تکرار آتشسوزی در تالابهای خوزستان؛ تهدیدی برای تنوع زیستی و سلامت مردم
تکرار حریق در تالابهای خوزستان کیفیت زیست مردم این استان را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. همانطور که خودسوزی هورالعظیم مردم شهرهای غرب خوزستان را راهی بیمارستانها میکند، آتش سوزی شیمبار هم بر سلامت و زیست مردم اندیکا تاثیرگذار میگذارد.
روند تکرار حریق در تالابهای خوزستان نگران کننده است و اگر خشکسالیها تداوم یابد، احتمال بروز آتشسوزی در تالابهای خوزستان هم بیشتر میشود اما تکرار این پدیده چه تاثیری بر اکوسیستمهای تالابی منطقه خواهد داشت؟
علی ارواحی کارشناس تالاب در گفتوگو با «هفت صبح» به تشریح دلایل وقوع حریق در تالابها پرداخته و آن را به دو گروه ناشی از مداخلات انسانی و ناشی از عوامل طبیعی تقسیم میکند. در حریقهای ناشی از مداخلات انسانی نقش گردشگران یا پسماندهای باقی مانده از آنها در فصول گرم سال پررنگ است اما گاهی هم مردم به قصد تصرف اقدام به ایجاد حریق در نیزارهای قسمتهای خشک شده تالابها میکنند.
در گروه عوامل طبیعی هم خشک ماندن پهنه تالابی برای مدت زمان طولانی سبب میشود که در مواد آلی بستر تالاب به تدریج فعل و انفعالات شیمیایی ایجاد شود و آن عرصه دچار خودسوزی شود. زمان این خودسوزی بسته به مدت زمان خشک ماندن بستر تالاب تغییر میکند و این پدیده هم به شکل غیر مستقیم از مداخلات انسانی تاثیر میگیرد.
به گزارش هفت صبح، به گفته ارواحی حریق در تالابها تاثیرات متنوعی بر مناطق پیرامونی تالاب دارد. آتش سوزی میکروکلیمای اطراف تالاب را تحت تاثیر قرار داده و تنوع زیستی تالابهای درگیر را در معرض تهدید جدی قرار میدهد. مثلا پرندگان مهاجری که در تالاب لانهگزینی کرده یا زادآوری دارند، در حریق تالاب دچار آسیب میشوند. ضمن آنکه حریق در این اکوسیستمها مطلوبیت زندگی در پیرامون پهنههای تالابی را کاهش داده، شرایط زندگی را برای جامعه محلی سختتر میکند و اگر این پدیده تکرار شود، به تدریج بر افزایش نرخ مهاجرت تاثیر میگذارد.
این کارشناس تالاب، میزان تاثیر حریق بر تنوع زیستی تالابها را مرتبط با نوع آتشسوزی میداند و بر این باور است که در حریقهای عمدی که برای تصرف اراضی تالابی رخ میدهد، قطعا پرندگان کنار آبزی و مهاجر آسیب میبینند اما در وضعیت حریقهای ناشی از عوامل طبیعی و خودسوزی تالابها، با توجه به اینکه بستر تالاب خشکیده شده است و آن اکوسیستم برای مقطعی امکان زیست خود را برای موجودات زنده از دست داده است، اگر به خصوص بازه زمانی خشکیدگی طولانی شده باشد، امکان زیست را برای برخی از گونههای گیاهی از دست رفته و امکان حیات برای آبزیان یا میزبانی پرندگان مهاجر در چنین تالابی وجود ندارد و آتشسوزی تاثیر منفی روی جمعیت حیات وحش و تنوع زیستی که میتواند در آن تالاب زندگی کند، خواهد داشت.
تکرار حریق در تالابهای خوزستان کیفیت زیست مردم این استان را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. همانطور که خودسوزی هورالعظیم مردم شهرهای غرب خوزستان را راهی بیمارستانها میکند، آتش سوزی شیمبار هم بر سلامت و زیست مردم اندیکا تاثیرگذار میگذارد. کاش به جای تکیه مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست بر اقدامات سازهای برای نگه داشت آب در این تالاب، با اجرای برنامههای احیای پوشش گیاهی چشمههای بستر تالاب را زنده نگه دارند تا رطوبت این اکوسیستم به صورت پایدار تامین شود و دیگر شاهد بروز حریق در منطقه نباشیم یا دست کم آتشسوزی کمتری در این اکوسیستمها رخ دهد.