافته است. اختلاف نظر میان اعضای فدرال رزرو درباره وضعیت اقتصادی آمریکا در حال افزایش است، به‌ویژه در شرایطی که به‌دلیل تعطیلی موقت ادارات دولتی، انتشار داده‌های کلیدی اقتصادی متوقف شده و بازارها ناچارند به شاخص‌های خصوصی مانند گزارش ADP تکیه کنند.
در چنین فضایی، آمار اشتغال ماهانه آمریکا به نقطه تمرکز بازار تبدیل شده است. این داده‌ها می‌توانند مسیر بعدی نرخ بهره را مشخص کنند و در نتیجه، جهت‌گیری قیمت طلا را نیز تحت تاثیر قرار دهند. طلا که از ابتدای سال تاکنون رشد چشمگیر ۵۳ درصدی را تجربه کرده، پس از رسیدن به رکورد تاریخی در ماه اکتبر، حدود ۸ درصد افت داشته و اکنون در محدوده ۳۹۸۰ دلار معامله می‌شود.در بازار فلزات گران‌بها نیز، نقره با افت 1.16 درصدی به 47.53 دلار و پلاتین با کاهش 0.65درصدی به 1560.68دلار در هر اونس رسیده‌اند.
چشم‌انداز قیمت طلا؛ سه سناریوی محتمل با تحلیل تکمیلی
سناریوی نزولی:اگر داده‌های اشتغال آمریکا فراتر از انتظار ظاهر شوند و فدرال رزرو موضعی انقباضی‌تر اتخاذ کند، احتمال کاهش بیشتر قیمت طلا وجود دارد. در این حالت، طلا ممکن است به زیر سطح ۳۹۵۰ دلار سقوط کند. این سناریو نشان‌دهنده بازگشت اعتماد به اقتصاد آمریکا و تقویت بیشتر دلار است. در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های پرریسک‌تر مانند سهام حرکت می‌کنند و تقاضا برای طلا به‌عنوان دارایی امن کاهش می‌یابد. همچنین، افزایش نرخ بهره باعث بالا رفتن هزینه نگهداری طلا می‌شود که فشار مضاعفی بر قیمت وارد خواهد کرد.
سناریوی تثبیت: در صورت انتشار داده‌های متعادل و عدم تغییر در سیاست‌های پولی، طلا ممکن است در محدوده ۳۹۵۰ تا ۴۰۰۰ دلار نوسان کند. این سناریو بازتاب‌دهنده فضای بلاتکلیف اقتصادی است؛ جایی که نه نشانه‌ای از رکود شدید وجود دارد و نه نشانه‌ای از رونق پایدار. در این حالت، سرمایه‌گذاران با احتیاط عمل می‌کنند و طلا همچنان جایگاه خود را به‌عنوان دارایی محافظ حفظ می‌کند، اما بدون جهش یا سقوط چشمگیر. تثبیت قیمت در این محدوده می‌تواند فرصتی برای ورود سرمایه‌گذاران میان‌مدت باشد که به‌دنبال حفظ ارزش دارایی در برابر تورم هستند.
سناریوی صعودی: اگر فدرال رزرو به‌دلیل ضعف داده‌های اقتصادی یا فشارهای سیاسی ناچار به کاهش دوباره نرخ بهره شود، یا تنش‌های ژئوپلیتیکی مانند بحران خاورمیانه تشدید شود، طلا می‌تواند بار دیگر به سمت سطح ۴۱۰۰ دلار حرکت کند. در این سناریو، طلا دوباره نقش پناهگاه امن را ایفا خواهد کرد. کاهش نرخ بهره باعث تضعیف دلار و افزایش جذابیت طلا می‌شود. همچنین، در صورت بروز بحران‌های ژئوپلیتیکی یا افزایش ریسک‌های سیستماتیک، تقاضای بانک‌های مرکزی برای ذخایر طلا افزایش می‌یابد و این عامل می‌تواند روند صعودی را تقویت کند. سرمایه‌گذاران بلندمدت در این سناریو به‌دنبال حفظ ارزش دارایی در برابر بی‌ثباتی‌های جهانی خواهند بود.
بازیگران در پشت صحنه بازار طلا
البته باید توجه داشته باشید که در حالی‌که بازارهای جهانی چشم به سیاست‌های پولی فدرال رزرو و داده‌های اشتغال آمریکا دوخته‌اند، یک بازیگر دیگر در پشت صحنه به‌طور فزاینده‌ای بر روند قیمت طلا اثر می‌گذارد، بانک‌های مرکزی جهان هستند. برخلاف نوسانات کوتاه‌مدت ناشی از تصمیمات نرخ بهره یا تحولات ژئوپلیتیکی، رفتار بانک‌های مرکزی در قبال طلا اغلب بازتاب‌دهنده نگاه بلندمدت به ثبات مالی، تنوع ذخایر ارزی و کاهش وابستگی به دلار است.
در سال‌های اخیر، بسیاری از بانک‌های مرکزی—به‌ویژه در اقتصادهای نوظهور و کشورهای غیرغربی—به‌طور پیوسته اقدام به خرید طلا کرده‌اند. این روند در واکنش به بی‌ثباتی‌های ژئوپلیتیکی، تحریم‌های مالی و نگرانی از تورم جهانی شدت گرفته است. کشورهایی مانند چین، روسیه، ترکیه، هند و حتی برخی کشورهای عربی، به‌دنبال تقویت ذخایر طلای خود بوده‌اند تا از وابستگی به دلار آمریکا بکاهند و در برابر شوک‌های ارزی مصون بمانند.
این رویکرد، طلا را از یک دارایی صرفاً سرمایه‌گذاری، به یک ابزار ژئوپلیتیکی و راهبردی تبدیل کرده است. در واقع، طلا برای بانک‌های مرکزی نه‌تنها پناهگاه امن، بلکه نماد استقلال پولی و ابزاری برای بازتعریف توازن قدرت در نظام مالی جهانی است.
از منظر بازار، این روند به معنای وجود یک تقاضای پایدار و ساختاری برای طلاست، صرف‌نظر از نوسانات کوتاه‌مدت ناشی از نرخ بهره یا داده‌های اقتصادی. حتی در شرایطی که سرمایه‌گذاران خرد به‌دلیل تقویت دلار یا کاهش تورم از بازار طلا خارج می‌شوند، بانک‌های مرکزی همچنان به خرید ادامه می‌دهند و کف حمایتی برای قیمت ایجاد می‌کنند.
در سناریوی صعودی، اگر تنش‌های ژئوپلیتیکی تشدید شود یا دلار تضعیف گردد، بانک‌های مرکزی ممکن است خریدهای خود را افزایش دهند و به‌طور غیرمستقیم موج جدیدی از رشد قیمت طلا را رقم بزنند. در سناریوی تثبیت، این نهادها با حفظ روند خرید تدریجی، به ثبات بازار کمک می‌کنند. حتی در سناریوی نزولی، احتمال فروش گسترده طلا از سوی بانک‌های مرکزی بسیار پایین است، چرا که این دارایی برای آن‌ها نقش ذخیره استراتژیک دارد، نه ابزار سودآوری کوتاه‌مدت.
